Sớm nâng cấp hạ tầng nghề cá
Ông Nguyễn Đình Đức, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Thừa Thiên – Huế cho biết, tỉnh có bờ biển dài 126km, có tổng diện tích vùng biển khoảng 20.000km2, có 5 cửa biển Thuận An, Tư Hiền, Kiểng, Bình An và Lăng Cô điều kiện thuận lợi cho tàu cá neo đậu, lên cá. Tuy nhiên, hầu hết các cửa biển đều cạn, biên độ thuỷ triều thấp (khoảng 0,5m) khiến việc ra vào cửa biển của tàu thuyền đánh cá rất khó khăn, nguy hiểm, đặc biệt trước và sau thời gian có bão, gió mùa. Vì vậy, khó phát triển đội tàu xa bờ khai thác cỡ lớn từ 24m trở lên tại địa phương.
Toàn tỉnh Thừa Thiên – Huế hiện có 595 tàu cá có đăng ký, trong đó tàu cá xa bờ có chiều dài từ 15m trở lên là 402 chiếc (có 13 chiếc từ 24m trở lên), tàu từ 12 đến dưới 15m là 158 chiếc và tàu từ 6 đến dưới 12m là 35 chiếc. Ngoài ra, số lượng ghe nan bãi ngang (vỏ nan tre quét dầu rái) khai thác ven bờ khoảng 1.400 chiếc. Ngư trường khai thác hải sản của ngư dân Thừa Thiên - Huế hoạt động chủ yếu từ vĩ tuyến 140 Bắc lên đến vịnh Bắc Bộ và trở ra đường ranh giới trong của vùng biển Hoàng Sa.
Tính đến thời điểm hiện tại, Thừa Thiên - Huế có 397 tàu cá lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) trong tổng số 402 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên bắt buộc phải lắp đặt (đạt 98,8%). Số còn lại 5 chiếc chưa lắp đặt do tàu cá nằm bờ, đang cải hoán và tiếp tục chỉ đạo lắp đặt thiết bị trong thời gian tới nếu tàu cá đi hoạt động.
Cách đây hơn 4 năm, EC quyết định áp dụng “thẻ vàng” đối với thủy sản Việt Nam. Đó là sự cảnh báo đối với Việt Nam về những vi phạm trong việc “định vị” ngư trường khai thác của tàu cá. Nếu không khắc phục, sẽ bị “thẻ đỏ”, theo đó thủy sản Việt Nam cấm xuất khẩu vĩnh viễn sang thị trường châu Âu, đồng nghĩa với việc thiệt hại kinh tế vô cùng lớn. Bởi vậy Chính phủ quyết tâm chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm vào cuối năm 2021, gỡ “thẻ vàng” vào năm 2022.
Theo các cơ quan chức năng, gỡ được “thẻ vàng” hay không phụ thuộc lớn vào nhận thức của ngư dân. Các chủ tàu phải chấp hành đầy đủ những quy định của Luật Biển Việt Nam cũng như các điều ước quốc tế khi khai thác hải sản ở trên biển. Thừa Thiên - Huế là địa phương đang có những tín hiệu tích cực. Chính quyết tâm của ngư dân tin tưởng vào chính sách của nhà nước khiến những hành vi vi phạm không xảy ra.
Đến nay tàu cá Thừa Thiên - Huế chưa có trường hợp nào vi phạm vùng biển nước ngoài; Chi cục Thủy sản xử lý 3 trường hợp, xử phạt với tổng kinh phí 10 triệu đồng; lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh đã xử lý 5 tàu cá vi phạm về khai thác IUU, xử phạt với tổng số tiền 135 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép khai thác thủy sản đối với 1 tàu cá thời gian 6 tháng, tước quyền sử dụng chứng chỉ thuyền trưởng trong thời gian 6 tháng đối với 1 thuyền trưởng và tịch thu ngư cụ khai thác thủy sản đối với 2 tàu cá vi phạm.
Triển khai đồng bộ các giải pháp chống khai thác IUU
Mới đây, tại buổi làm việc với tỉnh Thừa Thiên - Huế về tình hình nuôi trồng thủy sản và triển khai các khuyến nghị của EC chống khai thác IUU, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến ghi nhận những nỗ lực của địa phương trong công tác triển khai chống khai thác IUU. Mặc dù địa phương còn gặp khó khăn về cơ sở hạ tầng, nguồn lực còn hạn chế nhưng tỉnh đã làm tốt công tác quản lý, lắp đặt thiết bị giám sát hành trinh, theo dõi, kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hoạt động tàu cá.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT đề nghị Thừa Thiên – Huế nghiên cứu, xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ cước phí thuê bao vệ tinh cho chủ tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) nhằm duy trì kết nối thiết bị VMS được thường xuyên trên hệ thống. Rà soát, loại khỏi danh sách các tàu cá xa bờ cố tình giữ hạn ngạch giấy phép và không chấp hành các quy định của pháp luật.
Tăng cường tuyên truyền cho ngư dân về công tác bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản và khai thác thủy sản theo quy định của Nhà nước, bảo đảm yêu cầu EC. Tỉnh giám sát, quản lý việc thực hiện các quy định về lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, ghi nhật ký khai thác của các tàu cá; đồng thời tiến hành xử phạt nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm; đầu tư trang thiết bị hiện đại, bổ sung nhân lực, nguồn lực cho đội ngũ thực hiện công tác phòng, chống khai thác IUU...
