"Không có các anh, ba con tôi đã mồ côi bố"
Đã hơn 2 năm kể từ ngày gặp nạn, ông Nguyễn Thanh Dũng, một ngư dân bị nhồi máu cơ tim vẫn không thể nào quên được cái đêm khổ cực ấy. Đó là một đêm cuối tháng 7/2017, tàu câu mực của ông Dũng mang biển số QNg 90188TS cùng hơn chục thành viên đang câu mực ở phía Bắc đảo Song Tử Tây gần chục hải lý. Sóng yên biển lặng, chiếc ghe nhỏ bé như lá tre bập bềnh giữa biển đêm. Trong khi tất cả đang mải mê câu mực, bỗng phía mũi tàu tiếng ông Dũng thét lên đau đớn... Mọi người soi đèn thấy ông nằm xoài trên mũi tàu, mặt tím tái, miệng mím chặt. Mọi người vội đưa ông vào khoang tàu xoa dầu và hô hấp nhân tạo. Linh tính mách bảo chuyện chẳng lành, tài công của tàu quyết định cho tàu chạy khẩn cấp vào đảo Song Tử Tây. Tài công trực tiếp lên máy I-com sóng cực ngắn gọi đảo Song Tử Tây và xin được cứu giúp.
Các bác sỹ tại đảo Trường Sa Đông đang khám bệnh cho chiến sỹ. Ảnh: Cao Tuân
Khi nghe tín hiệu cấp cứu từ ghe của ngư dân, chiến sĩ thông tin báo cáo Đảo trưởng. Ngay lập tức, kíp trực quân y được triển khai cấp cứu. Một tổ cơ động ra cầu cảng đón các ngư dân. Ngư dân Nguyễn Thanh Dũng, 56 tuổi nhanh chóng được chuyển vào phòng cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Tại đây, bác sĩ đảo Song Tử Tây chẩn đoán bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp tính. Bằng tất cả tinh thần trách nhiệm của người thầy thuốc, tổ quân y đã làm các thủ thuật chuyên môn, vừa hô hấp nhân tạo, ép đẩy lồng ngực; vừa truyền dịch và dùng thuốc trợ tim đặc biệt. Sau hơn một giờ đồng hồ, ông Dũng đã thoát khỏi cơn nguy kịch nhưng sức khỏe không ổn định. Theo chỉ định của bác sĩ, ông Dũng được nằm điều trị tại bệnh xá của đảo. Sau 17 ngày được các bác sĩ và kíp quân y cứu chữa, ngư dân Nguyễn Thanh Dũng đã khỏe hoàn toàn và tiếp tục trở lại tàu câu mực.
Bà Phạm Thị Của, vợ của ông Dũng (ở xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) vẫn chưa hết xúc động khi kể lại cho tôi nghe cảm xúc khi biết tin chồng phát bệnh tim đột ngột, được các bác sĩ Trường Sa cứu sống. Bà kể: "Anh biết không? Khi nghe tin chồng tôi bị nhồi máu cơ tim, chân tay rụng rời. Ba đứa con bỏ cơm, cả nhà chỉ cầu mong cho ông ấy bình an trở về. May mà có các bác sĩ Trường Sa cứu sống không thì ba con tôi đã mồ côi bố. Gia đình tôi luôn biết ơn các anh".
BS Hoàng Trung Thông và kỹ thuật viên gây mê hồi sức Văn Đình Thụ (Bệnh xá đảo Trường Sa) kể về một ca mổ đau ruột thừa ngay đợt cuối năm vừa qua. Khi bệnh nhân được chuyển lên đảo thì đã ở tình trạng có khả năng vỡ ruột thừa nên cần tiến hành mổ ngay. Do bệnh nhân đau nhiều giờ nên ruột thừa đã viêm thành mủ và quặn ngược, rất khó xử lý. Bằng sự nỗ lực của cả ekip, sau một tiếng từ lúc gây mê, ca mổ đã thành công. Các anh cho biết, cuối năm thời tiết xấu, biển động, việc vận chuyển bệnh nhân từ các đảo chìm hoặc ngư dân từ tàu lên đảo khá vất vả. Tuy nhiên tất cả ca bệnh đều được cấp cứu và điều trị kịp thời.
Hỗ trợ hệ thống truyền dữ liệu và hội chẩn từ xa
Một ca phẫu thuật được thực hiện trên đảo Trường Sa.
