Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Long An do Ban Dân nguyện chuyển đến theo Công văn số 386/BDN ngày 29/10/2020, nội dung kiến nghị như sau:
Câu hỏi 1:Cử tri cho rằng hiện nay trên các trang mạng xã hội, các ca sĩ, nghệ sĩ đăng tải hình ảnh, trang phục biểu diễn, ăn mặc phản cảm không phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam, ảnh hưởng không nhỏ đến các thế hệ trẻ Việt Nam. Đề nghị bộ, ngành Trung ương tăng cường kiểm tra và có các biện pháp xử lý nghiêm vấn đề trên, để từ đó giáo dục thế hệ trẻ có lối sống lành mạnh, văn minh, lịch sự.
Sau khi nghiên cứu, Bộ TTTT có ý kiến trả lời như sau:
Trước thực trạng cử tri phản ánh trên các trang mạng xã hội, các ca sĩ, nghệ sĩ đăng tải hình ảnh, trang phục biểu diễn, ăn mặc phản cảm không phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông đã nhanh chóng triển khai nhiều giải pháp nhằm chấn chỉnh, xử lý kịp thời, cụ thể:
-Chỉ đạo Sở TTTT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác theo dõi, rà quét thông tin trên mạng xã hội, xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức trên địa bàn có hành vi vi phạm. Đồng thời, gửi thông báo tới Bộ Thông tin và Truyền thông (Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử) các bài viết, video clip trên mạng xã hội có nội dung vi phạm pháp luật để Bộ yêu cầu các mạng xã hội, nhất là các nền tảng xuyên biên giới ngăn chặn, gỡ bỏ.
-Tăng cường công tác hậu kiểm, thường xuyên rà quét các trang mạng xã hội, xử lý các hành vi vi phạm, đặc biệt đối với các đối tượng có hành vi sai trái, vi phạm thuần phong mỹ tục trên mạng xã hội (từ xử phạt hành chính cho đến rút giấy phép hoặc kiến nghị cơ quan chủ quản xử lý).
-Sử dụng các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn nguồn phát tán thông tin vi phạm. Nghiên cứu, định hướng các nhà mạng trong việc xây dựng bộ lọc và có cơ chế cập nhật để kịp thời ngăn chặn truy cập, chia sẻ, tạm ngừng hiển thị nội dung trên mạng Internet khi phát hiện thông tin vi phạm.
- Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức cho người sử dụng về các quy định của pháp luật có liên quan nội dung thông tin trên mạng, để từng người sử dụng nhận thấy rõ trách nhiệm của mình khi cung cấp, sử dụng thông tin trên môi trường mạng, để không còn lối suy nghĩ “vô danh nên vô trách nhiệm”.
- Tăng cường việc tổ chức các buổi tọa đàm, giao lưu với các thế hệ học sinh, sinh viên và các bậc phụ huynh nhằm cung cấp, trao đổi thông tin về những mặt tích cực và tiêu cực của Internet để thế hệ trẻ tự trang bị khả năng tự sàng lọc trước các luồng thông tin xấu độc.
Câu hỏi 2:Cử tri cũng bày tỏ sự bức xúc về tình trạng tin giả, tin độc hại, thông tin mang tính xuyên tạc, kích động trên mạng xã hội nhằm nói xấu chế độ và sự lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta. Cử tri đề nghị Chính phủ, bộ, ngành Trung ương tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm đối với những hành vi vi phạm về thông tin, gây hoang mang dư luận trên mạng xã hội thời gian qua.
Sau khi nghiên cứu, Bộ TTTT có ý kiến trả lời như sau:
Có thể khẳng định rằng tin giả (fake news), thông tin xấu độc, vi phạm pháp luật Việt Nam chủ yếu xuất hiện, tồn tại trên các mạng xã hội của nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam (phổ biến là Facebook và Youtube) hoặc các trang có tên miền quốc tế, máy chủ đặt tại nước ngoài. Hiện có khoảng 120.000 kênh tiếng Việt trên Youtube, trong đó có khoảng trên 350 kênh có trên 1 triệu người theo dõi; có 15.000 kênh kiếm tiền.
