Năm 2022, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Tổng cục Hải quan và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chức hội nghị công bố kết quả "Khảo sát mức độ hài lòng của DN về thực hiện TTHC thông qua Cơ chế một cửa quốc gia và thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành năm 2021". Hội nghị có sự tham dự của hơn 200 đại biểu đại diện cho các bộ, ngành, hiệp hội và cộng đồng DN.
Ngày hôm nay là kết quả hợp tác tích cực trong một năm qua giữa VCCI và Tổng cục Hải quan - Bộ Tài chính, với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ. Đây là nỗ lực nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Cơ chế Một cửa quốc gia (NSW) trong tiếp nhận, giải quyết TTHC cho DN, cũng như giảm thiểu gánh nặng không cần thiết cho doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành, từ đó tạo thuận lợi hơn cho cộng đồng DN xuất nhập khẩu tại Việt Nam.
Phát biểu tại hội nghị, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI cho biết: Trong bối cảnh chịu tác động to lớn của dịch COVID-19 cùng những biến động khó lường của kinh tế - chính trị thế giới, song XNK hàng hóa vẫn là lĩnh vực có thành quả nổi bật của Việt Nam thời gian gần đây. Theo Tổng cục Thống kê, tổng kim ngạch XNK hàng hóa năm 2021 của Việt Nam đạt 668,5 tỷ USD, tăng 22,6% so với năm trước. Tính chung 9 tháng năm 2022, tổng kim ngạch XNK hàng hóa đạt 558,52 tỷ USD, dự kiến cả năm có thể đạt trên 700 tỷ USD.
Những con số này cho thấy nỗ lực vượt khó phi thường của các DN Việt Nam. Đồng thời, kết quả này cũng phản ánh những cố gắng to lớn của Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính và các bộ, ngành trong công tác cải cách TTHC và tạo thuận lợi cho hoạt động XNK của DN.
"Báo cáo công bố ngày hôm nay cho thấy cộng đồng DN ghi nhận những cố gắng của các cơ quan nhà nước nói trên. Tổng hợp kết quả khảo sát của trên 3.000 DN XNK trong năm 2022, báo cáo phản ánh nhiều chuyển biến tích cực so với trước đây. Trong đó, số đông các DN cho biết Cổng NSW được vận hành tương đối tốt; quá trình thực hiện thủ tục trực tuyến trên Cổng thuận lợi hơn; việc tiếp nhận và giải quyết TTHC qua NSW đã giúp giảm thời gian và chi phí cho các DN. Các DN cũng quan sát thấy những chuyển biến tích cực tương tự trong lĩnh vực quản lý, kiểm tra chuyên ngành…", ông Phòng dẫn chứng.
Tuy nhiên, theo đại diện VCCI, kết quả khảo sát cũng cho thấy các DN tiếp tục mong muốn các bộ, ngành có thêm nhiều nỗ lực nâng cao hiệu quả của Cổng NSW và đẩy mạnh cải cách thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành nhằm tạo thuận lợi thương mại cho cộng đồng DN.
Cuộc khảo sát được thực hiện với 2 phần nội dung chính: Đối với nội dung khảo sát việc thực hiện TTHC trên Cổng thông tin NSW, tính đến tháng 04/2022, có 12 TTHC của 5 Bộ, ngành đang được thực hiện; Việc thực hiện thủ tục quản lý và kiểm tra chuyên ngành được khảo sát chung với các thủ tục của 10 Bộ quản lý chuyên ngành.
Kết quả khảo sát là sự phối hợp tích cực, nghiêm túc, khách quan và công tâm của Tổng cục Hải quan, VCCI và cộng đồng DN. Báo cáo kết quả khảo sát đã phân tích các ưu, nhược điểm của Cơ chế một cửa quốc gia, nêu ra các tồn tại, vướng mắc trong khâu thực hiện thủ tục của từng bộ, ngành liên quan trên Cổng thông tin một cửa cũng như các tồn tại, vướng mắc trong công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành; từ đó đề xuất các giải pháp để khắc phục những tồn tại hạn chế trong quy trình thủ tục, phương pháp thực hiện để tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất nhập khẩu của cộng đồng DN cũng như trong thời gian tới.
Theo ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, Tổng cục Hải quan là cơ quan được Chính phủ giao chủ trì thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia và là cơ quan đầu mối thực hiện Đề án "Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu".
Với mong muốn tạo thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng DN trong quá trình thực hiện các thủ tục liên quan đến hoạt động XNK, Tổng cục Hải quan đã, đang và sẽ nỗ lực hết sức phối hợp, hợp tác với các bộ, ngành liên quan để đẩy mạnh cải cách các TTHC và hiện đại hóa các khâu thực hiện thủ tục trên cổng thông tin một cửa quốc gia nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực của Cơ chế này cũng như sẽ tích cực đẩy mạnh triển khai Đề án, hướng tới mục tiêu cải cách toàn diện và thực chất công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa nhập khẩu, nhằm tạo thuận lợi tối đa cho các DN trong hoạt động XNK.
"Tổng cục Hải quan hy vọng rằng qua báo cáo đo mức độ hài lòng này các bộ, ngành và các bên liên quan có được một cái nhìn khách quan về thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu và việc triển khai TTHC của cơ quan mình tại NSW, qua đó xác định được những tồn tại, vướng mắc để có những giải pháp cải cách đột phát hơn nữa", ông Cường nói.
Ông Bradley Bessire, Quyền Giám đốc USAID Việt Nam tin rằng đối thoại giữa các cơ quan nhà nước và cộng đồng DN là rất quan trọng. Sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước với khu vực tư nhân sẽ mang lại sự minh bạch và các cải cách hiệu quả hơn. Nếu được thực hiện, các kết quả của cuộc Khảo sát sẽ giúp đẩy mạnh cải cách hơn nữa ngành Hải quan. Chúng ta cần phải chúc mừng cơ quan Hải quan Việt Nam vì những cải cách này đang tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các DN, thương nhân và nhà đầu tư kinh doanh tại Việt Nam"./.
