Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 45, năm 2016 với đề tài “Hãy viết một bức thư cho mình năm 45 tuổi” đã kết thúc thành công.Đề tài mở của năm nay đã thực sự kích thích được trí tưởng tượng và sự sáng tạo của các em học sinh. Các em tưởng tượng và viết cho tương lai của bản thân mình, một tương lai đa dạng, phong phú, phản ánh một thế giới ước mơ trẻ thơ thực sự hồn nhiên, tươi đẹp. Những ước mơ được lựa chọn nhiều nhất là trở thành giáo viên, doanh nhân, nhà khoa học, nhà hoạt động môi trường, bảo vệ hòa bình, bác sĩ, nghệ sĩ, Chủ tịch tỉnh, Bộ trưởng, cảnh sát biển, nhà ngoại giao, nhà văn, đầu bếp tài hoa, … Có một số ước mơ thật đặc biệt: Chủ tịch huyện đảo Hoàng Sa, cảnh sát biển, cô giáo ở Trường Sa, người kinh doanh không khí sạch, sự hóa thân của em bé người Syria trên bờ biển…
Viết cho chính mình khi 45 tuổi thực chất là viết cho những ước mơ, cho thành quả của sự nỗ lực, phấn đấu của các em từ ngày hôm nay. Các thành viên Ban giám khảo đều thấy thật hạnh phúc khi được đọc các bức thư của các em, chứng kiến việc các em say mê ươm mầm cho những ước mơ, sau đó là nuôi dưỡng ước mơ ấy lớn lên bằng những hành động cụ thể, bằng sự tích lũy kiến thức và kỹ năng, sự rèn luyện, tu dưỡng đạo đức làm hành trang cho tương lai. Các em cũng không quên viết về sự kiên trì, nhẫn nại và nỗ lực hết mình để mong có ngày được gặt hái thành quả của mình.
Hầu hết các bức thư chứa đựng nhiều tâm tư, nhiều trăn trở về thế giới hiện tại. Các em cảm nhận được nguy cơ của tình trạng ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, bệnh tật nan y, chiến tranh… Mặc dù có nhiều bức thư còn nêu vấn đề chung chung, dàn trải nhưng cũng có không ít các bức thư nêu được vấn đề trọng tâm, đi sâu phân tích và xâu chuỗi được vấn đề, đưa ra được những giải pháp cụ thể và thuyết phục, có lối diễn đạt tự nhiên, có cảm xúc chân thật, không lên gân được Ban giám khảo đánh giá cao. Có thể thấy rõ một điều rằng, khi tham gia viết thư quốc tế UPU, các em học sinh của chúng ta chính là những người tham gia viết lên một phần lịch sử ở thời đại các em đang sống. Mỗi năm, mỗi đề tài, các bức thư đều đề cập đến những vấn đề thời sự nóng bỏng. Năm nay là vấn đề biển Đông, người di cư, các vấn đề nhức nhối về gia đình trong thời đại số, biến đổi khí hậu… Nhiều bức thư về đề tài này đã có cách thể hiện rất xuất sắc, bằng ngôn ngữ đẹp và giàu hình ảnh, giàu xúc cảm. Người viết thư không đưa ra những quan điểm căng cứng, giáo điều, mà rất tự nhiên, có phần bay bổng và mềm mại, thể hiện những ước mơ và khát vọng tích cực cần được người lớn chúng ta khuyến khích.
Thưa các vị đại biểu, các thầy cô giáo và các em thân mến!
Số lượng các bức thư tham gia cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU 45 là 956.382 đến từ 1.498 trường của hầu hết các địa phương trong cả nước. Sau khi chấm vòng loại, Ban Giám khảo sơ khảo chấm 500 bài để chọn ra 100 bức thư có chất lượng tốt nhất để chấm chung khảo. Một điều vô cùng thú vị là 100 bức thư xuất sắc nhất này đến từ 48 tỉnh, thành phố trong cả nước, chứng tỏ độ phủ sóng rộng rãi của cuộc thi và cuộc thi nhận được sự hưởng ứng tham gia tích cực của các em học sinh trong cả nước. Ban Giám khảo đã trao đổi để chọn ra 39 giải, gồm: 1 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba và 30 giải Khuyến khích. Năm nay, để khuyến khích phong trào, Ban giám khảo chọn trao 61 giải Cây bút triển vọng và 3 giải phụ gồm Giải dành cho học sinh nhỏ tuổi nhất, Giải dành cho học sinh Dân tộc thiểu số và Giải giành cho học sinh khiếm thị.
