Với định hướng phát triển nông nghiệp đô thị, hướng tới nhu cầu của thị trường, TP HCM đã tập trung nhiều nguồn lực để phát triển các khu nông nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, việc ứng dụng tiến bộ của khoa học kỹ thuật vào từng hộ nông dân, tạo ra giá trị cao và bền vững trong sản xuất nông nghiệp của thành phố còn hạn chế, khiến phát triển nông nghiệp công nghệ cao của bà con nông dân ở TP HCM hiện đang gặp nhiều khó khăn
Gia đình ông Phan Quốc Hưng ở phường An Phú Đông, Quận 12 gắn bó với nghề trồng hoa lan từ hơn 20 năm nay. Nơi đây, mỗi năm cung cấp cho bà con nông dân ở Quận 12 và các huyện Hóc Môn, Củ Chi hàng chục ngàn giống lan quý. Tuy nhiên, hộ gia đình này vẫn chưa tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi theo Quyết định 13 của UBND TP HCM về khuyến khích chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp đô thị trên địa bàn thành phố.
“Vốn đã đầu tư vào vườn lan khoảng 1 tỷ đồng. Nếu muốn phát triển thêm, gia đình cần phải đầu tư 2,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế, thứ hai là diện tích đất hẹp nên vẫn chưa mở rộng được”, ông Hưng cho biêt.
Theo định hướng phát triển nông nghiệp đô thị, tại TP HCM đã hình thành nhiều mô hình sản xuất với quy mô lớn mang lại hiệu quả kinh tế cao, như mô hình trồng hoa phong lan, mô hình trồng rau an toàn, mô hình chăn nuôi bò sữa, nuôi cá cảnh, nuôi tôm nước lợ. Các mô hình này đều đòi hỏi kỹ thuật cao trong chăm sóc và nuôi trồng.
Riêng diện tích nuôi tôm ở TP HCM hiện có hơn 6.000ha, tập trung ở huyện Cần Giờ và Nhà Bè. Với mỗi ha nuôi tôm, người nông dân tốn chi phí đầu tư lên đến hơn 700 triệu đồng.
Do thiếu vốn và đầu ra không ổn định, người nuôi tôm không dám mở rộng sản xuất. Người nông dân muốn vay được tiền từ các nguồn vốn vay ưu đãi thì phải có phương án sản xuất, tài sản thế chấp và phương án đầu ra, vì vậy họ đang cần sự hỗ trợ của ngành nông nghiệp và chính quyền địa phương.
Ông Nguyễn Văn Hùng, người dân ở ấp 3, xã Bình Khánh, huyện Cần Giờ, TP HCM cho rằng, người dân mong muốn được cơ quan Nhà nước tạo điều kiện để yên tâm sản xuất.
“Người nuôi tôm muốn được thực hiện theo quy trình khép kín, nếu cứ nuôi tôm theo tự phát như hiện nay sẽ rất bấp bênh khi nguồn nước, thời tiết không thuận lợi. Nếu được sự tạo điều kiện hỗ trợ của chính quyền thì bà con sẽ an tâm sản xuất hơn”, ông Hùng nói.
Một vấn đề khác trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao tại TP HCM hiện nay là khó khăn trong truy xuất nguồn gốc đối với các sản phẩm do bà con nông dân làm ra. Tại những địa phương chuyên trồng rau ăn lá như xã Xuân Thới Thượng, Xuân Thới Sơn, Tân Thới Nhì (huyện Hóc Môn), Tân Phú Trung, Bình Mỹ (huyện Củ Chi), việc xây dựng thương hiệu cho những vùng rau an toàn chưa được chú trọng. Vì vậy, những sản phẩm “sạch” vẫn chưa tìm được đầu ra ổn định trên thị trường.
Cùng với đó, Hội nông dân thành phố cũng cần nhân rộng những mô hình hợp tác xã kiểu mới, hướng bà con nông dân đến phương pháp làm ăn chuyên môn hóa, từ khâu sản xuất đến chế biến và tiêu thụ.
Ông Trần Trường Sơn, Phó Chủ tịch Hội nông dân TP HCM cho biết, qua những chuyến tìm hiểu thực tế, bà con đã có những nhìn nhận và thay đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa. Người nông dân của thành phố đã có những đầu tư đáng kể vào sản xuất của mình như mở rộng diện tích, đầu tư vốn, ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao thu nhập.
Hiện nay, TP HCM còn khoảng 78.000 ha đất nông nghiệp có khả năng canh tác, tập trung chủ yếu ở 5 huyện ngoại thành như Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè và Cần Giờ. Trong điều kiện quỹ đất dành cho sản xuất nông nghiệp ngày càng thu hẹp, thành phố cần thực hiện các giải pháp để phát triển nông nghiệp hiện đại.
Trong đó, Khu Nông nghiệp Công nghệ cao là cầu nối để thu hẹp khoảng cách giữa nghiên cứu và thị trường, tạo dựng sự gắn kết giữa nhà khoa học, nhà nông và nhà doanh nghiệp
TS. Đỗ Việt Hà, Phó Ban quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao TP HCM cho biết, Khu Nông nghiệp Công nghệ cao sẽ cố gắng tham gia nhiều hơn và nhanh hơn những dự án cùng người dân, từ đó tạo ra chuỗi giá trị khép kín từ khâu cung cấp giống, cung cấp vật tư đến khâu chăm sóc…cho đến khâu bảo quả và tiêu thụ ra thị trường.
Được biết, TP HCM hiện nay đã bố trí 3 nguồn vốn ưu đãi cho bà con nông dân vay để đầu tư vào sản xuất, kinh doanh. Cụ thể là nguồn vốn ưu đãi theo Quyết định 13 của UBND thành phố, nguồn vốn từ Ngân hàng Chính sách - Xã hội và nguồn vốn từ Quỹ hỗ trợ nông dân. Tuy nhiên thiết nghĩ, thành phố cũng cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, để những chính sách hỗ trợ đến gần hơn với người nông dân./