Bên cạnh đó, thời gian qua, đã có những kênh trên Youtube của cá nhân chứa đựng nhiều nội dung nhảm nhí, phản cảm, thậm chí có hành vi lệch chuẩn, kỳ thị dân tộc, vi phạm thuần phong mỹ tục. Điều đáng lo ngại là những hành vi tiêu cực từ các video đó sẽ tác động xấu tới giới trẻ làm văn hóa đọc bị mai một, làm cho các bạn trẻ lười vận động, lười giao tiếp ngoài đời, muốn khẳng định cái tôi nhưng theo hướng lệch chuẩn hành vi...
Trước thực trạng đó,vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ TTTT và Bộ Công an vào cuộc quyết liệt nhằm chấn chỉnh tình trạng như cử tri nêu.
Bộ TTTT đã triển khai nhiều biện pháp để đẩy mạnh quản lý mạng Internet, mạng xã hội và thông tin trên mạng như:
- Tham mưu cho Chính phủ Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 về việc quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử, nhằm tăng cường quản lý Internet và thông tin trên mạng, trong đó bổ sung cụ thể, chi tiết hóa nhiều hành vi vi phạm trên môi trường mạng, tăng hình thức và các mức xử phạt để đủ sức răn đe nêu cụ thể một số điều khoản tăng mức xử phạt đối với các video phản cảm, độc hại.
-Chủ động đàm phán, quyết liệt đấu tranh với Google và Facebook, buộc hai doanh nghiệp này phải cam kết và nghiêm túc triển khai việc ngăn chặn, gỡ bỏ các thông tin phản động, xấu độc trên hai mạng xã hội này khi có yêu cầu từ phía Chính phủ Việt Nam. Hiện nay, việc hợp tác của hai doanh nghiệp này đã có nhiều tiến triển, đáp ứng các yêu cầu từ phía Bộ TTTT.
Kết quả thực hiện:
* Đối với Facebook: Tỷ lệ gỡ chặn đạt 95%. Đến 30/11/2020, theo yêu cầu của Bộ TTTT, Facebook đã ngăn chặn, gỡ 290 tài khoản giả mạo cá nhân, tổ chức chuyên tuyên truyền chống phá Nhà nước. Đã chặn, gỡ hơn 4.125 bài viết (trong đó năm 2020 Facebook đã gỡ gần 2.488 bài viết, tỷ lệ gỡ chặn trong tháng 11 là 50%), 154 fanpage đăng thông tin sai sự thật, tuyên truyền chống phá Đảng và Nhà nước, bôi nhọ, xúc phạm, gây mất uy tín nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân.
Trong thời gian dịch Covid-19, Facebook đã thực hiện đúng cam kết, triển khai gỡ bỏ 100% tin giả, tài khoản giả mạo Bộ Y tế để đưa tin giả về liên quan đến Covid-19; nâng tỷ lệ thực hiện việc ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin xấu độc, tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước lên mức cao nhất từ trước đến nay.
* Đối với Google: Tỷ lệ chặn gỡ nội dung vi phạm đạt 87%. Trên YouTube đã ngăn chặn và gỡ bỏ: 29.792 video vi phạm, gỡ bỏ 24 kênh Youtube phản động thường xuyên đăng tải nội dung chống phá chế độ, chống phá Đảng, Nhà nước với hàng nghìn video mỗi kênh, tỷ lệ gỡ chặn trong tháng 11 là 87%).
* Về xử lý vi phạm hành chính: Từ đầu năm 2020 đến nay, Bộ TTTT, Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành phố phối hợp với cơ quan chức năng ở địa phương đã xử lý các trường hợp cung cấp thông tin sai sự thật trên môi trường mạng (trừ báo chí điện tử):
+ 26 vụ việc nhắc nhở.
+ 45 vụ việc xử phạt vi phạm hành chính, với số tiền là 323.500.000 VNĐ.