Bức thư của em Nguyễn Thị Thu Trang, học sinh lớp 9B, trường THCS Nguyễn Trãi, huyện Nam Sách, Hải Dương đã được hầu hết các thành viên Ban Giám khảo Quốc gia đánh giá cao và đoạt giải Nhất cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU lần thứ 45 năm 2016 của Việt Nam. Khác biệt với hầu hết các bức thư khác, Thu Trang chọn cách hóa thân vào cậu bé Aylan Kurdi để viết thư cho chính cậu khi 45 tuổi. Ai cũng biết bé Aylan Kurdi đã chết trên bờ biển Bodrum của Thổ Nhĩ Kỳ, trong một cuộc chạy trốn bạo lực cùng gia đình em. Đó cũng chính là điều đáng nói nhất ở bức thư này. Lời kể của cậu bé Aylan Kurdi trên Thiên Đường, hay chính là giấc mơ của Nguyễn Thị Thu Trang về một thế giới không còn bạo lực, không còn cảnh con người phải xua đuổi nhau, dồn nhau xuống biển? Thu Trang viết về thế giới ước mơ của mình như sau: “Anh bạn thân yêu! Giờ đây tôi đang ở trên thiên đàng – một thế giới kì diệu lung linh biết mấy. Nơi này chẳng có ngày hay đêm. Mặt trời, vầng trăng và cả những vì sao lấp lánh cùng nhau tỏa sáng, không gian lúc nào cũng trong veo như pha lê. Mẹ và anh trai tôi đang mỉm cười cùng những linh hồn khác. Chúng tôi không có quốc gia, không phải di cư, không phân biệt tôn giáo, không có khủng bố hay bạo lực… Tất cả đều như nhau – những linh hồn bay nhẹ nhõm, thanh thản và bình yên. Giờ đang là giao thừa. Từ trên đây, chúng tôi có thể ngắm nhìn cả trái đất. Ngắm nhìn những chùm pháo hoa lộng lẫy bung nở trong màn đêm và lắng nghe tiếng chuông ngân vang. Dưới đó là những mảng màu tương phản. Có những nơi rực rỡ trong ánh sáng, lại có những mảng tối im lìm đâu đó. Tiếng chuông lẫn trong tiếng súng, hạnh phúc ở cùng với bất hạnh, thù hận đi liền với tình yêu…”.
Trí tưởng tượng và những áng văn đẹp, giàu hình ảnh và cảm xúc đã giúp Thu Trang vượt qua những giới hạn của sự thật trần trụi, biến những thứ dường như không thể thành có thể, mong muốn sự tái sinh cho tình yêu và khát vọng hướng tới một thế giới tươi đẹp hơn cho toàn nhân loại. Bức thư của em Nguyễn Thị Thu Trang đã được Ban Tổ chức dịch sang tiếng Pháp và tiếng Anh gửi Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU) tại Thụy Sĩ dự thi Quốc tế.
Thưa các vị đại biểu, các thầy cô giáo và các em học sinh thân mến!
Cuộc thi viết thư Quốc tế UPU 45, 2016 kết thúc thành công và để lại những dư âm tích cực. Mỗi bức thư, là một bức thông điệp, là một mơ ước của các em về một thế giới tương lai tươi đẹp hơn. Xin cảm ơn sự làm việc công tâm, khách quan của các thành viên Ban Giám khảo quốc gia, cảm ơn sự quan tâm của các thầy cô giáo và cha mẹ của các em, và đặc biệt là sự tham gia đông đảo của chính các em trong cuộc thi hết sức có ý nghĩa này.
Xin trân trọng cảm ơn!
