Có thể thấy lâu nay, các công nghệ đến từ Mỹ luôn được nhiều nước quan tâm, tìm cách tiếp cận nhằm từng bước khai thác, làm chủ và phát triển. Tuy nhiên, trước những cơ hội và thách thức đặc trưng của các công nghệ mới nổi, Trung tâm Phản gián và an ninh quốc gia Mỹ (NCSC) cho biết họ đang ưu tiên các nỗ lực tiếp cận một số lĩnh vực công nghệ chọn lọc mà có khả năng đóng góp lớn nhất cho nền kinh tế và an ninh quốc gia của Mỹ và những công nghệ có thể quyết định liệu Mỹ có còn là siêu cường hàng đầu thế giới hay bị lu mờ bởi các đối thủ cạnh tranh chiến lược trong vài năm tới.
Mỹ nghiên cứu các đối thủ chiến lược…
Vai trò dẫn đầu của Hoa Kỳ trong các lĩnh vực công nghệ mới nổi phải đối mặt với những thách thức ngày càng tăng từ các đối thủ cạnh tranh chiến lược - những quốc gia nhận ra lợi ích kinh tế và quân sự của những công nghệ này và đã ban hành các chiến lược quốc gia toàn diện để giành vị trí dẫn đầu. Báo cáo “Đánh giá mối đe dọa thường niên năm 2021” (the 2021 Annual Threat Assessment) của Cục tình báo Trung ương Hoa Kỳ dự đoán, trong tương lai, sân chơi công nghệ bình đẳng hơn, những phát triển công nghệ mới sẽ ngày càng xuất hiện từ nhiều quốc gia. Mặc dù việc dân chủ hóa các công nghệ như vậy có thể có lợi nhưng cũng có thể gây bất ổn về mặt kinh tế, quân sự và xã hội. Vì lý do này, những tiến bộ trong công nghệ như máy tính, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo (AI) và sản xuất cần được quan tâm nhiều hơn để dự đoán quỹ đạo của sự xuất hiện công nghệ và hiểu ý nghĩa của chúng đối với bảo mật. Hoa Kỳ đã thực hiện phân tích các đối thủ để nhận dạng chiến lược của các đối thủ cạnh tranh. Theo đó, Trung Quốc và Nga được xem là những đối thủ cạnh tranh đáng quan tâm đối với nước Mỹ. Cụ thể:
Trung Quốc có mục tiêu giành vị trí dẫn đầu trong một số lĩnh vực công nghệ mới nổi vào năm 2030. Với một chiến lược toàn diện và có nguồn lực tốt sẵn sàng tiếp thu và sử dụng công nghệ để phát triển các mục tiêu quốc gia, Trung Quốc được xếp vào hạng đối thủ cạnh tranh chiến lược chính đối với Hoa Kỳ. Cụ thể, chiến lược của quốc gia đông dân nhất thế giới này bao gồm: chuyển giao công nghệ và thu thập thông tin tình báo thông qua Chính sách dung hợp quân sự - dân sự và Luật tình báo quốc gia yêu cầu tất cả các thành phần Trung Quốc chia sẻ công nghệ và thông tin với các dịch vụ quân sự, tình báo và an ninh của quốc gia.
Trung Quốc tập trung vào các công nghệ được cho là quan trọng đối với tương lai kinh tế và quân sự của quốc gia, bao gồm các công nghệ hỗ trợ như công nghệ sinh học, máy tính tiên tiến, AI và các công nghệ khác. Để đạt được các mục tiêu chiến lược của mình, Trung Quốc sử dụng nhiều biện pháp và chính sách đa dạng, bao gồm: Các dịch vụ thông minh; Đầu tư cho khoa học và công nghệ; Hợp tác học thuật; Chiến lược liên doanh; Sáp nhập và mua lại; Thu thập theo cách phi truyền thống; Các chương trình tuyển dụng nhân tài; Nghiên cứu quan hệ đối tác; Công ty vỏ bọc; Các luật lệ và quy định pháp lý...
