Tham dự Diễn đàn, về phía ITU có ông Houlin Zhao, Tổng Thư ký ITU. Về phía Bộ TT&TT Việt Nam, có sự tham dự của Thứ trưởng Phan Tâm và đại diện Lãnh đạo, cán bộ các đơn vị trong Bộ. Diễn giả tham gia thảo luận diễn đàn là lãnh đạo, giám đốc điều hành, giám đốc kĩ thuật một số các hãng viễn thông lớn như Orange, Nokia, Rakuten Mobile, Astrome,…
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Phan Tâm nhận định, “Diễn đàn hôm nay là cơ hội để chúng ta cùng chia sẻ quan điểm về nhiều vấn đề liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng số, sự phát triển của mạng lưới trong tương lai tiến đến xây dựng một xã hội siêu kết nối và siêu thông minh”.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm phát biểu tại Diễn đàn
Để xây dựng kinh tế số, xã hội số, các chính phủ và khu vực tư nhân ở các nước thành viên của ITU đang nỗ lực đảm bảo mạng lưới cung cấp dịch vụ chất lượng cao, giàu nội dung, tốc độ cao và đáng tin cậy. Những công nghệ và giải pháp số mới đang tạo ra ngày càng nhiều sự lựa chọn và giải pháp thay thế với chi phí kết nối rẻ hơn, đặc biệt dành cho các khu vực chưa được kết nối.
Dịch vụ ICT dần trở thành quyền cơ bản của con người
Kể từ khi đại dịch Covid-19 diễn ra, các dịch vụ ICT đang dần trở thành quyền cơ bản của con người. Những dịch vụ này tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với dịch vụ y tế, giáo dục và có thể làm việc tại nhà. Tuy nhiên, vẫn còn gần 50% dân số thế giới vẫn chưa được kết nối với Internet, theo số liệu của ITU.
Bà Vaishali Rastogi, người chủ trì phiên thảo luận, Giám đốc Toàn cầu, Tập đoàn tư vấn Công nghệ, Truyền thông và Viễn thông Boston Consulting nhận định: “Nếu đại dịch này xảy ra vào năm 2000, chỉ 0,2% lực lượng lao động có thể làm việc từ xa. Và chỉ có ít hơn 1% có kết nối băng thông rộng thực sự. Mạng là chất kết dính quan trọng cho phép chúng tôi làm việc tại nhà và thúc đẩy giáo dục. ”
Các giải pháp đáp ứng khả năng chi trả của người dùng
Với một nửa số hộ gia đình không được tiếp cận với kết nối tốc độ cao, những công nghệ và giải pháp nào là cần thiết để thúc đẩy sự hòa nhập kỹ thuật số nhiều hơn - và kết nối giá cả phải chăng hơn?
Tổng thư ký ITU Houlin Zhao: "Cần phải tận dụng tốt hơn năng lực mạng hiện có thông qua chia sẻ mạng lưới, hệ thống cáp biển, cũng như tận dụng ở mức cao nhất các mạng di động, cố định thế hệ cũ trước đây"
Từ quan điểm của Châu Phi, lục địa còn 30% không được kết nối, ông Jocelyn Karakula, CTIO, Orange Middle East và Châu Phi, nhấn mạnh hai yếu tố chính: sự tham gia trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) và các công nghệ tiết kiệm năng lượng, bao gồm pin tốt hơn, thích ứng với năng lượng mặt trời và việc sử dụng các thuật toán AI để dự đoán nhu cầu năng lượng và quản lý hệ thống điện tốt hơn. Các công nghệ như Open RAN (mạng truy cập vô tuyến) cung cấp triển khai từ xa rất hứa hẹn ở các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa với điều kiện đáp ứng các thách thức về hiệu quả chi phí và hiệu quả năng lượng.
Cải thiện năng lực của mạng backhaul để đáp ứng nhu cầu về dung lượng là chìa khóa, kết hợp mạng backhaul qua vi ba băng tần thấp và việc sử dụng các vệ tinh tầm thấp (LEO). Các nhà tích hợp hiểu rõ công nghệ trong ngành và địa lý - sẽ có vai trò quan trọng trong việc đưa các công nghệ khác nhau vào để tăng năng lực ở những địa hình khó khăn và cho phép công nghệ số bền vững.
“AI sẽ là chìa khóa quan trọng: chúng ta không thể quản lý trên một phương thức kế thừa các mạng hiện đại phức tạp”, ở châu Phi, thách thức sẽ tiếp tục tồn tại với bốn thế hệ công nghệ di động - với các yêu cầu về phổ tần riêng lẻ và đầu tư chi phí - song song. “Công nghệ sẽ cho phép hạ giá trong sản xuất và chế tạo để thúc đẩy và phát triển tỷ lệ thâm nhập này, đồng thời có tác động rất đáng kể đến kết nối.”
