Vai trò của báo chí tỉnh An Giang với công tác giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020

 

*Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình: Trong bối cảnh hiện nay, tình hình kinh tế cả nước nói chung và tỉnh An Giang nói riêng tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Mặc dù An Giang được xem là tỉnh có thế mạnh về lúa, cá…, nhưng thời gian qua với tình hình suy thoái kinh tế của thế giới, cũng như ở trong nước cùng với dịch bệnh, thiên tai, lũ lụt đã ảnh hưởng rất lớn đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội của An Giang, trong đó người nghèo bị ảnh hưởng nhiều nhất.

 

Đứng trước yêu cầu cấp bách trên, tỉnh An Giang đã tập trung nguồn lực từ các chương trình, dự án giảm nghèo và chính sách an sinh xã hội để trợ giúp cho hộ nghèo, tạo điều kiện cho các hộ tiếp cận đầy đủ các chính sách để ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo. Tỉnh đã đề ra nhiều giải pháp giảm nghèo bền vững như phân loại hộ nghèo A, B, C để tập trung nguồn lực giảm nghèo bền vững, thành lập Quỹ xuất khẩu lao động địa phương, hỗ trợ bảo hiểm y tế cho hộ nghèo và cận nghèo, hỗ trợ học phí, nhà ở cho người nghèo... nhằm đáp ứng các điều kiện cơ bản để những hộ nghèo có cuộc sống ổn định, thoát nghèo bền vững.

 

Cụ thể, về kết quả giảm nghèo của tỉnh giai đoạn 2011-2015: Đầu năm 2011, toàn tỉnh có 48.622 hộ nghèo, tỷ lệ 9,28%, với 196.491 nhân khẩu; hộ cận nghèo là 28.571 hộ, tỷ lệ 5,45%, với 116.232 nhân khẩu.Và đến cuối năm 2015, hộ nghèo còn 13.500 hộ, tỷ lệ 2,5%; hộ cận nghèo còn 22.200 hộ, tỷ lệ 3,85 %. Tỷ lệ giảm nghèo bình quân là 1,4%/ năm.

 

Đối với giai đoạn 2016 - 2020 (theo Quyết định 59/2015/QĐ-TTg): Năm 2016, theo kết quả điều tra hộ nghèo theo hướng tiếp cận đa chiều, toàn tỉnh có 45.789 hộ nghèo với 174.367 nhân khẩu, chiếm tỷ lệ 8,45% và hộ cận nghèo có 27.876 hộ với 105.082 nhân khẩu, tỷ lệ 5,15%; đến cuối năm 2016, hộ nghèo toàn tỉnh còn 36.726 hộ, chiếm tỷ lệ 6.75% hộ dân (giảm 9.065 hộ, tỷ lệ 1,7% vượt chỉ tiêu kế hoạch) với 139.559 nhân khẩu. Hộ cận nghèo toàn tỉnh 32.845 hộ, chiếm tỷ lệ 6.04% hộ dân với 90.611 nhân khẩu.Vàtỉnh định hướng đến cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh còn dưới 3% theo chuẩn nghèo mới.

 

Tuy nhiên, trên thực tế, tỷ lệ hộ nghèo có giảm so với giai đoạn trước nhưng kết quả giảm nghèo chưa bền vững, có nhiều hộ đã thoát nghèo nhưng mức thu nhập còn gần chuẩn nghèo dễ có nguy cơ tái nghèo.

 

Mặt khác, một bộ phận người nghèo còn thụ động, trông chờ vào sự giúp đỡ của Nhà nước và cộng đồng, chưa tìm hoặc không nắm bắt cơ hội để vươn lên thoát nghèo.

 

Bên cạnh đó, một số địa phương chưa triển khai đồng bộ các kế hoạch giảm nghèo, chưa đối thoại với người nghèo để tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của họ; chưa xây dựng được kế hoạch giảm nghèo ngắn hạn, dài hạn có tính khả thi cao. Một số địa phương còn lúng túng để tìm các giải pháp thoát nghèo, đồng thời vẫn còn hiện tượng thiếu quan tâm chỉ đạo, tập trung nguồn lực cho công tác giảm nghèo.

 

Nguồn vốn bố trí thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững chưa đồng bộ. Nguồn vốn ngân sách Trung ương trong những năm qua phân bổ cho địa phương còn thấp trong khi ngân sách tỉnh lại hạn hẹp, việc huy động các nguồn lực khác còn hạn chế... nên ảnh hưởng nhất định đến công tác giảm nghèo của địa phương.

