Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 70% số ca tử vong do ung thư phổi trên toàn cầu. Ngoài ra, khói thuốc lá còn là nguyên nhân làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn, gây tàn phế và tử vong cho cả người hút thuốc và người hút thuốc thụ động. Trên toàn cầu ước tính mỗi năm có tới 165.000 trẻ em tử vong trước 5 tuổi do nhiễm trùng đường hô hấp dưới vì hút thuốc thụ động.
Điều đặc biệt là tình trạng hút thuốc lá hiện nay tiếp tục gia tăng ở các nước đang phát triển; trong khoảng 25 năm, tính từ năm 2005 – 2030 trên thế giới sẽ có hơn 175 triệu người chết do tác hại của thuốc lá. Đây là những con số hết sức nguy hiểm và có ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế, xã hội ở các nước có tỷ lệ người hút thuốc lá cao.
Cũng theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO)
– Hút thuốc lá là nguyên nhân gây nên nhiều loại ung thư như: Ung thư phổi, ung thư thực quản, ung thư thanh quản, ung thư miệng, ung thư thận và bàng quang, ung thư hậu môn trực tràng, ung thư bộ phận sinh dục… 90% số trường hợp ung thư phổi trên thế giới là người hút thuốc trực tiếp và 5% số ca ung thư phổi là gián tiếp.
– Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch lên gấp 2 – 3 lần. Khói thuốc có thể gây ra loạn nhịp tim, gây tăng huyết áp. Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc và tử vong do bệnh mạch vành, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, bệnh mạch máu ngoại vi, tai biến mạch máu não… Ngoài ra hút thuốc còn làm giảm tác dụng của các thuốc điều trị tăng huyết áp.
– Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Hút thuốc không gây cơn hen nhưng làm cho bệnh hen nặng lên, tỉ lệ tử vong ở người bị hen đang hoặc đã từng hút thuốc thì tăng gấp trên 2 lần so với những người không hút thuốc. Những người hút thuốc hay bị nhiễm trùng đường hô hấp hơn những người không hút thuốc và thường bị nặng hơn.
– Thuốc là làm giảm khả năng sinh dục, tăng nguy cơ vô sinh ở cả nam và nữ. Hút thuốc làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, trẻ đẻ non, trẻ đẻ thiếu cân, các dị tật bẩm sinh ở trẻ…
– Người hút thuốc thụ động (người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc của người khác) có nguy cơ bị ung thư phổi cao hơn những người không hít phải khói thuốc. Những người không hút thuốc mà kết hôn với người hút thuốc, tỷ lệ chết vì ung thư phổi cao hơn 20% so với người kết hôn với người không hút thuốc,
Ở Việt Nam 97% người mắc ung thư phổi có hút thuốc lá , thuốc lá là nguyên nhân gây nên 90% các ca tử vong do ung thư phổi, 75% các ca bênh phổi tắc nghẽn mãn tính.
Thuốc lá đã và đang gây ra tổn thất to lớn về sức khỏe, kinh tế và môi trường cho các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Hiện nay, trên thế giới có trên 1 tỷ người đang hút thuốc lá, trong đó 70% số người hút thuốc sinh sống tại các nước đang phát triển. Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất trên thế giới; tỷ lệ nam giới hút thuốc là ở nước ta là 47,4%.
Gánh nặng bệnh tật từ các bệnh không truyền nhiễm mà nguyên nhân chính là từ thuốc lá đang tăng nhanh chóng. Nếu như tỷ lệ mắc bệnh truyền nhiễm giảm từ 55% năm 1976 xuống còn 19,8% năm 2010 thì tỉ lệ mắc bệnh không lây nhiễm gia tăng từ 42,6% năm 1976 lên 71,6% năm 2010.
Khói thuốc lá hủy hoại môi trường sống, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Khoa học và thực tế đã chứng minh rằng người hút thuốc lá thường xuyên trong nhiều năm thì tuổi thọ sẽ giảm đi rất nhiều so với người không hút thuốc lá.