Hành trình chuyển đổi số trong nông nghiệp tại Đồng Tháp
Thực hiện Quyết định số 17/QĐ-UBQGCĐS của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, tỉnh Đồng Tháp đã thành lập Ban Điều hành triển khai Nền tảng Dữ liệu Số về Nông nghiệp vào năm 2023. Nền tảng hoạt động tại địa chỉ VDAPES.COM, cung cấp các công cụ hỗ trợ quản lý và truy cập dữ liệu nông nghiệp một cách tiện lợi cho các cơ quan quản lý nhà nước, hợp tác xã, doanh nghiệp, và cả người dân.
Hành trình phát triển nền tảng được chia làm ba giai đoạn lớn: số hóa dữ liệu, số hóa quy trình, và quản lý số. Công tác số hóa dữ liệu hiện đã hoàn thành với việc cập nhật 100% diện tích và số liệu thống kê của ngành nông nghiệp Đồng Tháp lên hệ thống. Đây là một thành tựu quan trọng, đặt nền móng cho việc xây dựng cơ sở dữ liệu lớn và triển khai các ứng dụng công nghệ cao.
Mô hình sản xuất lúa theo tiêu chuẩn SRP trên cánh đồng thông minh xã Mỹ Đông, huyện Tháp Mười với hệ thống cảm biến sâu rầy thông minh, tưới thông minh và cơ giới hóa hoàn toàn
Nền tảng Dữ liệu Số về Nông nghiệp được xây dựng theo Khung Kiến trúc Chính phủ Điện tử Việt Nam, phiên bản 3.0. Dữ liệu được tổ chức khoa học, bao phủ sáu lĩnh vực chính gồm: trồng trọt, thủy sản, chăn nuôi, lâm nghiệp, thủy lợi, và phát triển nông thôn. Với giao diện trực quan được trình bày qua các biểu đồ, bảng biểu và bản đồ số, người dùng có thể dễ dàng phân tích, đối chiếu và đưa ra các quyết định kịp thời.
Điểm đáng chú ý là sự tích hợp các công nghệ tiên tiến như IoT (Internet of Things), phần mềm SaaS (Software as a Service), và các ứng dụng di động. Những giải pháp này không chỉ tự động hóa việc thu thập, xử lý và lưu trữ dữ liệu mà còn giúp người dân, hợp tác xã tiếp cận công nghệ một cách dễ dàng. Thay vì ghi chép thủ công, người dân nay có thể sử dụng nhật ký canh tác điện tử, theo dõi chất lượng nước và sâu bệnh thông qua ứng dụng di động.
Ngoài ra, nền tảng còn hỗ trợ kết nối với Cơ sở Dữ liệu Quốc gia về dân cư và hệ thống định danh điện tử. Điều này không chỉ đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong quản lý dữ liệu mà còn tạo thuận lợi cho người dân truy cập vào hệ thống một cách nhanh chóng.
Kết quả nổi bật sau hơn một năm triển khai
Sau hơn một năm vận hành thử nghiệm, Nền tảng Dữ liệu Số về Nông nghiệp đã mang lại những kết quả đáng ghi nhận, góp phần thay đổi diện mạo ngành nông nghiệp Đồng Tháp.
Trước hết, toàn bộ quy trình sản xuất đã được số hóa. Từ việc quan sát, ghi nhận dữ liệu thực địa đến truy xuất nguồn gốc sản phẩm, tất cả đều được thực hiện trên nền tảng số. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu sai sót mà còn tăng cường hiệu quả quản lý, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về chất lượng và an toàn thực phẩm.
Người dân và các hợp tác xã đã được tiếp cận và làm quen với công nghệ thông qua các ứng dụng di động. Việc sử dụng các công cụ hiện đại như nhật ký điện tử không chỉ giúp người dân dễ dàng quản lý sản xuất mà còn mở ra cơ hội lớn trong việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế nông nghiệp xanh và tuần hoàn. Đây là nền tảng để Đồng Tháp thúc đẩy các mô hình kinh tế bền vững, thân thiện với môi trường, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới.
Một điểm nhấn quan trọng khác là sự đánh giá tích cực từ phía người dùng. Kết quả khảo sát cho thấy hơn 95% người sử dụng đều hài lòng và khẳng định nền tảng này rất cần thiết cho ngành nông nghiệp. Điều này cho thấy sự thành công không chỉ ở khía cạnh công nghệ mà còn ở khả năng đáp ứng nhu cầu thực tiễn của người dân và các bên liên quan.
Một số thách thức
Mặc dù đạt được nhiều kết quả nổi bật, hành trình chuyển đổi số tại Đồng Tháp vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Một trong những trở ngại lớn nhất là việc thiếu các mô hình mẫu và khung kiến trúc chuẩn cho từng lĩnh vực trong ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản.
Hệ thống văn bản pháp lý hiện nay chưa hoàn thiện để hỗ trợ việc xây dựng và thuê dịch vụ công nghệ thông tin một cách thuận lợi. Điều này tạo ra sự e ngại trong việc đầu tư và mở rộng quy mô nền tảng. Tuy nhiên, Đồng Tháp đã và đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để hoàn thiện khung kiến trúc, đảm bảo tính phù hợp và hiệu quả của hệ thống.
Định hướng phát triển trong tương lai
Với quyết tâm chuyển đổi số toàn diện, Đồng Tháp đặt ra các mục tiêu cụ thể cho giai đoạn tiếp theo. Tỉnh sẽ mở rộng tính năng của nền tảng, tích hợp các dịch vụ hành chính công và kết nối với các hệ thống thông tin quốc gia. Điều này không chỉ giúp chia sẻ dữ liệu hiệu quả hơn mà còn phục vụ trực tiếp người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện các thủ tục hành chính.
Đồng Tháp cũng tập trung đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, triển khai các bước còn lại trong lộ trình số hóa nông nghiệp. Đồng Tháp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm để nhân rộng trên phạm vi toàn quốc. Đây không chỉ là cơ hội để nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn là bước đi chiến lược trong việc khẳng định vị thế của Đồng Tháp như một trung tâm đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp số.
Việc triển khai Nền tảng Dữ liệu Số về Nông nghiệp là minh chứng rõ nét cho sự nỗ lực và tầm nhìn chiến lược của Đồng Tháp trong việc bắt kịp xu hướng chuyển đổi số. Với sự hỗ trợ từ các cơ quan trung ương, sự đồng hành của người dân và cộng đồng doanh nghiệp, tỉnh đang từng bước xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, bền vững và thân thiện với môi trường.