 

Ngoài ra, vẫn còn một số chính sách còn chồng chéo và chưa có sự lồng ghép, kết hợp tốt nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị ở địa phương. Điều này dẫn đến tình trạng ban hành chính sách quá nhiều, khó kiểm soát. Một hộ nghèo có khi là đối tượng của nhiều chính sách thuộc nhiều cơ quan chủ trì khác nhau, với các mức hỗ trợ khác nhau; gây ra tình trạng so bì, thắc mắc, khiếu nại. Từ đó đưa đến sự đầu tư dàn trãi, lãng phí các nguồn lực vốn đã ít ỏi dành cho giảm nghèo.

 

 

*Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình: Thời gian qua, lãnh đạo và nhân dân tỉnh An Giang đánh giá rất cao vai trò phản biện của Báo chí tỉnh nhà. Những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước sau một thời gian đi vào cuộc sống, khi bộc lộ những bất cập thiếu tính thực hiện, khó khả thi, báo chí tỉnh nhà đã phản ánh, truyền tải ý kiến phản biện của các cơ quan chức năng, đoàn thể và người dân trên tinh thần xây dựng, làm cơ sở để các cấp, các cơ quan có thẩm quyền xem xét điều chỉnh. Cụ thể:

 

Trong giai đoạn 2011 - 2016: Sở Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp với báo An Giang, Đài PT-TH An Giang, Tạp chí Lao động xã hội, Báo Lao động - Xã hội…tổ chức trên 100 chương trình, in ấn và phát trên 95.000 tờ rơi, xây dựng các ấn phẩm truyền thông, các buổi tuyên truyền về chủ trương, chính sách giảm nghèo.

 

Song hành với đó,Cổng thông tin điện tử của tỉnh đã thực hiện tuyên truyền trên 320 tin, bài; 11 Đài truyền thanh huyện, thị xã, thành phố đã thực hiện tuyên truyền trên 6.700 tin, bài, câu chuyện truyền thanh, phóng sự,... và cộng tác với Đài Phát thanh truyền hình An Giang trên 2.500 tin, bài.

 

Qua đó cho thấy, với một lực lượng báo chí và truyền thông được đầu tư khá cơ bản từ nhân lực đến vật lực, thời gian qua báo chí An Giang được xem làkênh chủ lực để tuyên truyền định hướng, đưa thông điệp giảm nghèo của tỉnh đến người dân; xây dựng các phóng sự, chuyên đề về giảm nghèo, từ đó phát hiện và phổ biến nhân rộng các cá nhân, tổ chức, các điển hình tiên tiến trong giảm nghèo; đồng thời phát hiện các sai phạm, phê phán những biểu hiện không muốn thoát nghèo để nhận hỗ trợ từ Nhà nước…

 

 

 

Đối với lĩnh vực giảm nghèo bền vững, Báo chí An Giang đã có nhiều tin, bài,phóng sự đề cập đến những hạn chế còn tồn tại trong công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm của tỉnh. Theo đó, từ năm 2015 công tác đào tạo nghề ở tỉnh đã có nhiều đổi mới và cơ cấu lại hệ thống dạy nghề, đảm bảo hợp lý về quy mô ngành nghề đào tạo. Qua đó đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và học đáp ứng được nhu cầu lao động cho thị trường lao động, chuyển đổi cơ cấu lao động phù hợp với xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, việc đào tạo nghề theo nhu cầu người lao động đã đem lại hiệu quả thiết thực, đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng lao động của thị trường lao động. Thông qua đó đã tránh được sự lãng phí tài chính, thời gian… trong công tác đào tạo nghề, nên người lao động qua đào tạo nghề đã có nhiều cơ hội để tìm việc làm ổn định, vươn lên thoát nghèo.

 

 

*Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình: Về nhiệm vụ trong thời gian tời, tỉnh tiếp tục chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền theo nội dung Chương trình mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững của Chính phủ, kế hoạch Ủy ban nhân dân tỉnh giai đoạn 2016 – 2020, nhằm đảm bảo mục tiêu đến năm 2020: 100% hộ nghèo được tiếp cận thông tin phù hợp. 100% hộ nghèo được trang bị phương tiện nghe nhìn để tiếp cận thông tin. 100% cán bộ cấp huyện, cấp xã làm công tác thông tin và truyền thông được đào tạo nâng cao kỹ năng nghiệp vụ thông tin và truyền thông. 100% xã có điểm thông tin cổ động ngoài trời đạt chuẩn của Bộ Thông tin và Truyền thông. 100% xã đặc biệt khó khăn, thường xuyên được cấp phát tài liệu, bản tin khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất, hướng dẫn nuôi trồng.

