Hàn Quốc đã rất thành công trong việc kiểm soát dịch bệnh Covid-19 mà không phải đóng cửa nền kinh tế, mặc dù các trường học, bảo tàng và những nơi tập trung đông người trong một không gian kín bị đóng cửa.
Thoát khỏi vị trí ổ dịch lớn thứ hai thế giới cùng tỷ lệ tử vong thấp đáng kinh ngạc, Hàn Quốc đã cho thế giới thấy rõ sức mạnh của nền y tế. Vì sao Hàn Quốc làm được điều đó? Phải chăng kinh nghiệm từ sự bùng phát SARS trước đó và MERS gần đây hơn (năm 2015) đã cho phép Hàn Quốc chuẩn bị trước để chiến đấu với Covid-19.
Trong hội thảo trực tuyến qua Internet "AI for Good" của Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU), các chuyên gia Hàn Quốc đã chia sẻ kinh nghiệm ứng phó với đại dịch cũng như việc ứng dụng những công nghệ tiên tiến để kiểm soát dịch tại quốc gia này.
Ông Seon Kui Lee, Giám đốc Phòng Đánh giá rủi ro và hợp tác quốc tế tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật Hàn Quốc (KCDC) cho biết: "Chúng tôi vẫn cần tìm hiểu thêm về các đặc tính của COVID-19. Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) được yêu cầu để tăng cường các biện pháp kiểm soát và đối phó truyền thống cũng như phát triển những giải pháp sáng tạo, đột phá".
Dưới đây là một số bí quyết giúp Hàn Quốc thành công trong cuộc chiến chống Covid-19:
Phát triển nhanh bộ xét nghiệm
Như nhiều nhà quan sát nhận định, Hàn Quốc đã cực kỳ quyết liệt trong việc xét nghiệm virus corona chủng mới SARS-CoV-2 gây dịch bệnh Covid-19.
Nhờ trí tuệ nhân tạo (AI), việc phát triển của bộ xét nghiệm virus corona đã diễn ra nhanh chóng ở nước này. Công ty chẩn đoán bệnh Seegene đã đưa ra một bộ xét nghiệm virus chỉ trong vòng ba tuần, kết quả xét nghiệm có được chỉ trong vòng 6 giờ. Seegene sử dụng dây chuyền sản xuất tự động, được vận hành bởi AI nên có thể tạo ra các bộ kit thử với tốc độ cao.
Theo Tai-Myoung Chung, Giáo sư Khoa Khoa học tương tác tại Đại học Sungkyunkwan (SKKU), để phát triển một bộ xét nghiệm trong khoảng thời gian ngắn như vậy là không thể nếu không có AI. Bình thường, để phát triển một bộ xét nghiệm sẽ mất từ 2 - 3 tháng.
Ở thời điểm đáng sợ nhất của dịch bệnh, Hàn Quốc khi nhận 909 ca mới trong vòng 1 ngày (ngày 29/2). Ông Lee cho biết: "Hiện tại chúng tôi có tổng cộng 118 điểm xét nghiệm trên toàn quốc và có công suất xét nghiệm trung bình 15.000 người mỗi ngày - với mức tối đa 20.000 người mỗi ngày". Bởi vậy tới nay, Hàn Quốc là nước đi đầu thế giới xét trên khía cạnh tỷ lệ xét nghiệm.
Xét nghiệm rộng rãi ở Hàn Quốc chủ yếu nhắm vào các nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao, ví dụ như những người mắc bệnh tiềm ẩn, người già, người ở chung nhà hoặc sống ở khu vực đông người và những người đến từ các quốc gia có trường hợp nhiễm virus corona hoặc các bệnh truyền nhiễm khác trong quá khứ như SARS hoặc MERS.
