Bộ Thông tin và Truyền thông nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Hà Nam do Ban Dân nguyện chuyển đến theo Công văn số 288/BDN ngày 24/7/2020, nội dung kiến nghị như sau:
Cử tri phản ánh:Về an ninh mạng: Thời gian qua, Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tăng cường các biện pháp bảo đảm an ninh mạng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Tuy nhiên, còn một số đối tượng đưa thông tin sai sự thật, xuyên tạc chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền những lối sống, hành vi phản cảm trên không gian mạng và ngày càng tinh vi hơn, có nhiều biến tướng gây ảnh hưởng tới niềm tin của nhân dân.
Gần đây xuất hiện các vụ vu khống, bịa đặt các khoản nợ trên mạng xã hội mà người dân không đi vay và đe dọa sẽ đăng tải thông tin cá nhân, hình ảnh của nạn nhân và gia đình lên mạng xã hội với nội dung “Cảnh giác lừa đảo - trốn nợ, chiếm đoạt tài sản ở nhiều nơi”… Đề nghị Chính phủ, Bộ TTTT, Bộ Công an tiếp tục tăng cường công tác bảo vệ an ninh mạng, quản lý chặt chẽ thông tin, truyền thông; phối hợp với các cơ quan chức năng, các địa phương kịp thời phát hiện, xử lý thông tin sai lệch, điều tra, xác minh, làm rõ các đối tượng tung tin sai sự thật, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) có ý kiến trả lời như sau:
Để hoàn thiện hơn nữa các quy định về pháp luật nhằm xử lý nghiêm minh các trường hợp đối tượng tung tin giả, vu khống, bịa đặt, Bộ TTTT đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử, trong đó bổ sung cụ thể, chi tiết hóa nhiều hành vi vi phạm trên môi trường mạng, tăng hình thức và các mức xử phạt (mức phạt tăng từ 10% đến 20% so với quy định tại Nghị định số 174/2013/NĐ-CP trước đây) nhằm tăng cường các biện pháp quản lý, hình thức xử phạt để đủ sức răn đe đối với các đối tượng vi phạm.
Ngoài ra, người thực hiện các hành vi vi phạm được quy định tại Nghị định số 15/2020/NĐ-CP còn bị xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính; bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật, buộc thu hồi tên miền do thực hiện hành vi vi phạm.
Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã xác minh, làm việc với gần 700 trường hợp đưa tin sai sự thật; đã có hơn 300 đối tượng trong nước tung tin giả bị cơ quan chức năng xử lý, trong đó đã xử phạt 22 trường hợp với tổng số tiền 222.500.000 đồng.
Hiện nay, Bộ TTTT đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 159/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, hoạt động xuất bản và hoạt động in.
Bên cạnh công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm, Bộ TTTT còn tiến hành các biện pháp mạnh về mặt kỹ thuật. Bộ TTTT thường xuyên nâng cấp, cải tiến Hệ thống giám sát an toàn, an ninh mạng đã xây dựng; Sử dụng Hệ thống để theo dõi sát các thông tin có chiều hướng lan tỏa mạnh trên không gian mạng nhằm phát hiện và phối hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức, doanh nghiệp trong nước và ngoài nước xử lý kịp thời các xu hướng thông tin vi phạm.
- Các thông tin vi phạm luôn được kịp thời phát hiện và nhanh chóng xử lý, ngăn chặn từ nguồn phát tán, luôn bảo đảm tỉ lệ thông tin xấu độc chống phá Đảng, Nhà nước trên không gian mạng dưới 20% (trung bình hàng tháng vào khoảng 10% đến 15%); tỉ lệ thông tin tiêu cực về đất nước, con người Việt Nam dưới 10% (trung bình hàng tháng vào khoảng 8% đến 9%). Số lượng các trang web/blog vi phạm trong danh sách xử lý thường xuyên của các nhà mạng là khoảng gần 3.000 trang. Thời gian gần đây, đơn vị chức năng của Bộ TTTT đã phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý, ngăn chặn khoảng 900 trang mạng phát tán hình ảnh, video văn hóa đồi trụy, các trò chơi trực tuyến (game online) có tính chất tiêu cực đối với thế hệ trẻ, bao gồm: hơn 100 các trang mạng đăng tải phim lậu; gần 200 các trang trò chơi trực tuyến không phép; gần 300 các trang game bài, cờ bạc và khoảng 300 các trang web khiêu dâm.
Ngoài ra, Bộ TTTT đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành có liên quan triển khai, kết hợp nhiều giải pháp nhằm đấu tranh quyết liệt với các nền tảng xuyên biên giới.
1. Kết quả từ đầu năm 2018 đến hết tháng 8/2020:
* Đối với Facebook: Đã gỡ 283 tài khoản giả mạo cá nhân, tổ chức chuyên tung tin kích động chống phá nhà nước Việt Nam. Đã gỡ hơn 1.800 bài viết (trong đó 8 tháng đầu năm 2020 đã gỡ gần 1.100 bài viết), 154 fanpage đăng thông tin sai sự thật, tuyên truyền chống pháp Đảng và Nhà nước, bôi nhọ, xúc phạm, gây mất uy tín nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, 2.444 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp. Đã gỡ 330 fanpages quảng cáo game cờ bạc, đổi thưởng.
