Đó là nhận định chung của đa số Bộ trưởng phụ trách Viễn thông, CNTT đến từ các nước thành viên của ITU tại Hội nghị Bộ trưởng trực tuyến với chủ đề: “Cắt giảm chi phí với giá phù hợp có thể tăng tốc chuyển đổi số” diễn ra tối 12/10/2021.
Quang cảnh Hội nghị Bộ trưởng trực tuyến với chủ đề: “Cắt giảm chi phí với giá phù hợp có thể tăng tốc chuyển đổi số”
Mọi người dân đều được tiếp cận ICT với giá cả phải chăng - thước đo thành công
Tổng thư ký ITU Houlin Zhao trong phát biểu mở đầu Hội nghị Bộ trưởng nhấn mạnh: Chuyển đổi số chỉ thực sự thành công khi mọi người dân trên thế giới đều được tiếp cận với ICT. Một trong những thách thức chính mà chúng ta phải đối mặt là các quốc gia cần có những chính sách đúng đắn, phù hợp trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng ICT. Chúng ta phải thu hút nhà mạng, nhà cung cấp dịch vụ ICT đầu tư vào những nơi không phải lúc nào cũng có lãi. Chúng ta cũng phải tận dụng tốt nhất nguồn lực có hạn. Đó chính là lý do vì sao “đầu tư vào ICT là một trong những ưu tiên cao nhất của tôi”. Để làm được vậy, chúng ta cần phải nỗ lực hơn nữa với một tâm thế mới và một chiến lược mới.
Có một vấn đề khác được đặt ra là: Ngành ICT thường được huy động để triển khai và duy trì mạng lưới, dịch vụ tại những khu vực, những cộng đồng chưa được tiếp cận dịch vụ hoặc tiếp cận ở mức thấp, cũng như đầu tư vào những mạng mới để hỗ trợ những công nghệ có tính chuyển đổi như 5G, AI. Làm thế nào chúng ta có thể cắt giảm được chi phí trong khi vẫn phải đầu tư những khoản lớn như vậy?
Đây chính là lúc Chính phủ đóng vai trò quan trọng thông qua hỗ trợ tài chính cũng như có cách tiếp cận sáng tạo cho ngành ICT, cho các doanh nghiệp ICT cũng như thúc đẩy quan hệ đối tác trên toàn bộ hệ sinh thái số.
Cơ sở hạ tầng là một trở ngại lớn đối với kết nối
Cơ sở hạ tầng số là tiền đề, là nền tảng thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số. Trong đại dịch Covid vừa qua, nếu không có một cơ sở hạ tầng viễn thông, ICT hiện đại, chất lượng như hiện nay, chúng ta không thể triển khai làm việc từ xa, học tập trực tuyến, y tế từ xa, vừa phòng chống dịch vừa phát triển kinh tế xã hội.
Ông Rashad Nabiyev, Bộ trưởng Giao thông, Truyền thông và Công nghệ cao Azerbaijan cho biết, 80% hộ gia đình thành thị của nước này đã kết nối Internet băng rộng, tuy nhiên 70% trong số này vẫn truy cập Internet bằng công nghệ lạc hậu.
Giải quyết vấn đề này, năm 2021, chính phủ Azerbaijan đã triển khai 10 dự án ở khu vực nông thôn, kết nối được 150 nghìn hộ gia đình nông thôn với Internet. Chính phủ đã có các chính sách thúc đẩy quan hệ đối tác công tư, khuyến khích các công ty tham gia đầu tư vào mạng lưới để kết nối các vùng sâu, vùng xa. Do đó, người dân tại đây được kết nối Internet với giá cả phải chăng.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Giao thông, Truyền thông và Công nghệ cao Azerbaijan cũng nêu ra một vấn đề rất mới, đó là kết nối ý nghĩa. Ông cho rằng hiện nay đã có rất nhiều người được kết nối với Internet để học tập trực tuyến hay làm việc trực tuyến, nhưng việc sử dụng Internet một cách đúng đắn mới mang lại những hiệu quả về kinh tế và xã hội.
Chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam, Bộ trưởng Bộ TT&TT Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, cơ sở hạ tầng số đóng vai trò quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Do đó, tăng cường vùng phủ sóng 5G rất quan trọng đối với các nước đang phát triển. Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam đang áp dụng giải pháp sau đây: Trong giai đoạn đầu phát triển 5G, mỗi nhà mạng phủ sóng 25 % diện tích đất nước và thực hiện roaming với nhau để giảm chi phí đầu tư.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết thêm, nhằm thúc đẩy truy cập Internet, Việt Nam sẽ tắt sóng mạng 2G vào năm 2023. Chính phủ và các nhà mạng sẽ trợ cấp điện thoại di động 4G cho những người dân đang sử dụng điện thoại 2G, chỉ chiếm chưa đến 5%. Điều đó có nghĩa là đến năm 2023, 100% người sử dụng điện thoại di động sẽ sẵn sàng sử dụng Internet.
Bà Paola Vega Castillo, Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ và Viễn thông Costa Rica chia sẻ thực tế rằng, các nhà mạng viễn thông không hào hứng đầu tư cũng như cung cấp dịch vụ này ở những vùng nông thôn. “Chính quyền địa phương đóng vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp thông tin nhu cầu đối với dịch vụ viễn thông, ICT, từ đó chính quyền Trung ương sẽ đặt hàng đến các nhà mạng viễn thông”.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của chuyển đổi số trong phát triển kinh tế, Nigeria đã thành lập Bộ Truyền thông và Kinh tế số với mục tiêu sử dụng công nghệ để thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước. Theo Bộ trưởng Ali Ibrahim Pantami, đã có 50% trong tổng số 210 triệu dân Nigeria được tiếp cận với dịch vụ băng rộng. Giải pháp để kết nối phần dân số còn lại đó là: Chính phủ đã đề ra Kế hoạch phát triển băng rộng 2020-2025 để giải quyết cơ bản vấn đề về kết nối này. Từ khi lên làm Bộ trưởng vào năm 2019, ông Ali Ibrahim Pantami đã thành lập một nhóm chuyên gia đến từ khu vực dịch vụ công, khu vực tư và các trường đại học để góp phần đưa ra những giải pháp giải quyết vấn đề kết nối băng rộng. Và kết quả đạt được rất đáng khích lệ. Nếu như trước đây chi phí kết nối băng rộng là khoảng 20, 30 thậm chí 40 USD thì nay chỉ còn là 1 Nira (đơn vị tiền tệ của Nigeria, tương đương với 0,24 cent), thậm chí có nơi còn miễn phí.
Người dân thiếu kỹ năng số, thiếu các nội dung thiết thực - trở ngại đối với tiến trình chuyển đổi số tại các nước đang phát triển
Bà Paola Vega Castillo, Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ và Viễn thông Costa Rica nhận định, sự hỗ trợ về thiết bị truy cập cũng như chi phí truy cập Internet của Chính phủ chỉ có những tác động tương đối hạn chế nếu nó không đi cùng với những sáng kiến về nâng cao kiến thức, kỹ năng số.
Bộ trưởng Boviengkham Vongdara, Bộ trưởng CNTT-TT Lào cũng thừa nhận, mặc dù giá cước cao là một trong những trở ngại ngăn cản người dân Lào được tiếp cận dịch vụ Internet. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất thực ra là thiếu những nội dung bản địa hấp dẫn, phù hợp, không tạo ra động lực để người dân truy cập Internet.
Chủ tịch Liên minh Internet (World Wide Web Foundation) trích dẫn một số liệu trong báo cáo mới được Liên minh này công bố ngày hôm qua (11/10), thế giới mất đi 1.000 tỷ USD vì còn rất nhiều phụ nữ chưa được kết nối với Internet. Số tiền này lẽ ra đã có thể đầu tư vào giáo dục, y tế, nhà ở, cải thiện điều kiện sống của rất nhiều người dân trên thế giới. Do đó, các chính phủ cần triển khai mạnh mẽ các chính sách khuyến khích việc mở rộng mạng lưới băng rộng đến các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa để những người dân nơi đây không bị bỏ lỡ chuyến tàu chuyển đổi số./.