Đối với Nga, Mỹ cho rằng quốc gia này coi sự phát triển của khoa học và công nghệ tiên tiến là ưu tiên an ninh quốc gia và đang nhắm đến những tiến bộ của Mỹ thông qua việc sử dụng nhiều cơ chế chuyển giao công nghệ theo mọi cách để hỗ trợ các nỗ lực cấp quốc gia, bao gồm cả các chương trình quân sự và tình báo. Nga đang đẩy mạnh tìm cách tuyển dụng nhân tài và hợp tác khoa học quốc tế để cải thiện những nỗ lực nghiên cứu và phát triển (R&D) trong nước, nhưng do hạn chế về nguồn lực đã buộc họ phải tập trung các nỗ lực R&D mang tính đặc trưng vào một số công nghệ quan trọng, chẳng hạn như các ứng dụng quân sự của AI.
Một số chương trình mà nước Nga quan tâm để tiếp cận được với các công nghệ nước ngoài, bao gồm: Các dịch vụ thông minh; Hợp tác khoa học quốc tế; Hợp tác học thuật; Liên doanh và hợp tác kinh doanh; Thu thập theo cách phi truyền thống; Tuyển dụng nhân tài; Đầu tư nước ngoài; Thỏa thuận giữa chính phủ với chính phủ; Các luật lệ và quy định pháp lý...
... phân tích lợi ích và mối đe dọa của những lĩnh vực công nghệ mới nổi
Mặc dù không có giới hạn nhưng Chính phủ Mỹ đang đặc biệt chú ý tới: Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence), kinh tế sinh học (Bioeconomy), hệ thống tự trị (Autonomous System), công nghệ lượng tử (Quantum) và thiết bị bán dẫn (Semiconductors). Theo đó, bên cạnh những lợi ích, xứ sở cờ hoa đã chỉ ra những mối đe dọa từ những công nghệ mới nếu Mỹ không làm chủ chúng.
Trí tuệ nhân tạo
AI là sự thể hiện khả năng nhận thức và giải quyết vấn đề sáng tạo của máy móc chứ không phải con người hoặc động vật, từ phạm vi AI được thiết kế để giải quyết các vấn đề cụ thể cho đến một hệ thống trong tương lai có thể phù hợp hoặc vượt trên cả sự hiểu biết và khả năng học thức của con người. Báo cáo năm 2021 của Ủy ban An ninh quốc gia về Trí tuệ nhân tạo Hoa Kỳ lưu ý rằng, AI không phải là một phần cứng hoặc phần mềm, mà là một nhóm công nghệ đòi hỏi tri thức, dữ liệu, phần cứng, thuật toán, ứng dụng và sự tích hợp.
Về mặt lợi ích, AI đã nhanh chóng cải thiện khả năng của các hệ thống máy tính trong việc giải quyết vấn đề và thực hiện các tác vụ đòi hỏi trí thông minh và hiệu suất của con người. AI hiện được nhúng trong các thiết bị mà chúng ta sử dụng và tương tác hàng ngày, chẳng hạn như điện thoại thông minh, bộ định tuyến không dây và ô tô; và chúng ta thường dựa vào các ứng dụng làm giàu bằng AI, cho dù tìm kiếm một nhà hàng mới, điều hướng giao thông hay chọn một bộ phim. AI cũng là công nghệ “lưỡng dụng” (“dual-use”) tinh túy. Khả năng nhận thức, đánh giá và hành động của máy móc nhanh hơn và chính xác hơn con người thể hiện lợi thế cạnh tranh trong bất kỳ lĩnh vực nào, kể cả dân sự hay quân sự. Các công nghệ AI sẽ là nguồn sức mạnh to lớn cho các công ty và quốc gia khai thác chúng.
Tuy nhiên, AI cũng mở ra những lỗ hổng là thách thức cho nước Mỹ. Sự thống trị về công nghệ của Mỹ đang bị đe dọa bởi các đối thủ cạnh tranh chiến lược như Trung Quốc, vốn sở hữu sức mạnh, tài năng và tham vọng có khả năng vượt qua Mỹ để trở thành nước dẫn đầu thế giới về AI trong thập kỷ tới nếu các xu hướng hiện tại không thay đổi. NCSC cho rằng “AI cũng đang làm sâu sắc thêm các mối đe dọa gây ra bởi các cuộc tấn công mạng và các chiến dịch thông tin sai lệch mà Nga, Trung Quốc và những nước khác đang sử dụng để xâm nhập vào xã hội của chúng ta, đánh cắp dữ liệu của chúng ta và can thiệp vào nền dân chủ của chúng ta. Các đối thủ quân sự của nước Mỹ cũng đang tích hợp các khái niệm và nền tảng AI để thách thức lợi thế của Mỹ. Con người tài năng, sở hữu trí tuệ và R&D liên quan đến AI là mục tiêu của các quốc gia nước ngoài đang tìm cách nâng cao năng lực AI của chính họ”.
