Đây là một trong những nội dung chính được các chuyên gia, nhà quản lý thảo luận tại tọa đàm “Kết nối thông tin, tìm đầu ra cho nông sản vùng dân tộc thiểu số và miền núi” diễn ra ngày 7/9.
Bài học quý về khơi thông đầu ra nông sản
Bắc Giang là một trong những địa phương có nhiều loại nông sản thế mạnh. Câu chuyện xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị cho trái vải Lục Ngạn cho đến nay vẫn là bài học lớn cho nhiều loại nông sản Việt nói chung.
Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Giang Phạm Công Toản, từ năm 2017, UBND tỉnh Bắc Giang đã phê duyệt danh mục 52 sản phẩm chủ lực, đặc trưng và tiềm năng để thúc đẩy sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn.
Từ đó, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, tăng diện tích vùng trồng vải theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, nhân rộng mô hình sản xuất vải hữu cơ. Cùng với đó, xây dựng và quản lý chặt chẽ mã số vùng trồng, tạo ra sản phẩm vải thiều có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, đồng đều và đảm bảo an toàn thực phẩm.
Đặc biệt, Bắc Giang có chính sách hỗ trợ DN, HTX hoàn thiện, chuẩn hóa bao bì, tem nhãn và truy xuất nguồn gốc (hỗ trợ 50% kinh phí bao bì, tem nhãn), hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ, đa dạng hóa các kênh phân phối sản phẩm, xây dựng bộ nhận diện thương hiệu, kết nối DN phân phối với các nhà vườn, HTX. Đáng chú ý, trong năm 2021, Bắc Giang đã hỗ trợ DN, hợp tác xã mở các gian hàng trên sàn thương mại điện tử và gặt hái nhiều thành công.
Tại tỉnh Quảng Ninh, việc xây dựng thành công các sản phẩm Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được cho là một trong những bí quyết giúp nông sản Quảng Ninh không lo về đầu ra.
Phó Giám đốc Sở Công Thương Quảng Ninh Nguyễn Hoài Thương cho biết, với nhiều cách làm sáng tạo trong xây dựng, phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP, đã giúp người dân nâng cao thu nhập, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Đến nay, Quảng Ninh đã có 499 sản phẩm tham gia chương trình, trong đó có 267 sản phẩm đạt từ 3 - 5 sao với sự tham gia của gần 200 DN, HTX, cơ sở sản xuất. Các sản phẩm OCOP của tỉnh Quảng Ninh thực sự tạo được thương hiệu và niềm tin đối với người tiêu dùng và thị trường.
Đến thời điểm bây giờ, 100% sản phẩm OCOP của Quảng Ninh đạt từ 3 sao trở lên đã có đầy đủ hồ sơ pháp lý, tiêu chuẩn để kết nối tiêu thụ vào kênh hệ thống các siêu thị lớn như: MM Mega Market, Tops Market....
“Để có được kết quả trên, tỉnh luôn ưu tiên triển khai giải pháp hỗ trợ các chủ thể, cơ sở sản xuất trong việc cung cấp thông tin thị trường, tham gia chương trình xúc tiến thương mại, đặc biệt là hỗ trợ kết nối tiêu thụ vào các kênh bán lẻ” - Nguyễn Hoài Thương chia sẻ.
Nhiều giải pháp kết nối cung cầu
Chỉ ra “điểm nghẽn” của khâu tiêu thụ nông sản nội địa hiện nay, ông Nghiêm Tuấn Anh - đại diện sàn thương mại điện tử Postmart.vn (Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam cho rằng: “Khó khăn của DN khi tiếp cận nông sản, đặc sản vùng nông thôn miền núi là thời gian bảo quản ngắn, trong khi công nghệ chế biến còn hạn chế. Vì vậy, chúng tôi mong muốn các cơ quan quản lý cần quan tâm nhiều hơn cũng như có các chính sách thu hút DN đầu tư chế biến để nâng cao giá trị nông sản”
Theo đó, sẽ có nhóm giải pháp để hỗ trợ kết nối cung cầu, đó là xây dựng cơ sở dữ liệu về thông tin cho nông sản vùng đồng bào dân tộc và miền núi, xây dựng hệ thống phân phối bài bản, thường xuyên liên tục, có tính điều phối vùng miền.
Đề cập về một số giải pháp thúc đẩy tiêu thụ nông sản bền vững, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Lê Việt Nga thông tin, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tập trung hai chương trình gắn kết chặt chẽ với đồng bào dân tộc, miền núi đó là Đề án Đổi mới phương thức tiêu thụ nông sản đến năm 2030; Thực hiện nhóm nhiệm vụ trong Chương trình mục tiêu Quốc gia, trong đó có hỗ trợ phát triển tiêu thụ hàng hoá cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Ngoài ra, Bộ Công Thương sẽ xây dựng các mô hình hỗ trợ đặc thù cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, trong đó đặc biệt quan tâm tới hệ thống phân phối của Bưu điện Việt Nam với mạng lưới gần hàng chục nghìn điểm bưu điện đang trở thành điểm cung ứng hàng hoá thiết yếu trên cả nước.
Bên cạnh kết nối DN với DN, DN sản xuất và người tiêu dùng, Bộ Công Thương còn tập trung vào kết nối DN phân phối, đưa hàng hoá, nông sản có chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ đến tay người tiêu dùng.
