Các tổ chức, cá nhân giao dịch tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh.
Những con số đáng ghi nhận
Hiện nay trên địa bàn tỉnh có hơn 63.000 người có tài khoản định danh điện tử; hơn 587.000 người từ 15 tuổi trở lên có tài khoản giao dịch đang còn hoạt động tại ngân hàng hoặc các tổ chức được phép khác; trên 289.800 địa điểm có địa chỉ số. Trong lĩnh vực cải cách hành chính, việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến đã góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí của người dân, doanh nghiệp với 806 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đã được tích hợp trên Cổng dịch vụ công quốc gia; tỷ lệ hồ sơ trực tuyến tiếp nhận trên Cổng dịch vụ công hiện nay đạt trên 50%.
Hiện nay, 100% cơ quan, đơn vị từ tỉnh đến xã đã thiết lập mạng nội bộ (LAN) để kết nối các máy tính trong nội bộ cơ quan, đơn vị phục vụ ứng dụng các phần mềm chuyên ngành, các hệ thống thông tin của tỉnh; tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức có máy tính sử dụng tại cơ quan cấp tỉnh, cấp huyện đạt 100%, tại cấp xã đạt khoảng 85%.
Mạng Truyền số liệu chuyên dùng đã được triển khai cho 197 cơ quan Đảng, Nhà nước trên địa bàn tỉnh; đã hình thành mạng diện rộng nội tỉnh (WAN) dựa trên hạ tầng của Mạng Truyền số liệu chuyên dùng. Hiện đã đấu chuyển cơ bản cho các cơ quan, đơn vị để sử dụng các hệ thống thông tin, phần mềm dùng chung của tỉnh vào Mạng Truyền số liệu chuyên dùng và kết nối với Mạng Truyền số liệu chuyên dùng quốc gia do Cục Bưu điện Trung ương quản lý.
Đặc biệt, khi dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, thực hiện giãn cách xã hội, hầu như các hoạt động đời sống xã hội đều được thay thế bởi hoạt động trên môi trường số. Công nghệ số, các ứng dụng và nền tảng số đã gần như hiện diện trong tất cả các hoạt động phòng, chống dịch và chăm sóc sức khỏe người dân. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cấp cũng chuyển dần mô hình và phương thức quản lý hành chính, kinh tế, xã hội truyền thống sang nền tảng chuyển đổi số. Công tác điều hành, quản lý, hội họp được thực hiện trực tuyến, sử dụng các nền tảng Internet...
Cùng với đó, Ninh Bình đã hoàn thành thí điểm chuyển đổi số cấp xã tại xã Yên Hòa, huyện Yên Mô. Đây được xem là điểm sáng về chuyển đổi số cơ sở trong cả nước, tạo tiền đề quan trọng để Ninh Bình triển khai nhân rộng tại 13 xã và thí điểm mô hình Chính quyền số tại thành phố Tam Điệp.
Mô hình thí điểm "Xây dựng xã thông minh" tại xã Yên Hòa, huyện Yên Mô (một trong 12 xã điểm của cả nước thực hiện chuyển đổi số) đã hoàn thành. Đây được xem là điểm sáng về chuyển đổi số cơ sở trong cả nước. Từ năm 2020 đến nay, xã Yên Hòa đã chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan, các đơn vị cung cấp các dịch vụ công nghệ số tập trung triển khai thí điểm các nội dung về chuyển đổi số cấp xã trên địa bàn. Sau 2 năm triển khai, xã đã đạt được những kết quả quan trọng tạo sự thay đổi rõ nét về nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn xã về chuyển đổi số. Bên cạnh đó, chính quyền xã đã xử lý văn bản điện tử, chữ ký số và đưa 100% thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của xã được tiếp nhận và giải quyết trên hệ thống một cửa điện tử; giúp cho hoạt động quản lý, chỉ đạo, điều hành được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm thời gian, chi phí.
Thí điểm mô hình "Chính quyền số cấp huyện"
Thành phố Tam Điệp được tỉnh chọn là đơn vị đầu tiên triển khai thí điểm mô hình "Chính quyền số cấp huyện" từ giữa năm 2021, đến nay thành phố Tam Điệp đã thực hiện được 6/14 mục tiêu trong mô hình. Thành phố đã tích cực đẩy mạnh việc phát triển các ứng dụng dịch vụ số trên nhiều lĩnh vực quản lý nhằm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công cho người dân, tổ chức như: lĩnh vực bảo hiểm xã hội, tư pháp - hộ tịch, căn cước công dân, bảo trợ xã hội… UBND thành phố và UBND các phường, xã đã triển khai và sử dụng chữ ký số trong giải quyết thủ tục hành chính đối với người dân và doanh nghiệp. Từ tháng 1/2022, Trung tâm Một cửa liên thông thành phố và Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả các phường, xã đã sử dụng hóa đơn điện tử thanh toán phí, lệ phí giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.
Thành phố đang đẩy mạnh thực hiện 8/14 mục tiêu còn lại, phấn đấu năm 2023 hoàn thành các tiêu chí mô hình đề ra như: 100% văn bản (trừ văn bản mật) được trao đổi trên môi trường điện tử và ký số; 100% dịch vụ công được đáp ứng yêu cầu cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4; 80% người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn thành phố... Những kết quả bước đầu là tiền đề quan trọng để thành phố nỗ lực tiếp tục hoàn thành mô hình đạt mục tiêu đến năm 2023 trở thành chính quyền số thông minh, hiện đại.