Công nghệ lượng tử
Công nghệ lượng tử, bao gồm tính toán lượng tử, mạng, cảm biến và đo lường, tận dụng các đặc tính cơ bản của vật chất để tạo ra các công nghệ thông tin mới. Ví dụ, về nguyên tắc, máy tính lượng tử có thể sử dụng các tính chất độc đáo của nguyên tử và photon để giải một số dạng vấn đề nhất định nhanh hơn theo cấp số nhân so với một máy tính thông thường. Trong nhiều thập kỷ, việc khai thác các khía cạnh lượng tử của tự nhiên đã tạo ra những công nghệ quan trọng.
Thông tin lượng tử, khoa học và công nghệ sẽ mang lại những khả năng mới cho cả mục đích dân sự và quân sự. Thông qua những phát triển trong lĩnh vực này, nước Mỹ có thể cải thiện cơ sở công nghiệp của mình, tạo việc làm và cung cấp các lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia. Chẳng hạn các công nghệ liên quan đến lượng tử bao gồm vi điện tử bán dẫn, quang tử, hệ thống định vị toàn cầu và chụp cộng hưởng từ, làm nền tảng cho các bộ phận quan trọng của cơ sở hạ tầng quốc phòng và nền kinh tế quốc gia. Trong tương lai, những khám phá khoa học và công nghệ về lượng tử có thể còn có tác động mạnh mẽ hơn nữa. Theo Văn phòng Chính sách Khoa học và Công nghệ (OSTP) của Nhà Trắng, các khoản đầu tư của Chính phủ Mỹ vào lĩnh vực lượng tử và gần đây hơn là sự tham gia của ngành công nghiệp đã đưa lĩnh vực khoa học này trở thành một trụ cột mới cho doanh nghiệp R&D của quốc gia.
Bên cạnh những lợi ích tiềm năng, công nghệ lượng tử cũng có thể đặt ra những thách thức về an ninh quốc gia. Với những tiến bộ trong những năm tới, một máy tính lượng tử quy mô lớn có khả năng cho phép giải mã các giao thức an ninh mạng được sử dụng phổ biến nhất, gây rủi ro cho cơ sở hạ tầng bảo vệ thông tin liên lạc kinh tế và an ninh quốc gia.
Nói tóm lại, bất kỳ ai chiến thắng trong cuộc đua giành quyền tối cao của máy tính lượng tử đều có thể làm tổn hại đến thông tin liên lạc của những người khác. Nếu không có biện pháp giảm thiểu hiệu quả, tác động của việc sử dụng máy tính lượng tử theo cách tiêu cực có thể tàn phá hệ thống an ninh quốc gia, đặc biệt là trong những trường hợp thông tin đó cần được bảo vệ trong nhiều thập kỷ. Các công nghệ lượng tử khác có thể có tác động đến an ninh quốc gia trong tương lai. Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh chiến lược đang tuyển dụng nhân tài của nước Mỹ để thúc đẩy các chương trình lượng tử của họ. Một số quốc gia nước ngoài chi tiêu nhiều hơn đáng kể so với Mỹ cho các sáng kiến lượng tử của họ, khiến họ có vị trí tốt hơn để tuyển dụng các nhân tài.
Kinh tế sinh học
Kinh tế sinh học là hoạt động kinh tế được thúc đẩy bởi nghiên cứu và đổi mới trong công nghệ sinh học và được thúc đẩy hơn nữa nhờ sự hội tụ của khoa học đời sống và khoa học dữ liệu (ví dụ: tin học, máy tính lượng tử hay máy tính hiệu suất cao và viễn thông).
Cuộc sống hàng ngày của người dân Mỹ được hưởng lợi từ nền kinh tế sinh học của quốc gia: thực phẩm, sự chăm sóc sức khỏe, chất lượng môi trường cũng như nhiên liệu, vật liệu và sản phẩm phục vụ cuộc sống. Kinh tế sinh học có tiềm năng đóng góp lớn hơn nữa trong tất cả các lĩnh vực này và còn mở rộng sang các lĩnh vực khác. Nền kinh tế sinh học của Mỹ đang cung cấp phương tiện phát triển các sản phẩm mới và sáng tạo, đồng thời đạt được những lợi ích như tiêu thụ carbon thấp hơn và cải thiện các giải pháp chăm sóc sức khỏe. Nó cũng đã mở ra những con đường mới cho đổi mới, tạo việc làm và tăng trưởng kinh tế.
