Sẵn sàng ra khơi
Đang theo dõi thời tiết qua phần mềm windy cài trên máy tính bảng, ngư dân Mai Thành Phúc, xã Phước Đồng, TP Nha Trang tỏ vẻ sốt ruột: Mưa gì mà kéo dài cả tháng, phải đến đầu tháng 12 mới ra khơi được, mặc dù hơi buồn nhưng anh khẳng định chắc nịch khi chỉ tay vào màn hình: Cái này chính xác lắm, nó báo ngày nào chuẩn ngày đó, không những vậy mình có thể biết trước thời tiết cả tuần, mong những ngày mưa lớn qua đi để tiếp tục vươn khơi. Nghề đánh bắt hay nuôi trồng hải sản, một khi đã đam mê thì không bỏ được. Càng ngày thời tiết càng nhiều biến đổi cực đoan, có chuyến vươn khơi cả tháng trời, trở về chỉ đủ trang trải tiền dầu. Thậm chí phải nợ tiền công anh em thợ thuyền đi cùng. Thế nhưng, không thể bỏ được vì mình đã quá gắn bó với nghề này và nó cũng mang lại cho gia đình mình và bà con nơi đây cuộc sống ấm no, sung túc như hôm nay.
Cùng hoàn cảnh với ngư dân Mai Thành Phúc, sau vài tháng "dưỡng sức" chống dịch, ngư dân Nguyễn Mười - một trong những chủ ghe có thâm niên tại Phước Đồng đang háo hức chờ chuyến vươn khơi mới, anh nói rất tự tin: Rồi cá sẽ lại đầy khoang thôi. Chỗ mình ở hầu hết ngư dân đều đã được tiêm vaccine Covid-19 nên sẵn sàng vươn khơi xa. Chỉ chờ sóng yên, biển lặng thì nguồn cá, tôm cung ứng cho thị trường dịp Tết 2022 này sẽ dồi dào. Anh vừa nói, vừa chỉ cho chúng tôi xem hàng loạt ghe đánh bắt xa bờ đang đậu tại Hòn Rớ sẵn sàng chờ xuất bến.
Ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng ban quản lý cảng Hòn Rớ cho biết: Nhiều xã, phường ven biển trên địa bàn TP Nha Trang sau thời gian thực hiện giãn cách xã hội chống dịch thì nay đã hoạt động trở lại. Tại thời điểm thực hiện giãn cách, cảng Hòn Rớ có lúc hơn 200 ghe làm nghề câu cá ngừ đại dương, đánh lưới xa bờ đều bị kẹt lại, điều này gây ra nhiều khó khăn cho cuộc sống ngư dân cũng như nguồn cung thủy, hải sản trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu. Tuy nhiên, sau khi cả thành phố chuyển sang trạng thái bình thường mới, thời tiết lại không ủng hộ, mưa kéo dài, sóng gió suốt cả tháng nay. Những ngày đầu tháng 12, theo dự báo, thời tiết sẽ tốt lên, hy vọng ra khơi của bà con ngư dân sẽ được nối lại.
Linh hoạt để ứng phó với hoàn cảnh
Bao đời nay, dải đất ven biển Khánh Hòa, từ vịnh Cam Ranh, Bãi Dài, Phước Đồng, Hòn Rớ đến tận vịnh Vân Phong, hàng ngàn gia đình cha truyền, con nối đều làm nghề biển. Trước đây, hầu hết ngư dân chỉ biết đánh bắt, nhưng nay, khi có được nguồn kinh tế thu nhập từ biển cả đủ lớn, họ đã bắt đầu tích hợp "3 trong 1". Vừa đánh bắt, vừa nuôi trồng, vừa buôn bán, thậm chí có gia đình còn mở nhà hàng hải sản để tiêu thụ những sản phẩm tươi ngon nhất do chính mình khai thác được.
Cuộc sống thay đổi linh hoạt hơn nhằm tận dụng tối đa sức lao động cũng như ứng phó với sự biến đổi ngày càng cực đoan của thời tiết: các chàng trai trẻ khỏe, lực lưỡng thì vươn khơi, bám các ngư trường xa xôi, thậm chí ra tận vùng biển Trường Sa, Hoàng Sa để đánh bắt cá ngừ đại dương. Phụ nữ thì nuôi cá lồng bè trong vịnh gần bờ. Có những mùa mưa bão, gánh chịu thiệt hại chồng chất. Tàu thuyền vươn khơi trở về cũng chẳng đầy khoang, lồng bè cũng thất bát không kém. Vậy nhưng người nọ động viên người kia, họ cùng nhau gia cố, dựng bè, mua thêm hàng triệu con giống... Có được mùa thì cũng phải có mất mát, đó là quy luật.
Hiện nay, tuy đang là cao điểm mùa vụ khai thác thủy sản nhưng liên tục trong 2 chuyến biển gần đây, rất nhiều tàu cá khai thác xa bờ trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa không vươn khơi do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Nếu nản lòng thì sẽ chẳng có nguồn thu, hoàn cảnh càng khó khăn, ngư dân càng biết thích ứng để vươn lên. Ông Lữ Thanh Phong, Trưởng phòng Khai thác và Phát triển nguồn lợi thủy sản, Chi cục Thủy sản tỉnh Khánh Hòa cho biết: Trên địa bàn tỉnh hiện có gần 750 tàu cá khai thác xa bờ, trong điều kiện thời tiết thuận lợi, các tàu cá xa bờ của tỉnh vẫn hoạt động đều đặn trên các vùng biển Trường Sa và khu vực phía Nam.
Khánh Hòa là vựa thủy hải sản khổng lồ phục vụ tiêu thụ nội địa và xuất khẩu. Vì vậy trong bất cứ hoàn cảnh nào, thiên tai hay dịch bệnh thì ngư dân nơi đây vẫn đoàn kết, sáng tạo để thích ứng. Song song với hàng chục ngàn vựa nuôi trồng thủy hải sản ven bờ thì đông đảo các đội ghe vươn khơi, bám biển sẽ cung cấp chủ yếu nguồn thủy sản, đóng góp không nhỏ trong việc phát triển kinh tế địa phương.
