Trong báo cáo tổng hợp về tình hình an toàn thông tin mạng tại Việt Nam mới công bố, Công ty cổ phần An ninh mạng Việt Nam (VSEC) nhận định rằng tấn công có chủ đích bằng mã độc tống tiền (ransomware), tấn công âm thầm vào các ứng dụng công nghệ và tấn công lừa đảo trong ngành tài chính ngân hàng là 3 xu hướng nổi bật năm nay.
Theo 1 thống kê của Cybersecurity Vetures, trong năm 2021, thiệt hại do tấn công ransomware trên toàn cầu trung bình là 102,3 triệu USD/tháng. Tại Việt Nam, số lượt máy tính bị virus mã hoá dữ liệu tấn công trong năm 2021 lên tới hơn 2,5 triệu lượt, cao gấp 4,5 lần so với năm 2020, theo khảo sát của Bkav. Đa số người sử dụng vẫn lúng túng, chưa biết cách ứng phó khi máy tính bị mã hoá dữ liệu
Với năm 2022 và các năm tiếp theo, phân tích của các chuyên gia chỉ ra rằng, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, các tổ chức doanh nghiệp cũng như rất nhiều cá nhân đang chuyển sang làm việc trực tuyến và đối mặt với nhiều nguy cơ trên không gian mạng, đặc biệt là mã độc tống tiền.
“Vấn đề chuyển đổi số tại Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận, nhưng để phát triển bền vững thì chuyển đổi số phải đi song song cùng an toàn thông tin. Tuy nhiên, nhiều tổ chức, doanh nghiệp chưa thật sự chú tâm vào công tác đảm bảo an ninh, an toàn thông tin mạng. Điều này trở thành điểm yếu để tin tặc tiếp tục lợi dụng phát tán mã độc tống tiền”, chuyên gia VSEC nhận xét.
Nhận định tấn công âm thầm vào các ứng dụng công nghệ cũng là 1 xu hướng mà các cơ quan, tổ chức cần quan tâm, các chuyên gia cho rằng: ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến nhiều doanh nghiệp bắt buộc phải số hóa để vận hành và phục vụ khách hàng, dẫn đến nhu cầu về ứng dụng công nghệ tăng chóng mặt. Việc thiết kế và ra mắt ồ ạt các ứng dụng nhưng thiếu đầu tư cho an toàn thông tin sẽ khiến các tổ chức, cá nhân trở thành miếng mồi cho tin tặc.
Tấn công lừa đảo (Phishing) cũng là 1 xu hướng tấn công mạng phổ biến trong năm ngoái và tiếp tục là mối nguy lớn cho các tổ chức, doanh nghiệp đặc biệt là những đơn vị ngành tài chính ngân hàng.
Cụ thể, phân tích của các chuyên gia cho thấy, đại dịch Covid-19 đã và đang khiến nhu cầu giao dịch, thanh toán, tặng quà trên môi trường Internet tăng mạnh. Điều này vô tình tạo tiền đề cho nhiều nhóm hacker gia tăng hoạt động lừa đảo nhằm vào người dùng của các dịch vụ ngân hàng online, ví điện tử.
Nhắm vào nhận thức an toàn thông tin còn hạn chế của nhiều người dùng và giá trị lợi ích mà nó lại, hình thức tấn công lừa đảo này còn phát triển mạnh trong năm 2022. Khi có thông tin cá nhân, hacker có thể tấn công vào các tổ chức, doanh nghiệp mà cá nhân đó làm việc, sử dụng dịch vụ.
“Do đó, việc duy trì giám sát an toàn thông tin mạng và kiểm thử bảo mật liên tục sẽ giúp doanh nghiệp và tổ chức đảm bảo phản ứng nhanh trong trường hợp xảy ra sự cố”, các chuyên gia VSEC khuyến nghị.
Trong trao đổi với ICTnews hồi đầu năm nay, đại diện Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT đưa ra dự báo, tấn công mạng lừa đảo là 1 trong 4 xu hướng tấn công mạng chính trong năm 2022, bên cạnh 3 xu hướng nổi bật khác gồm tấn công có chủ đích kết hợp các biện pháp tinh vi để phát tán mã độc nhằm chiếm đoạt thông tin của tổ chức, cá nhân; tấn công vào thiết bị IoT nhất là camera giám sát, tấn công vào các nền tảng cloud.
Cơ quan này cho rằng, tấn công mạng lừa đảo sẽ tiếp tục phổ biến, đặc biệt là tấn công lừa đảo sử dụng công nghệ Deepfake. Với công nghệ này, tin tặc có thể thực hiện các cuộc tấn công xâm nhập hoặc có thể dễ dàng lừa đảo cả những người có ý thức cảnh giác.
Lý giải rõ hơn nguyên nhân của tình trạng gia tăng mạnh các cuộc tấn công mạng lừa đảo, chuyên gia Cục An toàn thông tin cho hay, Covid-19 khiến các tổ chức, cá nhân sử dụng Internet nhiều hơn vì thế, các vụ lừa đảo trực tuyến có chiều hướng gia tăng rõ rệt cả trên thế giới và Việt Nam. Ngoài việc lừa đảo lấy cắp thông tin cá nhân thì giả mạo các tổ chức tài chính - ngân hàng để lừa đảo trực tuyến là nổi cộm hơn cả. Khó khăn nhất là nhiều người sử dụng còn hạn chế về kỹ năng số, kỹ năng an toàn thông tin nên dễ bị lừa gạt.
Trước tình hình đó, Bộ TT&TT đã chỉ đạo Cục An toàn thông tin tăng cường giám sát, phát hiện và điều phối các nhà mạng, phối hợp với các tổ chức tài chính - ngân hàng xử lý hơn 1.000 website lừa đảo trong hơn 1 năm qua. Cục An toàn thông tin cũng thường xuyên cảnh báo cho người dùng và xây dựng cổng cảnh báo tại địa chỉ canhbao.ncsc.gov.vn để người dân chung tay phát hiện sớm các website lừa đảo.