Tự động hóa trong mạng
Theo ông Miro Salem, Giám đốc toàn cầu về AI và Mạng tự hành, Rakuten Mobile, Inc., chúng ta đang sống trong thế giới được thúc đẩy bởi Kinh tế, các mạng tự hành tạo ra nền kinh tế để chúng ta có thể giải quyết những vấn đề này trong những lĩnh vực mà trước đây chúng ta không thể làm được. " Bằng cách thay đổi các nguyên tắc thiết kế mà chúng tôi xây dựng các mạng tự hành, chúng tôi có thể giảm đáng kể chi phí truy cập mạng không dây và chia sẻ kết nối một cách công bằng hơn.
Ông Konstantinos Masselos, Chủ tịch, Ủy ban Bưu chính & Viễn thông Hy Lạp cho rằng ảo hóa chức năng mạng giúp loại bỏ chi phí cao và lắp đặt cơ sở hạ tầng phức tạp vốn là những rào cản chính đối với những nhà mạng mới. Xu hướng mềm hóa đang tăng tốc sẽ mang lại sự cạnh tranh - và gây áp lực lên các công ty viễn thông cũ với các mô hình hoạt động chưa tinh gọn, không thể hoặc không muốn thích ứng.
Các mạng thế hệ tiếp theo yêu cầu triển khai cáp quang dày đặc, nhưng việc này có thể được bù đắp bằng việc chia sẻ tài nguyên và quy hoạch kĩ lưỡng cùng với việc giảm chi phí vận hành mạng lõi khi chúng trở thành một hàng hóa được xác định bằng phần mềm. Không dễ để ngành công nghiệp chuyển từ mô hình này sang mô hình khác, nhưng các nhà khai thác viễn thông sẽ thích ứng với mô hình hướng phần mềm mới theo thời gian.
Sử dụng các giải pháp công nghệ lai ghép để giải quyết bài toán kết nối chất lượng cao với giá hợp lý
Hiện nay, có nhiều công nghệ và giải pháp kỹ thuật có thể trả lời cho câu hỏi trên, đó là cáp quang đến vệ tinh, mạng di động cố định, backhaul, 5G, tự động hóa mạng lưới, chia sẻ cơ sở hạ tầng và các vấn đề pháp lý mới.
Tuy nhiên, theo đại diện của Rakuten Mobile, không một giải pháp công nghệ nào có thể giải quyết được thách thức kết nối ngày càng nhiều người dân với mạng Internet và các mạng lưới khác. Chỉ có sử dụng đúng công cụ hay đúng bộ công cụ tại đúng thời điểm mới hóa giải được thách thức này. Mỗi giải pháp công nghệ đều có ưu và khuyết điểm riêng. Luôn phải cân bằng giữa chi phí bảo dưỡng, tốc độ, quy mô, độ trễ, thời gian lắp đặt, chi phí thiết bị khách hàng, đặc biệt giải pháp này vẫn hiệu quả trong tương lai. Do đó cần phải sử dụng các giải pháp công nghệ lai ghép để giải quyết bài toán kết nối chất lượng cao với giá hợp lý, đại diện của Cơ quan quản lý BCVT Hy Lạp chia sẻ. Các công nghệ chủ yếu như FTTH với tốc độ cao, đáng tin cậy, tiêu thụ năng lượng thấp sẽ phù hợp với khu vực dân cư đông đúc. Truy cập không dây cố định phù hợp với khu vực nông thôn và ngoại ô. Kết nối vệ tinh với độ trễ thấp là lựa chọn tốt cho các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Riêng đối với 5G, theo Giám đốc phụ trách công nghệ của Nokia, các thị trường tại Tây Âu, Mỹ, châu Á đang có những bước tiến lớn về triển khai 5G do quan hệ đối tác mới giữa các nhà mạng và giới doanh nghiệp để đưa 5G vào môi trường B2B (Doanh nghiệp tới doanh nghiệp). 5G hiện đang được triển khai nhiều trong lĩnh vực sản xuất, bảo dưỡng từ xa, đặc biệt phát huy giá trị trong thời kỳ đại dịch covid-19 đang diễn biến phức tạp trên toàn thế giới, việc đi lại, di chuyển bị giới hạn. Ngoài ra 5G cũng có cơ hội tăng trưởng doanh thu tại các lĩnh vực như: khuôn viên và ký túc xá đại học, nhà máy thông minh, robotics, sân bay và cảng biển.
Cần tận dụng tối đa mạng di động, cố định thế hệ cũ
Phát biểu kết luận Diễn đàn, Tổng thư ký ITU Houlin Zhao đánh giá cao các ý kiến đóng góp, những chia sẻ kinh nghiệm của các diễn giả tại Diễn đàn, tập trung vào việc sử dụng đa dạng công nghệ, chia sẻ tài nguyên, đặc biệt là chi phí kết nối. Tổng thư ký đặc biệt nhấn mạnh cần phải tận dụng tốt hơn năng lực mạng hiện có thông qua chia sẻ mạng lưới, hệ thống cáp biển, cũng như tận dụng ở mức cao nhất các mạng di động, cố định thế hệ cũ trước đây.
