Sự kiện Vịnh Bắc Bộ và chiến công đánh thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964 của Hải quân Nhân dân Việt Nam đã đi vào lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc, là sự kiện tiêu biểu cho ý chí quyết chiến, quyết thắng, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, là chiến thắng của sức mạnh chính trị tinh thần toàn dân tộc, chiến thắng của ý chí quyết tâm chiến đấu “dám đánh, biết đánh và quyết đánh thắng” giặc Mỹ xâm lược của Hải quân nhân dân Việt Nam và của quân và dân miền Bắc nước ta.
56 năm đã trôi qua, kế tục truyền thống vẻ vang của cha anh, những bài học kinh nghiệm từ chiến thắng trận đầu được thế hệ cán bộ chiến sĩ Vùng 1 Hải quân hôm nay vận dụng trong thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu để hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn Chuẩn đô đốc Nguyễn Viết Khánh- Tư lệnh Vùng 1 Hải quân:
PV: Thưa ông, kể từ ngày Phân đội tàu phóng lôi 135 (đơn vị tiền thân của Lữ đoàn 170, Vùng 1 Hải quân) dũng cảm chiến đấu đánh đuổi tàu Khu trục Maddox của Mỹ ra khỏi vùng biển nước ta, ngày 2 và 5/8 đã trở thành Ngày truyền thống chiến thắng trận đầu của Hải quân nhân dân Việt Nam (HQNDVN) và của quân, dân miền Bắc. Xin đồng chí cho biết ý nghĩa lịch sử của chiến thắng này?
Chuẩn đô đốc Nguyễn Viết Khánh: Chiến thắng trận đầu Ngày 2 và 5/8/1964 là chiến thắng của sức mạnh chính trị tinh thần toàn dân tộc, là ý chí quyết tâm dám đánh, quyết đánh và quyết thắng giặc Mỹ của HQND Việt Nam; chiến thắng đó là kết quả của 10 năm tích cực xây dựng trong điều kiện hoà bình, động viên tinh thần chiến đấu của toàn Quân chủng bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Lịch sử đã ghi nhận chiến thắng oanh liệt trận đầu của quân và dân miền Bắc (Ngày 02 và 5/8/1964) là chiến thắng sức mạnh chính trị tinh thần của toàn dân tộc, chiến thắng đó mãi mãi là biểu tượng của ý chí kiên cường bất khuất Việt Nam, của trí tuệ và nghệ thuật quân sự Việt Nam được kế thừa và phát triển trong thời đại Hồ Chí Minh.
Quyết tâm đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ xâm lược được bắt nguồn từ tầm nhìn xa trông rộng, sự chỉ đạo chiến lược tài tình sáng suốt của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay từ khi Mỹ xâm lược Việt Nam.
Cùng với đó, là ý chí dũng cảm kiên cường, tinh thần chủ động, mưu trí sáng tạo, vượt qua khó khăn gian khổ ác liệt, tìm ra cách đánh hay và quyết tâm đánh thắng kẻ thù được trang bị vũ khí hiện đại khi chúng liều lĩnh xâm phạm chủ quyền vùng biển, vùng trời miền Bắc xã hội chủ nghĩa của Bộ đội Hải quân.
PV: Chiến thắng trận đầu không chỉ có ý nghĩa về mặt lịch sử mà còn để lại những bài học kinh nghiệm quý. Xin ông cho biết những bài học kinh nghiệm lịch sử đó là gì?
Chuẩn đô đốc Nguyễn Viết Khánh: Chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964 đã để lại cho chúng ta nhiều bài học quý báu, những bài học đó vẫn còn nguyên giá trị cho hôm nay và mai sau.
Thứ nhất, phải thường xuyên giáo dục, quán triệt sâu sắc tình hình nhiệm vụ, không ngừng nâng cao cảnh giác cách mạng, nắm chắc âm mưu thủ đoạn của địch, không để bị bất ngờ trong mọi tình huống.
Thứ hai, nêu cao tinh thần tự lực tự cường, dám đánh, quyết đánh và quyết thắng giặc Mỹ xâm lược.
Thứ ba là hát huy sức mạnh tổng hợp, trong đó, đặc biệt coi trọng công tác tổ chức lãnh đạo, chỉ huy và nắm chắc lực lượng, chỉ đạo chặt chẽ từng giai đoạn của cuộc chiến đấu, bảo đảm yếu tố bí mật bất ngờ, nắm vững thời cơ, vận dụng cách đánh hợp lý đạt hiệu quả cao.
Thứ tư, hải giữ vững tính tổ chức, tính kỷ luật, đoàn kết, hiệp đồng và làm tốt công tác chính sách trong chiến đấu.
Thứ năm, nhanh chóng làm chủ khoa học kỹ thuật quân sự, sử dụng có hiệu quả các loại vũ khí trang bị kỹ thuật hiện có.
