Thiếu tá Trần Minh Cường (bên trái) tham gia cứu hộ các thuyền viên trên tàu Vietship 01 gặp nạn, tháng 10-2020.
Đó là chia sẻ của rất nhiều người dân vùng biển huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị khi chúng tôi hỏi chuyện về Thiếu tá Trần Minh Cường, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Việt thuộc Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Quảng trị.
"Tôi xem Cường như con"...
Khi chúng tôi tới thăm gia đình, bà Nguyễn Thị Khuê, với nét mặt và dáng người khắc khổ, ở thôn 4, xã Gio Hải, huyện Gio Linh đang chăm sóc luống rau trong vườn, bước vội ra cổng, niềm nở: "Cường và các con xuống thăm mẹ à?". Bà Khuê kể rằng, chồng của bà qua đời cách đây 20 năm trong một lần đi biển khai thác hải sản. Từ đó, một mình bà gồng gánh mưu sinh nuôi 4 người con ăn học, ngôi nhà cấp 4 của gia đình đã xuống cấp cũng không thể sửa chữa. Nhưng cuộc sống của mấy mẹ con bà đã thay đổi khi anh sĩ quan Trần Minh Cường về nhận nhiệm vụ tại địa bàn.
- Tôi còn nhớ năm 2018, khi cùng cán bộ địa phương đến thăm gia đình, Cường bảo sẽ cố gắng vận động để xây căn nhà tặng mẹ con tôi. Nói thật lòng, ban đầu, tôi cũng nghĩ chắc bộ đội thương cảm nên động viên, có xây nhà cũng còn lâu mới làm được. Không ngờ chỉ một tháng sau, Cường đến bảo tôi chọn ngày đẹp để chuẩn bị khởi công xây nhà. Sau 6 tháng thi công, tổ thợ có sự góp sức của BĐBP đã làm xong nhà. Mẹ con tôi được ở ngôi nhà mới khang trang, không còn lo khi mùa mưa bão đến.
Bà Khuê chia sẻ, rồi chỉ vào tấm ảnh một thanh niên mặc quân phục, hào hứng khoe:
- Con trai tôi đó! Cháu nó đang là sinh viên năm thứ ba của Học viện Biên phòng. Cháu được như bây giờ là nhờ Cường định hướng, kèm cặp học tập. Từ lâu, tôi xem Cường như con trong gia đình. Mà ở đây ai cũng yêu quý nó, chú ạ!
Rời nhà bà Khuê, chúng tôi xuống cảng cá Cửa Việt, gặp ông Bùi Đình Thủy (chủ tàu cá QT 90709, Tổ trưởng Tổ tàu, thuyền an toàn xa bờ của thôn 4, xã Gio Hải, huyện Gio Linh) đang cùng các thuyền viên làm công tác hậu cần chuẩn bị cho chuyến ra khơi. Thấy Thiếu tá Trần Minh Cường cùng đồng đội đến, ông Thủy và các ngư dân tạm dừng công việc, trò chuyện rất thân mật. Họ chia sẻ với nhau những lợi ích khi tham gia các tổ tàu, thuyền an toàn.
Theo ông Bùi Đình Thủy, trên địa bàn xã Gio Hải, xã Trung Giang và thị trấn Cửa Việt (huyện Gio Linh) do Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Việt phụ trách có hơn 500 tàu cá, trong đó 179 phương tiện đánh bắt xa bờ. Trước đây, ngư dân các địa phương chưa có sự gắn kết, phối hợp trong quá trình hành nghề trên biển, hiệu quả đánh bắt thấp và không thể hỗ trợ nhau khi gặp rủi ro. Ngay sau khi nắm bắt tình hình, Thiếu tá Trần Minh Cường đã bàn bạc với ban chỉ huy đơn vị phối hợp với chính quyền địa phương thành lập 13 tổ tàu, thuyền an toàn với 357 phương tiện/821 ngư dân tham gia. Các tổ tàu, thuyền hoạt động có quy chế rất rõ ràng, cứ 5-7 chiếc cùng ra khơi trên một vùng biển, chia sẻ thông tin về trữ lượng cá và nhanh chóng cơ động đến giúp đỡ nếu có phương tiện gặp nạn. Thông qua tổ tàu, thuyền an toàn, Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Việt đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật, vận động ngư dân vừa lao động sản xuất vừa tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Lời nói đi đôi với việc làm
Theo kế hoạch, sau bữa cơm sáng ngày cuối tuần, tổ công tác Chi đoàn Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Việt chuẩn bị xuống giúp Trường Mầm non thị trấn Cửa Việt chỉnh trang lại khuôn viên, phòng học, chuẩn bị đón học sinh trở lại lớp sau thời gian dài nghỉ vì dịch Covid-19. Trước khi hành quân, Thiếu tá Trần Minh Cường tập trung cán bộ, chiến sĩ quán triệt rõ mục đích, yêu cầu trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Chính trị viên Cường gọi Binh nhất Nguyễn Mạnh Thước ra khỏi hàng quân nhắc nhở điều gì đó, rồi chiến sĩ trẻ chạy về phòng cá nhân.
Khi Thước quay trở lại, tôi hỏi: “Anh Cường nói điều gì với em thế?”. Binh nhất Thước giải thích: “Em mang mặc sai điều lệnh nên anh Cường nhắc nhở và yêu cầu về phòng mặc quân phục đúng quy định. Anh Cường rất gần gũi trong cuộc sống nhưng nghiêm khắc trong duy trì nền nếp và thực hiện nhiệm vụ”. Bị nhắc nhở nhưng trên đường xuống địa bàn, tôi lại thấy Binh nhất Thước ngồi sau xe máy của Chính trị viên Cường và hai anh em chuyện trò rất vui vẻ.
