Bộ Thông tin và Truyền thông nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ninh do Ban Dân nguyện chuyển đến theo công văn số 499/BDN ngày 14/6/2024, nội dung kiến nghị như sau:
Hiện nay một số vị trí điểm bưu điện văn hóa xã không còn phù hợp với quy hoạch chung phát triển kinh tế - xã hội của các xã, ảnh hưởng đến mỹ quan cơ quan hành chính. Việc sửa chữa, nâng cấp đã được triển khai thực hiện nhưng tiến độ còn chậm, việc di dời còn gặp nhiều khó khăn do đất và tài sản trên đất của các điểm bưu điện văn hóa này thuộc sự quản lý của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam. Đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông quan tâm rà soát, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan quan tâm, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nêu trên.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) có ý kiến trả lời như sau:
a. Đối với việc sửa chữa, nâng cấp các điểm Bưu điện văn hoá xã
Điểm Bưu điện - Văn hóa xã (BĐ-VHX) là một loại hình điểm phục vụ thuộc mạng bưu chính công cộng hiện diện khắp từ thành thị đến nông thôn, từ vùng sâu, vùng xa, đến biên giới, hải đảo… được Nhà nước giao cho Tổng công ty Bưu điện Việt Nam khai thác và quản lý trong phạm vi toàn quốc.
Với lịch sử hình thành lâu đời (từ năm 1998), nhiều điểm BĐ-VHX đã xuống cấp cần được sửa chữa, tu sửa, nhiều tài sản phục vụ hoạt động của điểm như hệ thống điện nước, bàn ghế đã hết khấu hao. Một số điểm BĐ-VHX được xây dựng ở các vị trí chưa phù hợp hoặc nằm xa địa bàn dân cư cần được di dời.
Hiện nay, với tổng số hơn 8.085 điểm BĐ-VHX, chi phí đầu tư sửa chữa và trang bị các công cụ, dụng cụ sử dụng tại điểm này là con số đầu tư không nhỏ đối với một doanh nghiệp bưu chính công ích.
Từ năm 2021, Bộ TTTT đã chỉ đạo Tổng công ty Bưu điện Việt Nam đã xây dựng Đề án "Phát triển Bưu điện - Văn hóa xã gắn kết với hoạt động phục vụ cộng đồng" trong đó có nội dung ưu tiên đầu tư trang bị công cụ dụng cụ, trang thiết bị sản xuất, cải tạo cơ sở hạ tầng nâng cao năng lực hệ thống điểm BĐ-VHX.
Để nâng cao hiệu quả của hoạt động của điểm Bưu điện - Văn hóa xã, Bộ TTTT đã tham mưu đưa các chương trình, dự án (Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững....) và các dịch vụ hành chính công như: chi trả lương hưu, trợ cấp xã hội, thu phí xử phạt vi phạm hành chính về triển khai tại các điểm phục vụ bưu chính, trong đó có điểm BĐ-VHX.
Tuy nhiên, để có đủ khả năng đáp ứng các điều kiện khi tham gia các chương trình, dự án của Nhà nước, doanh nghiệp cũng cần có sự hỗ trợ từ các cấp chính quyền. Hiện nay, một số địa phương đã chủ động xây dựng, tham mưu UBND các tỉnh hỗ trợ các điểm BĐ-VHX từ nguồn kinh phí của Chương trình mục tiêu quốc gia. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 16 tỉnh/TP được HĐND ban hành Nghị quyết hỗ trợ các điểm cung cấp dịch vụ thông tin công cộng từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Bộ TTTT đang tiếp tục chỉ đạo Tổng công ty Bưu điện Việt Nam phối hợp với các Sở TTTT xây dựng phương án hỗ trợ cho các địa phương còn lại theo phạm vi chương trình.
b. Đối với kiến nghị về việc di dời một số điểm BĐ-VHX (do vị trí không còn phù hợp với quy hoạch) còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc: Trong thời gian qua, Bộ TTTT đã tiếp nhận một số ý kiến, đề nghị của Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost) căn cứ đề nghị của Bưu điện tỉnh/thành phố theo yêu cầu của địa phương về việc di dời điểm BĐ-VHX ra vị trí mới phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Bộ TTTT có một số ý kiến như sau:
- Bộ TTTT ủng hộ chủ trương phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trên cơ sở đảm bảo đầy đủ cơ chế, chính sách đền bù giải phóng mặt bằng theo quy định của Nhà nước; bố trí kịp thời địa điểm để điểm BĐ-VHX hoạt động cho đến khi được cấp đất mới thay thế để đảm bảo đáp ứng tiêu chí xã nông thôn mới, phục vụ sản xuất kinh doanh và cung cấp dịch vụ công ích theo quy hoạch mạng Bưu chính. Ý kiến của Bộ TTTT về vấn đề này đã được Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố liên quan tiếp nhận, tuy nhiên chưa được xem xét, cam kết cụ thể về địa điểm, thời gian bố trí và cơ chế đền bù giải phóng mặt bằng cho Tổng công ty Bưu điện Việt Nam.
- Căn cứ Điều 62 Luật Đất đai ngày 29/11/2013 quy định: "Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng trong các trường hợp sau đây: …3. Thực hiện các dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận mà phải thu hồi đất".
Qua xem xét hồ sơ đề nghị thu hồi các điểm BĐ-VHX theo đề nghị của một số địa phương, chưa được cấp Hội đồng nhân dân phê duyệt chủ trương thu hồi đất theo quy định nên chưa có đủ căn cứ để Bộ TTTT xem xét, đề xuất Bộ Tài chính có ý kiến về điều chỉnh phương án sắp xếp lại, xử lý các cơ sở nhà đất sang hình thức "thu hồi" phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Vấn đề này, Bộ TTTT đã chủ động đề nghị các địa phương có nhu cầu thu hồi đất tại các điểm BĐ-VHX hoàn thiện hồ sơ, thủ tục theo đúng quy định của pháp luật về đất đai để có cơ sở thực hiện.
Trên đây là nội dung trả lời của Bộ Thông tin và Truyền thông đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ninh, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh để trả lời cử tri./.
Bộ Thông tin và Truyền thông