PV: Với những bài học kinh nghiệm rút ra từ chiến thắng trận đầu, Cán bộ chiến sĩ Vùng 1 Hải quân đã vận dụng bài học kinh nghiệm vào huấn luyện và thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo như thế nào để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, thưa Chuẩn đô đốc?
Chuẩn đô đốc Nguyễn Viết Khánh: Vùng 1 Hải quân được thành lập ngày 26/10/1975, trên cơ sở các đơn vị tiền thân của HQNDVN, đã làm nên chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964. Đến nay, những bài học kinh nghiệm từ chiến thắng trận đầu đã và đang được Vùng 1 Hải quân vận dụng và phát huy có hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ.
Một là: Tập trung xây dựng Vùng vững mạnh về mọi mặt, lấy xây dựng về chính trị làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng SSCĐ. Thường xuyên giáo dục nâng cao cảnh giác, nắm chắc âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.
Lực lượng Hải quân đánh bộ của Việt Nam.
Hai là: Tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện theo phương châm "Cơ bản, thiết thực, vững chắc"; thực hiện huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, lấy thực hành là chính. Tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện dã ngoại, diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp, trong đó, đặc biệt coi trọng công tác tổ chức lãnh đạo, chỉ huy, nắm chắc lực lượng, chỉ đạo chăt chẽ từng giai đoạn của cuộc diễn tập bảo đảm yếu tố bí mật, vận dụng cách đánh hợp lý, đạt hiệu quả cao.
Ba là: Luôn coi trọng giáo dục, động viên mọi quân nhân tích cực nghiên cứu học tập, nghiên cứu, không ngừng nâng cao trình độ, kiến thức mọi mặt, nhất là về khoa học kỹ thuật quân sự, kịp thời nắm vững và làm chủ vũ khí trang bị kỹ thuật, tàu thuyền hiện có và sẽ được trang bị mới.
Bốn là: Chủ động phối hợp với các lực lượng trên địa bàn đóng quân xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh trên biển vững chắc.
PV: 56 năm đã trôi qua, thế hệ cán bộ chiến sĩ (CBCS) Vùng 1 Hải quân đã kế tục truyền thống vẻ vang của cha anh như thế nào để hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo?
Chuẩn đô đốc Nguyễn Viết Khánh: Là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo phía Bắc của Tổ quốc, phát huy truyền thống vẻ vang của thế hệ cha anh đi trước, CBCS Vùng 1 Hải quân luôn nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, trong đó nổi bật là:
Luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý vùng biển phía Bắc của Tổ quốc và tham gia chi viện khi có yêu cầu của Quân chủng Hải quân, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo, giữ vững môi trường hòa bình ổn định và các hoạt động kinh tế của ta trên biển.
Tích cực, chủ động tham gia và hoàn thành tốt trọng trách là lực lượng nòng cốt trong công tác tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển, giúp đỡ nhân dân phòng chống bão lụt, khắc phục hậu quả thiên tai trên vùng biển phía Đông Bắc của Tổ quốc.
Thực hiện có hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng, nhất là với các nước trong khu vực, tạo sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Triển khai thực hiện tốt công tác phối hợp tuyên truyền biển, đảo theo kế hoạch mà Vùng 1 đã ký với các tỉnh bằng các hình thức phù hợp, hiệu quả, nhất là trong tuyên truyền tình hình biển, đảo và tuyên truyền thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao xây dựng Hải quân hiện đại đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
PV: Hiện nay trên biển có nhiều diễn biến phức tạp, phát huy truyền thống của đơn vị anh hùng, thế hệ CBCS Vùng 1 Hải quân đã tập trung huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu như thế nào để làm chủ vũ khí, trang thiết bị theo kịp tình hình mới trong giai đoạn hiện nay?
Chuẩn đô đốc Nguyễn Viết Khánh: Trước những diễn biến phức tạp trên biển hiện nay, để bảo vệ toàn vẹn chủ quyền và giữ vững môi trường hòa bình trên biển, CBCS Vùng 1 Hải quân sẽ tập trung thực hiện tốt một số nội dung, đó là:
Duy trì thực chất, đồng bộ lực lượng, phương tiện trực SSCĐ ở các cấp theo quy định; triển khai đồng bộ các biện pháp, chủ động nắm chắc tình hình, quản lý vững chắc vùng biển được phân công.
Chủ động tham mưu đề xuất, chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện, VKTB, phương án, sẵn sàng xử trí kịp thời, các tình huống không để bị động bất ngờ.
Tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện theo phương châm "Cơ bản, thiết thực, vững chắc", đột phá vào huấn luyện “Cơ bản, làm chủ, chuyên sâu trong khai thác sử dụng VKTBKT và thực hiện quy tắc an toàn”; huấn luyện làm chủ các trang bị kỹ thuật mới, hiện đại; nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ khả năng SSCĐ của đơn vị, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Chuẩn đô đốc/.