Năm 2022, Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức lớp tập huấn dành cho báo chí với chủ đề “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021 - 2025”.
Theo thống kê của Cục Báo chí, từ ngày 1/1/2022 đến nay, các cơ quan báo chí đã có 145.130 tin bài phản ánh liên quan đến trẻ em. Số lượng này rất lớn, ngày nhiều nhất lên tới 1.186 tin bài (1/6/2022). Để thực hiện tuyên truyền hiệu quả và không vi phạm quyền của trẻ em, báo chí cần được trang bị nhiều hơn nữa về kiến thức và chia sẻ các giá trị đạo đức cụ thể trong truyền thông để bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.
Thông tin về hiện trạng vấn đề bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Trẻ em, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cho biết theo khảo sát mới đây, trẻ em sử dụng mạng internet ngày càng nhiều.
Internet và mạng xã hội đã đem lại cho trẻ em nhiều giá trị tích cực, giúp trẻ em có thể tìm hiểu thế giới một cách dễ dàng, gặp gỡ, giao lưu được với nhiều người, chia sẻ tình cảm, thông tin...
Kết quả khảo sát cho thấy trong 3 tháng có 89% trẻ em truy cập và sử dụng internet, trong số này, 87% sử dụng internet hàng ngày. Ngoài thời gian dành cho việc học, trung bình trẻ em thường sử dụng từ 5 - 7 tiếng/ngày vào mạng xã hội.
Trong khi đó, kết quả khảo sát cho thấy, chỉ 36% (hầu hết là trẻ lớn hơn, độ tuổi 16–17) trẻ tham đã được dạy để đảm bảo an toàn trên mạng.
Theo thống kê từ Tổng đài Bảo vệ trẻ em 111, các cuộc gọi tư vấn, hỗ trợ liên quan đến không gian mạng tăng trong thời gian gần đây. Cụ thể năm 2021 có 422 cuộc gọi, trong 7 tháng năm 2022 có 268 cuộc gọi với 3 nhóm vấn đề lớn liên quan đến tư vấn về xâm hại tình dục trẻ em trên môi trường mạng (31%); nhóm vấn đề về cách sử dụng internet an toàn (chiếm 31,3%); nhóm vấn đề tư vấn khi trẻ em bị dụ dỗ, gạ gẫm trên mạng (chiếm trên 7%).
Trước thực tế trẻ em sử dụng internet hiện nay rất cao, bà Nga cho rằng việc cấm đoán trẻ em không dùng internet không còn phù hợp, mà cần có sự đồng hành của cha mẹ, nhà trường và cộng đồng trong bảo vệ trẻ em trên không gian mạng. Trong đó nâng cao kỹ năng khi dùng internet được ví như là “vaccine số” giúp bảo vệ trẻ em khi tham gia môi trường mạng.
“Khảo sát của Cục Trẻ em và một số tổ chức quốc tế cho thấy, hầu hết việc biết kỹ năng bảo vệ trẻ em trên mạng là do tự tìm hiểu trên mạng hoặc truyền tai nhau. Còn giáo dục bài bản gần như chưa có. Đâu đó tại nhà trường có thông tin qua tại môn tin học nhưng chưa đầy đủ. Do đó, kỹ năng này cần sớm được trang bị từ nhà trường để bao phủ rộng hơn”, bà Nga cho biết.
Để bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, bà Nga cho rằng, trong thời gian tới cần tăng cường vai trò của gia đình, cha mẹ và trường học trong việc huấn luyện, giám sát, hướng dẫn trẻ em sử dụng mạng an toàn, biết cách nên và không nên khi sử dụng các tiện ích, ứng dụng trên mạng cũng như cách nhận biết các thông tin, video clip độc hại, không phù hợp, cách kiểm soát thông tin cá nhân. Đồng thời, cha mẹ cũng là những người “gác cổng”, áp dụng các biện pháp để chủ động bảo vệ trẻ em.
Cũng tại cuộc tập huấn, Cục Trẻ em (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội); Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) cũng phổ biến quy định pháp luật liên quan đến an toàn thông tin, tài liệu hướng dẫn bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, nhất là Nghị định 53 mới ban hành liên quan đến việc gỡ bỏ thông tin không phù hợp, trong đó có liên quan đến trẻ em.