Với điều kiện cơ sở vật chất, phương tiện trang thiết bị còn khó khăn, cách xa đất liền hàng trăm hải lý, việc khám, chữa bệnh và cứu chữa quân dân ở huyện đảo Trường Sa là không hề đơn giản. Nhưng nhờ được sự quan tâm từ đất liền, hệ thống y tế ở đảo xa đã từng bước được đầu tư, hoàn thiện, hỗ trợ tốt hơn cho công tác chăm sóc sức khỏe cho quân và dân tại Trường Sa. Hệ thống trang thiết bị y tế trên đảo được thay mới, bổ sung nhiều thiết bị hiện đại như: Máy chụp X- quang kỹ thuật số, máy siêu âm màu 4 chiều, máy gây mê kèm thở… Đặc biệt, nhằm hỗ trợ hơn nữa trong công tác chẩn đoán bệnh, hệ thống truyền dữ liệu và hội chẩn từ xa Telemedicine đã được trang bị tại Trường Sa. Qua đó, tạo điều kiện cho y, bác sỹ được tham khảo ý kiến, tiếp nhận sự phối hợp của những chuyên gia đầu ngành tại các bệnh viện lớn của Trung ương trong xử lý nhanh chóng, kịp thời những ca bệnh khó.
Anh Phan Văn Thanh, người dân thị trấn Trường Sa chia sẻ: "Chúng tôi sinh sống trên đảo, khí hậu khắc nghiệt, ra khơi đánh bắt hải sản thường gặp phải những bệnh nghề biển đều được các bác sỹ trên đảo tận tình thăm khám, cấp phát thuốc. Trẻ con ở nhà có đau ốm cũng yên tâm hơn vì trên đảo đã có các thầy thuốc tận tâm, lành nghề. Bên cạnh đó, các anh còn là những người thầy giáo dạy ngoại ngữ, kiến thức cho các em nữa. Chúng tôi xem các anh như người nhà, người anh em ruột thịt".
Khó khăn nhất ở các đảo Trường Sa là khí hậu khắc nghiệt nên trang thiết bị y tế rất dễ nhiễm hơi nước biển mặn trong khi nhu cầu khám chữa bệnh diễn ra thường xuyên. Ngoài các cán bộ chiến sĩ lực lượng vũ trang đang làm nhiệm vụ, còn có công nhân làm việc ở các trạm hải đăng, trạm khí tượng hải văn, lực lượng tìm kiếm cứu nạn hàng hải và đặc biệt là rất nhiều ngư dân đánh bắt hải sản trên biển. Ngoài những bệnh cảm cúm, ho, da liễu thông thường như trong đất liền, ngư dân thường gặp các ca cấp cứu đặc thù của nghề biển là tai biến (đột quỵ), viêm ruột thừa và tai nạn lao động. Những ca bệnh này vốn rất nguy hiểm, có thể để lại những biến chứng nặng nếu không được cấp cứu, xử lý kịp thời…
Những lúc vắng bệnh nhân, Thượng úy Nguyễn Kim Ngọc cắt tóc cho cán bộ, chiến sỹ trên đảo.
"Ở đâu cũng là làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho quân và dân nhưng tôi rất tự hào khi được cống hiến ở Trường Sa, được góp phần nhỏ bé của mình bảo vệ chủ quyền biển đảo nơi tiền tiêu. Xác định như thế nên anh em đều vững vàng tư tưởng và quyết tâm khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ trong thời gian công tác trên đảo", Thượng úy Nguyễn Kim Ngọc (Trạm xá đảo Trường Sa Đông) tâm sự.
Sau những giọt mồ hôi của bác sĩ ở quần đảo Trường Sa, là niềm vui và sự sống của quân dân huyện đảo, là niềm tin, là chỗ dựa vững chắc của những ngư dân bám biển. Ở đó giữa những chiến sĩ khoác áo blu trắng và người bệnh không có khoảng cách, chỉ có tình người, tình đời hòa lẫn vào nhau giữa ngàn trùng sóng biếc. Để rồi trong mỗi chuyến ra khơi, sau mỗi chặng hải trình nhọc nhằn với những tấn cá đầy khoang, điều đọng lại trong lòng bà con ngư dân không chỉ là những chiến sĩ kiên cường canh giữ biển đảo trước bạt ngàn nắng gió, mà còn có những chiến sĩ khoác áo blu trắng bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho ngư dân ngày đêm bám biển.
Điều trị và phục vụ bệnh nhân miễn phí
Điều khác với trong đất liền là ngư dân bị tai nạn, ốm đau phải cấp cứu khi vào bệnh xá được chăm sóc, phục vụ ăn uống hoàn toàn miễn phí. Những trường hợp ngư dân mổ ruột thừa luôn được giữ lại bệnh xá 7 - 8 ngày mới được trở lại tàu cá. Đối với những ca bệnh phức tạp, bệnh xá sẽ được hỗ trợ hội chẩn bằng hình ảnh qua hệ thống Telemedicine truyền hình trực tiếp kết nối giữa các bác sĩ chuyên môn giỏi từ trong đất liền với y, bác sĩ của bệnh xá.