Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng phát biểu tại hội nghị. Ảnh: BNG.
Trung Quốc và ASEAN hôm qua khẳng định cam kết thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm nối lại đàm phán COC hiệu lực, hiệu quả. Hai bên cũng sẽ thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin nhằm đảm bảo môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có Biển Đông, thông cáo của Bộ Ngoại giao ngày 1/7 cho biết.
Đây là một nội dung trong Hội nghị tham vấn Quan chức cao cấp ASEAN -Trung Quốc (ACSOC) lần thứ 26, được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Hội nghị nằm trong chuỗi các Đối thoại thường niên cấp quan chức cao cấp (SOM) giữa ASEAN và các đối tác, chuẩn bị cho đợt Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và với các đối tác sẽ diễn ra trong nửa cuối năm 2020.
Hôm 26/6, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc, khi họp báo kết thúc Hội nghị cấp cao ASEAN 36, cho biết Hiệp hội nhất trí cần sớm khôi phục đàm phán COC, sau khi bị gián đoạn do Covid-19. COC là văn bản mà ASEAN đàm phán với Trung Quốc từ 2002, nhằm hướng tới xây dựng các quy tắc mang tính ràng buộc trên Biển Đông.
Trong cuộc họp hôm qua, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, đại diện Chủ tịch ASEAN 2020, khẳng định Hiệp hội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc phấn đấu xây dựng COC phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).
Ông Dũng cho biết ASEAN đã triển khai cách tiếp cận an ninh toàn diện trong bối cảnh khu vực có nhiều diễn biến phức tạp đan xen, do nhiều thách thức đang nổi lên. Với quan điểm đối thoại, xây dựng lòng tin và chia sẻ các chuẩn mực đóng vai trò then chốt trong giải quyết các thách thức an ninh, ông cho rằng các nước cần đề cao nguyên tắc tin cậy, tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế, kiềm chế và giải quyết hoà bình các tranh chấp và khác biệt.
Ngày 23/6, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng cho biết cuộc họp về COC gần đây nhất là vào tháng 10/2019 tại Đà Lạt. Khi đó ASEAN và Trung Quốc nhất trí chuẩn bị thực hiện vòng đọc lần hai văn bản dự thảo COC.
Đại diện các nước ASEAN khẳng định Trung Quốc là một trong các đối tác hàng đầu, đóng vai trò quan trọng trong duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực. Hai bên cũng quyết tâm sớm hoàn tất ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) trong năm nay.
Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Trần Hiểu Đông, trưởng SOM ASEAN Trung Quốc, cho hay Trung Quốc coi trọng vai trò của ASEAN trong thúc đẩy đối thoại, hợp tác duy trì ổn định và thịnh vượng ở khu vực. Ông cho biết dù Covid-19 xuất hiện, thương mại hai chiều giữa ASEAN và Trung Quốc vẫn tăng trưởng ổn định ở mức 4,2% trong những tháng đầu năm.
Trung Quốc sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với ASEAN trong chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, sản xuất và phổ biến vaccine phòng ngừa và thuốc điều trị Covid-19, ông Trần nói. Trung Quốc cũng đề xuất nâng cấp quan hệ hai bên lên Đối tác chiến lược toàn diện nhân kỷ niệm 30 năm quan hệ vào năm 2021.