Bên cạnh những kết quả đạt được việc xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số điểm "nghẽn" cần tháo gỡ. Đó là một số cơ quan, đơn vị chưa hình dung hết được tổng thể về chuyển đổi số; cán bộ chuyên sâu về chuyển đổi số còn thiếu; thiết bị công nghệ thông tin tại các cơ quan, đơn vị chưa đáp ứng yêu cầu....
Tạo "đột phá" mạnh mẽ chuyển đổi số
Năm 2022, Ninh Bình phấn đấu 100% thôn, bản, làng, khu phố trên địa bàn tỉnh được thiết lập mạng lưới Tổ công nghệ số cộng đồng, hỗ trợ cho ít nhất 60% các hộ sản xuất nông nghiệp được tập huấn, hướng dẫn đăng ký, sẵn sàng sử dụng sàn thương mại điện tử; 50% số hộ sản xuất nông nghiệp có tài khoản bán hàng/ mở gian hàng số trên sàn thương mại điện tử và có tài khoản thanh toán điện tử; 65% dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản thanh toán điện tử và 50% trường học, cơ sở giáo dục và 50% bệnh viện, cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh sử dụng nền tảng số để chuyển đổi số; 50% trường học, cơ sở giáo dục, bệnh viện, cơ sở y tế lắp đặt, sử dụng các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt để thanh toán học phí, viện phí và các giao dịch khác.
Đến năm 2025, Ninh Bình hoàn thành các hệ thống nền tảng chính quyền điện tử; cơ bản hình thành chính quyền số, hoàn thành các nền tảng cơ bản để thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số của tỉnh.
Và đến năm 2030, thực hiện chuyển đổi số đồng bộ, toàn diện trên phạm vi toàn tỉnh; cơ bản hoàn thành chuyển đổi số các lĩnh vực ưu tiên; tiên phong thử nghiệm các công nghệ và mô hình mới; đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động quản lý, điều hành của cơ quan nhà nước các cấp trên toàn tỉnh; hình thành và phát triển môi trường số an toàn, tiện ích phục vụ tốt nhu cầu sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và nhu cầu đời sống người dân trên địa bàn tỉnh.
Để thực hiện được các mục tiêu trên, Ninh Bình cần tiếp tục triển khai các nhóm nhiệm vụ giải pháp xây dựng, phát triển và hoàn thiện nền tảng chuyển đổi số của tỉnh trên cả 3 lĩnh vực trụ cột: chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Trong đó trọng tâm là hoàn thiện nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu đáp ứng các yêu cầu kết nối, liên thông dữ liệu nền tảng tích hợp chia sẻ dữ liệu Quốc gia. Xây dựng trung tâm giám sát điều hành thông tin tỉnh Ninh Bình. Đồng thời triển khai xây dựng mô hình thí điểm chính quyền số tại một số đơn vị cấp huyện, cấp xã và một số sở, ngành; thí điểm chuyển đổi số trong quản lý, hoạt động tại một số đơn vị trường học, cơ sở y tế và lấy kết quả, kinh nghiệm nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh.
Về nhiệm vụ phát triển kinh tế số, Ninh Bình cần tập trung phát triển thị trường thương mại điện tử; doanh nghiệp công nghệ số; triển khai hỗ trợ các gói giải pháp thông minh cho các doanh nghiệp; phát triển ứng dụng nền tảng số phục vụ thanh toán không dùng tiền mặt; triển khai các chương trình xúc tiến thương mại điện tử và các hoạt động liên quan; hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp sản xuất ngành nghề truyền thống chuyển đổi sang sản xuất trên nền tảng số, môi trường số.
Đối với phát triển xã hội số sẽ thu hút đầu tư phát triển các dịch vụ khu đô thị thông minh phù hợp, khai thác, sử dụng hiệu quả nền tảng số trong công tác quản lý xã hội tại địa phương. Triển khai hệ thống quản lý chăm sóc sức khỏe từ xa, xây dựng hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử. Phát triển các ứng dụng dịch vụ giao thông thông minh trong việc quản lý kết cấu hạ tầng giao thông, phương tiện vận tải và triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ số dịch vụ thông minh về tài nguyên môi trường, dịch vụ giáo dục thông minh trên nền tảng số.
Triển khai làm tốt công tác bảo đảm an toàn, an ninh thông tin mạng. Tăng cường các hoạt động giám sát, đánh giá, bảo vệ, ứng cứu các hệ thống thông tin của tỉnh theo mô hình 4 lớp, đảm bảo khả năng thích ứng một cách chủ động, linh hoạt và giảm thiểu các nguy cơ, đe dọa mất an toàn thông tin trên không gian mạng, sẵn sàng các giải pháp phòng ngừa và ứng phó khi có sự cố xảy ra trên địa bàn tỉnh.
Chuyển đổi số là bài toán chủ yếu về thể chế, về thay đổi cách nghĩ, cách làm. Lựa chọn việc dễ làm trước, làm ngay và dứt điểm, việc khó làm thì thí điểm, vừa làm vừa điều chỉnh. Cách làm phải xuất phát từ thực tiễn, luôn bám sát và tôn trọng thực tiễn. Đó chính là bài học, kinh nghiệm mà Ninh Bình rút ra sau hơn một năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 01- NQ/TU ngày 20/4/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