Hệ thống thông tin kiểm dịch thông minh
TS. Lee cho biết hệ thống thông tin kiểm dịch đã được triển khai tại Hàn Quốc sau khi dịch MERS bùng phát vào năm 2015. Ngay cả trước thời điểm dịch Covid-19 bùng phát, khách du lịch nội địa Hàn Quốc đã được yêu cầu kiểm tra sốt và khai báo về tình trạng sức khỏe. Những người dân trong nước có triệu chứng nhiễm bệnh hoặc đã đi đến hoặc đi từ quốc gia có dịch bệnh đều có thể bị cách ly.
Theo TS. Lee, thông tin về khách du lịch nội địa từ Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, các công ty hàng không và các công ty viễn thông lớn được thu thập bởi hệ thống thông tin kiểm dịch của KCDC. Điều này cho phép nhân viên y tế tuyến đầu có hồ sơ đầy đủ về lịch sử di chuyển của bệnh nhân, từ đó giúp họ nhanh chóng xác định và cách ly hoặc điều trị kịp thời cho bệnh nhân nghi ngờ mắc Covid-19.
Khách du lịch bắt buộc phải tải ứng dụng tự kiểm tra sức khỏe về điện thoại thông minh của họ và khai báo tình trạng sức khỏe của họ trên ứng dụng này trong thời gian ủ bệnh 14 ngày, TS. Lee giải thích.
Với sự cộng tác của các nhà mạng, du khách cũng nhận được tin nhắn văn bản và các hướng dẫn về việc khai báo khi có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ nhiễm virus trong giai đoạn cách ly.
Sử dụng dữ liệu di động để kiểm soát các liên lạc
Các cơ quan chức năng của Hàn Quốc còn sử dụng dữ liệu vị trí từ điện thoại di động, lịch sử giao dịch thẻ tín dụng và các hình ảnh trên camera quan sát để theo dõi và kiểm tra những người có tiếp xúc với người nhiễm Covid-19 trong thời gian gần đây.
Tại nhiều khu vực, các bản đồ chi tiết được công bố cho thấy lịch trình di chuyển chính xác của những người nhiễm Covid-19, từ đó khuyến khích những người có thể đã tiếp xúc với người bệnh thực hiện xét nghiệm.
Ứng dụng AI để cải thiện hiệu quả chẩn đoán và phân loại bệnh nhân
Theo TS. Lee, là một phần của chiến lược giảm thiểu rủi ro, KCDC đã thiết lập một hệ thống phân loại các trường hợp dương tính với Covid-19 thành 4 loại: nhẹ, trung bình, nặng và rất nặng. Mỗi loại được điều trị và được đưa vào một cơ sở y tế khác nhau tùy theo mức độ nghiêm trọng của ca bệnh.
GS. Chung đã đưa ra các dẫn chứng về việc sử dụng các công cụ dựa trên AI tại Hàn Quốc để cho phép chẩn đoán và phân loại bệnh nhân nhanh chóng. Ví dụ, công cụ hỗ trợ hình ảnh AI X-quang ngực của VUNO - một thuật toán để xác định các phát hiện bất thường từ kết quả chụp X-quang ngực - giúp phân loại bệnh nhân cần chăm sóc tích cực bằng cách sử dụng hình ảnh X quang và có thể kiểm tra phổi chỉ trong ba giây.
Một công ty khác cũng đã sản xuất máy ảnh X-quang ngực cầm tay dựa trên AI, có thể quét, chụp hình ảnh ngực chỉ trong ba giây và đưa ra một bản đồ nhiệt (heatmap) trực quan về tổn thương bất thường.
Các ứng dụng di động chia sẻ thông tin
Nhiều ứng dụng di động đã được phát triển rất nhanh ở nước này kể từ khi virus bùng phát. Chúng đã tỏ ra rất hữu ích trong việc chia sẻ thông tin để tư vấn và thông báo cho người dân. Ví dụ: Một ứng dụng di động đã được phát triển để hướng dẫn những người có các triệu chứng nhiễm virus corona đến điểm xét nghiệm gần nhất, một ứng dụng khác có thể cung cấp thông tin về điểm bán khẩu trang gần nhất.
