ảnh minh họa
Việt Nam nằm trong 15 nước có tỷ lệ người hút thuốc cao
Hút thuốc lá sẽ gây tác hại đến tất cả các cơ quan trong cơ thể. Bệnh lý hàng đầu do thuốc lá gây ra là ung thư (chiếm tới 30%), trong đó cao nhất là ung thư phế quản, kế đến là các ung thư thanh quản, vòm hầu, khoang miệng, thực quản, dạ dày, tụy tạng, bàng quang, thận, cổ tử cung và ung thư vú ở nữ…
So với những người không hút thuốc lá, người hút thuốc lá thường xuyên tăng nguy cơ ung thư phế quản gấp 15 lần, hầu - thanh quản gấp 10 lần, thực quản gấp 7 lần, khoang miệng và thận gấp 4 lần, bàng quang gấp 3 lần, tụy tạng gấp 2 lần. Người hút thuốc lá cũng có nguy cơ mắc ung thư máu, ung thư não cao hơn người bình thường, đặc biệt là ở trẻ em khi bị tiếp xúc với thuốc lá thụ động từ trong bào thai hay lúc bé.
Hút thuốc lá còn gây ra các bệnh lý khác như: Phổi tắc nghẽn mạn tính; bệnh tim mạch (bệnh cơ tim thiếu máu cục bộ, tai biến mạch máu não, thuyên tắc mạch chi dưới); bệnh lý đường tiêu hóa như loét dạ dày, tá tràng; giảm chức năng sinh sản ở nam và nữ; ảnh hưởng đến thai kỳ; gây một số bệnh cho trẻ khi tiếp xúc thụ động với loại thuốc này.
Trong một điếu thuốc lá có chứa từ 0,8 - 1 g thuốc lá, bao gồm 10 - 20 mg nicotine và hơn 2,5 nghìn chất hóa học khác nhau (bao gồm các chất được nhà sản xuất thêm trong quá trình xử lý; các chất độc trong lá cây thuốc lá được tạo thành trong quá trình trồng như thuốc trừ sâu, thạch tín, cadmium...).
Khi đốt điếu thuốc lá, con số 2,5 nghìn chất hóa học trong điếu thuốc chuyển hóa thành 4 nghìn chất hóa học khác, được chia làm 4 nhóm là oxyde carbon, hắc ín, chất kích thích và nicotine. Trong đó, nicotine là chất gây nghiện mạnh cho người hút thuốc, khiến họ không thể bỏ hút, sẵn sàng chấp nhận các tác hại của thuốc lá để tiếp tục duy trì thói quen nguy hiểm đến sức khỏe này.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hiện nay trên thế giới có khoảng 1,6 tỷ người hút thuốc lá. Việt Nam nằm trong top 15 quốc gia có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Trung bình mỗi giờ có 5 ca tử vong và mỗi năm có 40 nghìn người chết vì các bệnh liên quan đến thuốc lá, nhiều hơn tổng số người chết vì HIV/AIDS, lao phổi và sốt rét cộng lại.
Gần 1/2 nam giới ở Việt Nam hút thuốc lá, 65% trong số này ở độ tuổi từ 25 - 45. Con số đáng báo động này đang có xu hướng ngày càng tăng nhanh và có nguy cơ trẻ hóa.
Chính vì những tác hại của thuốc lá, Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi các quốc gia cần sớm thực hiện những chính sách mạnh mẽ để bảo vệ giới trẻ trước nguy cơ sử dụng các sản phẩm thuốc lá, bao gồm cả thuốc lá điếu truyền thống cũng như các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Cai thuốc lá chưa bao giờ là muộn
Người thường xuyên hít phải khói thuốc tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành lên 25-30%, mắc bệnh phổi lên 20-30% và tăng nguy cơ đột quỵ lên 82%. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường xuyên hít phải khói thuốc lá sẽ làm tăng tỷ lệ viêm đường hô hấp dưới (như viêm phế quản, viêm phổi) và viêm tai giữa; làm tăng các triệu chứng của đường hô hấp mãn tính như hen; làm giảm sự phát triển của phổi và tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh.
Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc lá trong quá trình mang thai có thể gây biến đổi sự phát triển của bào thai, dễ sảy thai, đẻ non hoặc sinh con nhẹ cân.
Trước những tác hại của thuốc lá cần tạo động lực cho người cai thuốc lá để họ quyết tâm hơn; đồng thời môi trường sống, hành xử của người xung quanh tác động rất lớn đến việc hút thuốc, cũng như cai thuốc lá.
Theo phân tích của các nhà khoa học nếu chúng ta bỏ thuốc trước tuổi 50 sẽ giảm được 50% nguy cơ tử vong trước 65 tuổi, giảm 50% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch sau khi bỏ thuốc được 1 năm, giảm 50% nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi sau khi bỏ thuốc 10 năm.
Vì một cộng đồng không khói thuốc và vì sức khỏe của mỗi người, chúng ta đừng hút thuốc lá trong nhà, phòng làm việc; đừng hút thuốc lá nơi công cộng; đừng hút thuốc lá trước mặt trẻ em. Hãy để môi trường xung quanh không khói thuốc lá.
So với những người không hút thuốc lá, người hút thuốc lá thường xuyên tăng nguy cơ ung thư phế quản gấp 15 lần, hầu - thanh quản gấp 10 lần, thực quản gấp 7 lần, khoang miệng và thận gấp 4 lần, bàng quang gấp 3 lần, tụy tạng gấp 2 lần. Người hút thuốc lá cũng có nguy cơ mắc ung thư máu, ung thư não cao hơn người bình thường, đặc biệt là ở trẻ em khi bị tiếp xúc với thuốc lá thụ động từ trong bào thai hay lúc bé.