Trong thời gian có dịch Covid-19, Facebook đã thực hiện đúng cam kết, triển khai gỡ bỏ 100% tin giả, tài khoản giả mạo Bộ Y tế để đưa tin giả về liên quan đến Covid-19; nâng tỷ lệ thực hiện việc ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin xấu độc, tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước lên mức cao nhất từ trước đến nay.
* Đối với Google: Trên YouTube đã ngăn chặn và gỡ bỏ: 15.115 video vi phạm, gỡ bỏ 24 kênh Youtube phản động thường xuyên đăng tải nội dung chống phá chế độ, chống phá Đảng, Nhà nước (mỗi kênh có khoảng 1.000 video).
* Đối với AppStore: Đã phối hợp với Bộ TTTT để yêu cầu các nhà phát hành các ứng dụng trên AppStore phải xin phép theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền Việt Nam. AppStore đã gỡ 27/60 game không phép, game có nội dung vi phạm theo yêu cầu của Bộ TTTT.
Theo thống kê, thông tin về tin giả (Fake news) trong thời gian gần đây đã trở nên phổ biến hơn. Bình quân mỗi tháng có gần 12.000 thông tin đề cập tới tin giả, tạo ra xấp xỉ 20 triệu lượt xem, chủ yếu trên các mạng xã hội như Facebook, Youtube. Trong tháng 4/2020, đã tiến hành xử phạt vi phạm 01 trường hợp đưa thông tin sai sự thật về chủ trương phòng chống dịch Covid -19 của Chính phủ (hình thức phạt tiền với mức phạt là 8 triệu đồng).
- Đối với công tác tuyên truyền: Trong những tháng vừa qua, Bộ TTTT đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, chủ động cung cấp thông tin, định hướng các cơ quan báo chí tập trung tuyên truyền các nội dung nhằm nâng cao nhận thức cho người dân, đặc biệt khả năng sàng lọc, nhận diện được những kênh thông tin xấu độc theo cách riêng; vạch trần các phương thức, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động và các đối tượng cơ hội chính trị lợi dụng tin giả để gây nhiễu loạn thông tin, hoang mang dư luận và bất ổn an ninh chính trị.
2. Các giải pháp trong thời gian tới:
- Bộ TTTT đang hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 72/2013/NĐ-CP và Nghị định số 27/2018/NĐ-CP nhằm tăng cường quản lý Internet và thông tin trên mạng để trình Chính phủ xem xét, ban hành.
- Tiếp tục áp dụng các giải pháp đấu tranh nhằm yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ xuyên biên giới để ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin sai sự thật, tin giả; đồng thời nghiên cứu, tìm kiếm các giải pháp mới để công tác đấu tranh đạt hiệu quả, mục tiêu cao hơn.Yêu cầu các mạng xã hội như Facebook, Google xử lý mạnh tay hơn với các tài khoản đăng tải, chia sẻ các tin giả;sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để theo dõi, phát hiện và phân loại tin giảvà kịp thời xử lý tin giả.
- Xây dựng quy định, chế tài xử phạt cụ thể với các sự vụ liên quan đến việc tung tin giả về các tổ chức (báo chí, trang tin điện tử,…) và cá nhân (đăng lên mạng xã hội, blog…). Các quy định được công khai và công bố các trường hợp xử lý một cách rộng rãi, bảo đảm tính răn đe.
- Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp; nghiên cứu, định hướng các doanh nghiệp viễn thông, Internet trong triển khai các biện pháp kỹ thuật nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn tấn công mạng, phát tán mã độc, thông tin xấu độc, lừa đảo hay lợi dụng mạng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
- Hỗ trợ, có chính sách thúc đẩy mạng xã hội do doanh nghiệp tại Việt Nam cung cấp dịch vụ, từ đó có thể chủ động, nhanh chóng xử lý trong trường hợp phát hiện tội phạm sử dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi phạm pháp.
- Đẩy mạnh hơn nữa công tác cung cấp thông tin, tuyên truyền văn hóa, đạo đức xã hội lành mạnh để từng người sử dụng trong nước có đủ “sức đề kháng” trước những thông tin sai sự thật, vi phạm pháp luật trên môi trường mạng.
-Hướng dẫn người dùng Internet các phương pháp phát hiện dấu hiệu tin giả và trách nhiệm cá nhân khi chia sẻ thông tin lên mạng xã hội. Xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, với nội dung cốt lõi là những chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử trên mạng xã hội, khuyến khích, thúc đẩy những giá trị tốt đẹp thay vì quan tâm đến các thông tin giả mạo.
Trên đây là nội dung trả lời của Bộ TTTT đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Hà Nam, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Nam để trả lời cử tri./.