 

Báo chí cần tiếp tục phản ánh tình trạng nghèo và cận nghèo của nhân dân tỉnh nhà một cách thực chất, đầy đủ, khách quan bằng những khảo sát cơ bản, khoa học để cơ quan chuyên môn xem xét, tham mưu UBND tỉnh những giải pháp điều chỉnh cho phù hợp và mang tính khả thi; phổ biến kinh nghiệm hay, cách làm hợp lý, những gương điển hình về giảm nghèo thành công, hạn chế tư tưởng trông chờ ỷ lại vào Nhà nước và cộng đồng xã hội.

 

Và tỉnh An Giang đã đề giải pháp, UBND tỉnh đã đưa ra và chỉ đạo thực hiện trong thời gian tới gồm:

 

Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, phát huy vai trò lãnh đạo và trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Ủy ban MTTQ, các đoàn thể nhân dân và trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong việc thực hiện các hoạt động về giảm nghèo.

 

Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, nhằm thay đổi và chuyển biến nhận thức trong giảm nghèo đến mọi tầng lớp nhân dân về chủ trương, chính sách giảm nghèo của Đảng và Nhà nước. Xác định rõ trách nhiệm, người nghèo phải tự vươn lên thoát nghèo là chính, chống tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, cộng đồng.

 

Tăng cường tính dân chủ trong thực hiện chính sách giảm nghèo, lắng nghe tiếng nói của người nghèo bằng các hoạt động tuyên truyền, thảo luận, trao đổi theo hướng giúp người dân phát hiện ra và tự vận dụng nội lực để thoát nghèo bền vững. Đặc biệt, khắc phục tâm lý trông chờ ỷ lại vào sự hỗ trợ của nhà nước, trao quyền và tìm hiểu, lắng nghe tiếng nói của người nghèo, xem đây là tiền đề quan trọng để thực hiện giảm nghèo bền vững, bên cạnh những hỗ trợ mang tính "xúc tác" của nhà nước.

 

 

Đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa các hoạt động về giảm nghèo bằng mọi nguồn lực khác có thể huy động được trên địa bàn qua các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Ngày vì người nghèo”; thực hiện hiệu quả việc huy động nguồn lực tại chỗ; lồng ghép các nguồn vốn từ các Chương trình phát triển kinh tế xã hội, giảm nghèo, nông thôn mới... để tổng hợp nguồn lực nhằm giảm nghèo bền vững.

 

Tạo động lực chính để giảm nghèo thông qua việc xây dựng hệ thông chính sách nhằm kích hoạt, phát huy năng lực nội sinh của người nghèo như chính sách học nghề gắn với việc làm, hỗ trợ vốn tín dụng ưu đãi để tổ chức sản xuất, hoạt động làng nghề, thu hút các thành phần kinh tế đầu tư vào các vùng khó khăn để giải quyết việc làm cho lao động, cho người nghèo.

 

Rà soát, xác định rõ đối tượng cần ưu tiên nguồn lực giảm nghèo và cần phân biệt các đối tượng nghèo, cận nghèo, vừa mới thoát nghèo để có cơ chế hỗ trợ phù hợp, trên cơ sở ưu tiên nhiều cho hộ nghèo chí thú làm ăn, tập trung hỗ trợ vùng có tỷ lệ hộ nghèo cao; tiếp tục hỗ trợ hộ cận nghèo. Đồng thời cần sớm xác định đối tượng yếu thế ra khỏi diện nghèo để chuyển sang diện bảo trợ xã hội, từ đó có thêm điều kiện hỗ trợ các đối tượng nghèo.

 

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình nêu dẫn chứng, ở An Giang, trong thời gian qua, tỉnh đã điều hành chính sách giảm nghèo theo hướng phân chia các đối tượng nghèo thành 3 nhóm để tập trung đầu tư nguồn lực: Nhóm A là những hộ nghèo tích cực, có đủ cơ sở để thoát nghèo - cần tập trung nguồn lực để hỗ trợ thoát nghèo bền vững; nhóm B là các hộ còn gặp những trở ngại từ bản thân, gia đình nên thoát nghèo chậm, cho dù có được tạo điều kiện; và nhóm C là bộ phận được coi là không thể hoặc rất khó xoá nghèo (trong nhóm này bao gồm đối tượng chây ỳ, không chịu thoát nghèo và nhóm đối tượng không có khả năng thoát nghèo do hoàn cảnh, sức khoẻ...)