Bộ TTTT cũng đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành có liên quan như Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính, Bộ Công an cùng triển khai đồng bộ các biện pháp đấu tranh về an ninh chính trị, kinh tế, kỹ thuật để yêu cầu Facebook và Google phải tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật Việt Nam như xử lý, ngăn chặn các nội dung, quảng cáo vi phạm pháp luật, mở Văn phòng đại diện và lưu trữ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam theo quy định tại Luật An ninh mạng.
Câu hỏi 3:Hiện nay, trên các phương tiện thông tin đại chúng, báo mạng, Internet quảng cáo các sản phẩm liên quan đến sức khỏe, thực phẩm, vật tư nông nghiệp,… không đúng với chất lượng của sản phẩm gây hoang mang cho người dân trong lựa chọn sử dụng. Đề nghị tăng cường công tác kiểm tra, quản lý nội dung trước khi quảng cáo trên các trang thông tin, mạng xã hội… Đồng thời, đẩy mạnh hơn nữa công tác quản lý an ninh mạng một cách chặt chẽ hơn đối với các trang mạng, tin nhắn có tính chất lừa đảo (đề nghị cung cấp thông tin cá nhân, mở tài khoản ngân hàng,..) và cần có biện pháp để ngăn chặn luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch trên các trang thông tin, mạng xã hội hiện nay.
Sau khi nghiên cứu, Bộ TTTT có ý kiến trả lời như sau:
- Về việc có nhiều quảng cáo các sản phẩm liên quan đến sức khỏe, thực phẩm, vật tư nông nghiệp... không đúng với chất lượng sản phẩm gây hoang mang cho người dân, đề nghị tăng cường công tác kiểm tra, quản lý nội dung trước khi quảng cáo trên các trang thông tin, mạng xã hội:
Cơ quan chức năng của Bộ TTTT đã có công văn số 1381/CBC-TTPC ngày 30/9/2020 đề nghị Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cử cán bộ chuyên môn phối hợp xử lý vi phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe do các mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới cung cấp trên môi trường mạng. Đồng thời, cơ quan chức năng của Bộ đã tiến hành làm việc với một số mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới có văn phòng đại diện tại Việt Nam để xem xét, giải quyết vấn đề cung cấp quảng cáo trên môi trường mạng; yêu cầu tuân thủ nghĩa vụ của “người kinh doanh dịch vụ quảng cáo” quy định tại khoản 2 Điều 13 Luật Quảng cáo năm 2012; yêu cầu phối hợp với các cơ quan chức năng làm sạch quảng cáo trên môi trường mạng.
Bên cạnh đó, Bộ TTTT đã có văn bản yêu cầu các cơ quan báo chí có loại hình báo điện tử, tạp chí điện tử chấn chỉnh hoạt động phát hành quảng cáo do các mạng lưới quảng cáo (Adnetwork) xuyên biên giới cung cấp, triển khai các biện pháp kỹ thuật kiểm soát, ngăn chặn các quảng cáo vi phạm pháp luật. Đồng thời, giao cơ quan chuyên môn phối hợp với các Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành phố có giải pháp chấn chỉnh hoạt động phát hành quảng cáo do các mạng lưới quảng cáo (Adnetwork) xuyên biên giới cung cấp trên các trang thông tin điện tử.
- Về việctăng cường công tác quản lý an ninh mạng chặt chẽ đối với trang mạng và biện pháp ngăn chặn giọng điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch trên các trang thông tin, mạng xã hội hiện nay.
Để hoàn thiện hơn nữa các quy định về pháp luật nhằm xử lý nghiêm minh các trường hợp đối tượng tung tin giả, vu khống, bịa đặt, Bộ TTTT đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử, trong đó bổ sung cụ thể, chi tiết hóa nhiều hành vi vi phạm trên môi trường mạng, tăng hình thức và các mức xử phạt (mức phạt tăng từ 10% đến 20% so với quy định tại Nghị định số 174/2013/NĐ-CP trước đây) nhằm tăng cường các biện pháp quản lý, hình thức xử phạt để đủ sức răn đe đối với các đối tượng vi phạm.
Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã xác minh, làm việc với gần 700 trường hợp đưa tin sai sự thật; đã có hơn 300 đối tượng trong nước tung tin giả bị cơ quan chức năng xử lý, trong đó đã xử phạt 22 trường hợp với tổng số tiền 222.500.000 đồng.
Bên cạnh công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm, Bộ TTTT còn tiến hành các biện pháp mạnh về mặt kỹ thuật. Bộ TTTT thường xuyên nâng cấp, cải tiến Hệ thống giám sát an toàn, an ninh mạng đã xây dựng; Sử dụng Hệ thống để theo dõi sát các thông tin có chiều hướng lan tỏa mạnh trên không gian mạng nhằm phát hiện và phối hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức, doanh nghiệp trong nước và ngoài nước xử lý kịp thời các xu hướng thông tin vi phạm.
Bộ TTTT cũng đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành có liên quan triển khai, kết hợp nhiều giải pháp nhằm đấu tranh quyết liệt với các nền tảng xuyên biên giới.
Các thông tin vi phạm luôn được kịp thời phát hiện và nhanh chóng xử lý, ngăn chặn từ nguồn phát tán, luôn bảo đảm tỉ lệ thông tin xấu độc chống phá Đảng, Nhà nước trên không gian mạng dưới 20% (trung bình hàng tháng vào khoảng 10% đến 15%); tỉ lệ thông tin tiêu cực về đất nước, con người Việt Nam dưới 10% (trung bình hàng tháng vào khoảng 8% đến 9%).
- Về tin nhắn có tính chất lừa đảo:
Thời gian qua Bộ TTTT đã tuyên truyền, cảnh báo hiện tượng này trên các phương tiện thông tin đại chúng, dành thời lượng trên truyền hình đưa ra các trường hợp trong thực tế đã bị lợi dụng và khuyến nghị người dân cách thức xử lý khi gặp phải các trường hợp tượng tự tránh gặp phải các trường hợp đáng tiếc như trên đã nêu. Các biện pháp đã triển khai:
+ Tăng cường giám sát tin nhắn lừa đảo thông qua các hệ thống phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác của Cục ATTT (phản ánh qua đầu số 5656) và trên các hệ thống kỹ thuật của các nhà mạng.
+ Xây dựng hệ thống chia sẻ mẫu tin nhắn rác tập trung, hiện nay tập mẫu tin nhắn rác dùng chung đã có khoảng 320 nghìn mẫu tin nhắn rác. Đây là kho dữ liệu chung giúp chặn lọc hiệu quả tin nhắn rác nội mạng và liên mạng.
+ Tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan trong công tác thanh kiểm tra, xử phạt các doanh nghiệp/cá nhân vi phạm nhằm hạn chế tối đa sự phát tán tin nhắn lừa đảo, cuộc gọi lừa đảo.
Trong thời gian tới Bộ TTTT sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, cảnh báo về các hành vi, thủ đoạn của các đối tượng để người dân cảnh giác và đề phòng:
+ Chỉ đạo các nhà mạng nhắn tin tới các thuê bao thuộc mạng viễn thông của mình, thông tin nêu rõ về phương thức, thủ đoạn lừa đảo để giúp khách hàng nhận biết, có biện pháp phòng tránh. Cung cấp số điện thoại tổng đài (đường dây nóng) hỗ trợ khách hàng để xác minh hoặc thông báo tới cơ quan chức năng để phối hợp giải quyết.
+ Chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng (báo chí, truyền thanh, truyền hình, mạng xã hội,...), nâng cao nhận thức cho người sử dụng về các hành vi, thủ đoạn của các đối tượng qua tin nhắn để người dân cảnh giác, đề phòng và biết cách tự bảo vệ mình trước các tác hại, tác động tiêu cực của tin nhắn độc hại.
Trên đây là nội dung trả lời của Bộ TTTT đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Long An, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An để trả lời cử tri./.