Ở góc tiếp cận khác, các công nghệ được khai thác bởi kinh tế sinh học cũng có thể dẫn đến các lỗ hổng kinh tế và an ninh quốc gia. Ví dụ, công nghệ sinh học có thể bị lạm dụng để tạo ra các mầm bệnh độc hại nhắm vào nguồn cung cấp thực phẩm hoặc thậm chí trực tiếp vào con người. Công nghệ gen được sử dụng để thiết kế các liệu pháp điều trị bệnh phù hợp với một cá nhân cũng có thể được sử dụng để xác định các lỗ hổng di truyền của con người. Cơ sở dữ liệu gen lớn cho phép khám phá tổ tiên của con người và hỗ trợ việc tìm kiếm tội phạm. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu gen cũng có thể bị lạm dụng để giám sát và trấn áp xã hội.
Hơn nữa, trong thập kỷ qua, sự cạnh tranh trong kinh tế sinh học toàn cầu đã gia tăng. Các quốc gia nước ngoài đã đánh cắp tài sản trí tuệ, công trình nghiên cứu và các bí quyết quan trọng từ kinh tế sinh học Hoa Kỳ. Và, do chính sách của một số quốc gia, sự bất cân xứng tồn tại trong cách thức chia sẻ thông tin, do đó khả năng tiếp cận và sử dụng thông tin đó của các nhà nghiên cứu tại Hoa Kỳ bị phủ nhận. Ngoài ra, những thách thức về bảo mật là nhiều khuôn khổ pháp lý hiện có chỉ tập trung vào việc bảo vệ tài sản trí tuệ đã hoàn thiện hoặc các sản phẩm được cấp phép/cấp bằng sáng chế; trong khi phần lớn dữ liệu - chẳng hạn như hồ sơ sức khỏe của bệnh nhân hoặc dữ liệu giải trình tự gen – thể hiện sự phát triển lâu dài, chưa được bảo vệ để phát triển các sản phẩm và ứng dụng.
Công nghệ bán dẫn
Thiết bị bán dẫn như mạch tích hợp rất cần thiết cho cuộc sống hiện đại ngày nay và được người tiêu dùng sử dụng hàng ngày, nếu không muốn nói là hàng giờ. Chúng ta có thể thấy sự xuất hiện của các mạch bán dẫn ở tất cả các khía cạnh trong cuộc sống hiện đại của chúng ta, từ TV và lò nướng bánh, đến máy bay và vệ tinh.
Công nghệ bán dẫn được ứng dụng trong cơ sở hạ tầng viễn thông và lưới điện, trong các hệ thống kinh doanh và hệ thống điều hành quản trị của chính phủ, đồng thời phổ biến trên một loạt các sản phẩm. Mạch tích hợp chất bán dẫn được coi là “DNA” của công nghệ và đã biến đổi cơ bản tất cả các phân khúc của nền kinh tế, từ nông nghiệp và giao thông vận tải đến chăm sóc sức khỏe, viễn thông và Internet. Ngành công nghiệp bán dẫn là động cơ chính cho tăng trưởng kinh tế Hoa Kỳ và tạo công ăn việc làm cho đất nước. Chất bán dẫn được sử dụng trong hầu hết mọi sản phẩm công nghệ và các hệ thống quân sự hiện đại.
Tuy nhiên, với bản chất toàn cầu của chuỗi cung ứng chất bán dẫn đã dẫn đến sự tập trung và phụ thuộc lẫn nhau về mặt địa lý, tạo ra các điểm nghẽn có thể dẫn đến gián đoạn và tạo cơ hội cho các đối thủ nước ngoài làm suy giảm khả năng tiếp cận của Hoa Kỳ đối với các chất bán dẫn đáng tin cậy. Minh chứng là Hoa Kỳ phụ thuộc phần lớn vào một công ty duy nhất ở Đài Loan để sản xuất các chip tiên tiến hàng đầu của họ và phụ thuộc đáng kể vào Trung Quốc đối với các chip logic sản xuất dựa trên công nghệ gọi là “mature node” (nút trưởng thành).