Tại khuôn viên Trường Mầm non thị trấn Cửa Việt, sau khi trao đổi với đại diện nhà trường, Thiếu tá Cường cũng xắn tay lao động cùng cấp dưới. Ở ngôi trường vùng biển có một vườn rau khá rộng, được trồng thẳng lối, nhìn rất đẹp mắt. Cô giáo Trần Thị Vần, Hiệu trưởng Trường Mầm non thị trấn Cửa Việt nói như khoe:
- Từ ý tưởng của chú Cường, cán bộ, chiến sĩ đồn biên phòng đã xây dựng “vườn rau cho em” tặng giáo viên và học sinh. Hai năm qua, chúng tôi thường xuyên có nguồn rau xanh ổn định bổ sung vào bữa ăn cho các cháu. Quá trình công tác và sinh sống ở địa bàn, chúng tôi thấy chú Cường luôn giữ lời nói đi đôi với việc làm...
Lời cô giáo Vần khiến tôi nhớ lại thời điểm cuối năm 2020, khi trận mưa lũ lịch sử tàn phá nhiều địa bàn ở miền Trung. Khi đó mưa lớn kéo dài, nước từ thượng nguồn sông Hiếu chảy về dữ dội khiến cho tàu Vietship 01 đang neo đậu bị đứt dây neo, trôi tự do và mắc cạn ở bờ kè Cửa Việt. Trong điều kiện sóng to, gió lớn, nhiều phương án cứu 13 nạn nhân mắc kẹt trên tàu Vietship 01 đã được bàn thảo nhưng đều rất khó thực hiện vì gặp muôn vàn khó khăn.
Thời điểm đó, anh Cường đã đưa ra ý tưởng vận động ngư dân giàu kinh nghiệm sử dụng phương tiện đi biển truyền thống (bè mảng) để tiếp cận tàu bị nạn. Phương án táo bạo ấy đã được cấp trên chấp thuận và các ngư dân nhiệt tình tham gia, vượt sóng dữ đưa thành công hai người trên tàu Vietship 01 vào bờ, qua đó giải tỏa tâm lý căng thẳng cho những thuyền viên còn mắc kẹt. Đêm ấy, dù trời mưa gió, anh Cường vẫn cùng một số cán bộ, chiến sĩ túc trực, đốt lửa ở khu vực bờ biển đối diện với vị trí tàu gặp nạn, vì anh bảo làm như thế để động viên tinh thần những thuyền viên đang gặp hiểm nguy, khi họ cố bám vào phần nhô lên của con tàu giữa bịt bùng đêm tối, mưa gió và sóng dữ.
Khi được hỏi về quá trình công tác của Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Việt, Đại tá Nguyễn Nam Trung, Chủ nhiệm Chính trị BĐBP tỉnh Quảng Trị chia sẻ: “Thiếu tá Trần Minh Cường là một cán bộ trẻ, có năng lực và rất trách nhiệm với công việc. Trên cương vị chủ trì, điều hành đơn vị nhưng quá trình thực hiện nhiệm vụ, Cường luôn sẵn sàng nhận phần việc khó về mình”...
Vươn lên từ gian khó
Sau khi dự Lễ tuyên dương Gương mặt trẻ tiêu biểu và Gương mặt trẻ triển vọng toàn quân năm 2021 do Bộ Quốc phòng tổ chức, Thiếu tá Trần Minh Cường được về tranh thủ thăm gia đình. Trước khi về nhà, anh ghé thăm các thầy, cô giáo tại Trường THPT Phan Đình Phùng ở TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh. Gặp lại các thầy, cô giáo từng dạy mình, Cường đã trao toàn bộ số tiền thưởng 5 triệu đồng được nhận trong lễ tuyên dương để tặng các em học sinh nghèo.
Cô giáo Nguyễn Thị Bích Hường (trước đây là giáo viên chủ nhiệm của Thiếu tá Trần Minh Cường) kể: Từ lúc học phổ thông cho đến bây giờ, Cường luôn là niềm tự hào của nhà trường. Nếu ai biết hoàn cảnh gia đình cậu ấy mới thấy Cường có nghị lực vươn lên rất lớn. Cả bố và mẹ của Cường đều làm nông nghiệp. Trong 3 năm học THPT, phải về thành phố ở trọ với cuộc sống thiếu thốn đủ bề nhưng Cường vẫn luôn là học sinh xuất sắc của trường, được kết nạp Đảng khi đang là học sinh lớp 12...
Được biết, sau khi tốt nghiệp THPT, Trần Minh Cường thi đậu Trường Sĩ quan Lục quân 1. Suốt 4 năm học tập, rèn luyện tại ngôi trường nổi tiếng về "luyện quân", chàng trai quê Hà Tĩnh luôn nỗ lực phấn đấu, là học viên xuất sắc và giành vị trí thủ khoa khi tốt nghiệp. Dù được ưu tiên ở lại trường công tác nhưng Cường bày tỏ nguyện vọng gắn bó với lực lượng BĐBP, mong góp sức bảo vệ biên cương và nâng cao đời sống nhân dân vùng biên giới. Cường chân thành tâm sự: “Tôi xuất thân từ gian khó và xem đó là một thế mạnh của mình. Quá trình công tác, tôi không ngại khó khăn, gian khổ, việc gì tốt cho đơn vị, cho nhân dân thì tôi sẽ cố gắng thực hiện”.
Với những thành tích xuất sắc trong công tác, tháng 8-2019, Đại úy Trần Minh Cường được bổ nhiệm chức vụ Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Việt khi anh mới 29 tuổi. Vừa qua, Thiếu tá Trần Minh Cường được bình chọn là một trong 10 Gương mặt trẻ tiêu biểu của BĐBP và Gương mặt trẻ triển vọng toàn quân.