 |
| Khung cảnh buổi hội thảo |
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng khẳng định việc nghiên cứu lịch sử ngành TT&TT là nhiệm vụ rất quan trọng nhằm làm rõ các chặng đường phát triển, tổng kết thực tiễn và nêu bật những thành tựu, cũng như hạn chế để làm sáng tỏ những bài học lịch sử.
Trong những năm qua, công tác nghiên cứu đã đạt được những thành tựu đáng kể với hơn 80 công trình nghiên cứu về lịch sử, nhiều đơn vị trong ngành đã xây dựng được phòng lịch sử truyền thống – là nơi trưng bày các tư liệu lịch sử và giáo dục truyền thống cho công chức, người lao động.
Tuy nhiên, công việc này cũng có những hạn chế như chất lượng khoa học, hiệu quả giáo dục chưa cao, một số công trình nặng về miêu tả diễn biến sự việc mà chưa có những đúc kết, bài học tương xứng, hay việc tổ chức học tập, phát huy các chương trình chưa đi vào nề nếp.
Vì lý do đó, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng đề nghị các đại biểu tham gia hội thảo cần thảo luận để làm rõ hơn cơ sở lý luận, thực tiễn, pháp lý và lịch sử của việc nghiên cứu. Cùng đó là đề xuất các giải pháp hiệu quả cho công việc này.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh việc nghiên cứu và biên soạn lịch sử là hoạt động nghiên cứu khoa học, nghiên cứu về quá khứ, những sự kiện liên quan đến con người nên là công việc rất khó khăn, phức tạp, cần độ chính xác cao. Hiện thực lịch sử chỉ xảy ra một lần duy nhất nhưng nhận thức lại là một quá trình, mà ở đó vượt qua các yếu tố chủ quan người làm công tác nghiên cứu sẽ tiếp cận lịch sử ngày càng khách quan, trung thực.
“Đây không chỉ là mong muốn, ước vọng, mục tiêu mà còn là nguyên tắc, phương pháp nghiên cứu và nguyên tắc đạo đức của người làm công tác nghiên cứu, biên soạn lịch sử” – Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng nói.
Phát biểu đề dẫn, Chủ tọa hội thảo cũng cho biết do những nguyên nhân khách quan nên đến nay chưa có công trình lịch sử nào nghiên cứu, biên soạn chung về ngành TT&TT với đẩy đủ năm lĩnh vực là Báo chí, In và Phát hành, Bưu chính, Viễn thông, Công nghệ thông tin mà chỉ có các nghiên cứu riêng cho từng lĩnh vực.
Chính vì vậy các công trình chưa có sự tham chiếu, liên hệ giữa các lĩnh vực trong ngành, hoặc không làm nổ bật lên bản sắc riêng, không phản ánh được sức mạnh tổng hợp của ngành TT&TT qua từng thời kỳ lịch sử. Ngoài ra, một số cuốn sách viết về ngành ở địa phương còn sơ lược, chưa đủ cơ sở khoa học…
Không những thế, hiện nay nhiều tư liệu lịch sử của ngành trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ chưa được khai thác, trong khi nguy cơ xuống cấp mỗi ngày một rõ. Các nhân chứng lịch sử cũng ngày càng cao tuổi, trí nhớ giảm dần khiến nguy cơ các tư liệu quý ngày càng mai một. Chính vì vậy việc nghiên cứu, ghi chép để bổ sung vào kho tư liệu là rất cần thiết.
Trong khi đó, đóng góp vào đề án, nguyên Thứ trưởng Trần Đức Lai cũng đề nghị Ban biên soạn khi thực hiện công trình cần chú ý đến các nguyên tắc như: Tôn trọng, kế thừa và tiếp thu những nội dung đã có, đã được thẩm định; Tập trung vào những sự kiện lớn của từng lĩnh vực; Phân kỳ nghiên cứu theo thời gian của lịch sử đất nước, trong mỗi thời kỳ phản ánh cả 5 lĩnh vực đang quản lý.
Cũng tại buổi hội thảo, đại diện các Sở TT&TT phía Nam đã có nhiều đề xuất, góp ý nhằm bổ sung, hoàn chỉnh đề án trên cơ sở thực tế tại địa phương./.