Vì chất bán dẫn là thành phần quan trọng như vậy, nên rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng chất bán dẫn có thể gây ra những nguy cơ gián đoạn cho mọi lĩnh vực của nền kinh tế. Ngoài việc làm suy giảm khả năng tiếp cận, việc khai thác chuỗi cung ứng của đối thủ cũng có thể khiến sản phẩm bị đặt ra những nghi ngờ, chẳng hạn như nghi ngờ các vi mạch giả mạo hoặc vi mạch gián điệp có thể xuất hiện trong các hệ thống thương mại và quốc phòng của Hoa Kỳ. Hơn nữa, các đối thủ có thể và nhắm mục tiêu vào công nghệ quan trọng, tài sản trí tuệ và tài năng con người từ ngành công nghiệp bán dẫn của Hoa Kỳ, điều này sẽ gây ra thiệt hại đáng kể. Do đó, NCSC nhấn mạnh “Quyền truy cập của nước Mỹ vào các công nghệ bán dẫn hiện đại được đảm bảo và đáng tin cậy là điều cần thiết cho sự phát triển của AI, 5G, các hệ thống tự trị và các công nghệ khác trong tương lai”.
Hệ thống Tự trị
Hệ thống Tự trị thường được mô tả là hệ thống có thể thực hiện các nhiệm vụ trong một môi trường thay đổi với sự can thiệp hoặc kiểm soát hạn chế của con người. Trên thực tế, nhiều hệ thống thường được gọi là tự trị, bán tự trị, thay vì tự trị hoàn toàn. Ví dụ: ô tô có hệ thống hỗ trợ người lái và hầu hết các phương tiện bay không người lái là bán tự động, trong khi ô tô không người lái và rô bốt di động trong nhà kho là những ví dụ về hệ thống tự động hoàn toàn. Tuy nhiên, không phải tất cả các hệ thống không người lái đều tự trị.
Về lợi ích, các hệ thống tự trị có thể nâng cao cuộc sống của chúng ta bằng cách giảm quy mô, chi phí, rủi ro và nhu cầu hỗ trợ của con người, đồng thời cải thiện năng suất và an toàn. Trong khi các phương tiện tự hành nhận được nhiều sự chú ý nhất và có thể có tiềm năng kinh tế trong ngắn hạn lớn nhất, thì các hệ thống tự trị và robot khác đã đảm nhận các vai trò quan trọng trong các nhiệm vụ như cung cấp hàng hóa và dịch vụ, thực hiện các thủ thuật phẫu thuật cũng như sản xuất và lắp ráp sản phẩm. Các hệ thống tự trị cũng có ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống vũ khí, các phương tiện trên không, mặt đất, mặt biển và dưới biển. Trong những năm tới, các hệ thống tự trị dự kiến sẽ được sử dụng phổ biến hơn trong cuộc sống hàng ngày và có khả năng thực hiện các nhiệm vụ phức tạp hơn với mức độ kiểm soát của con người giảm xuống.
Về các mối đe dọa, có thế thấy việc mở rộng các hệ thống tự trị cũng mang đến những rủi ro mới. Do sự phụ thuộc vào phần mềm, máy tính và kết nối, các hệ thống tự trị hiện diện một bề mặt tấn công ngày càng tăng đối với các tác nhân mạng độc hại. Đồng thời, chúng cũng có thể dễ bị gián đoạn chuỗi cung ứng hoặc bị khai thác bởi đối thủ. Với dữ liệu đa dạng mà hệ thống này thu thập, chúng cũng có khả năng trở thành mục tiêu tiềm năng để thu thập thông tin tình báo nước ngoài. Cuối cùng, NCSC cảnh báo “với sự cạnh tranh toàn cầu về vị trí dẫn đầu trong các lĩnh vực này, đặc biệt là trong các phương tiện tự hành, các đối thủ chiến lược đã nhắm đến công nghệ và nghiên cứu và phát triển của Mỹ làm nền tảng cho các hệ thống này để phát triển các hệ thống tự trị của riêng chúng”.
Và cung cấp hướng dẫn để các tổ chức và công dân của Mỹ đề phòng các mối đe dọa phản gián
Các tổ chức và cá nhân có thể thực hiện nhiều bước để đề phòng các mối đe dọa từ quốc gia/nhà nước, bao gồm cả việc chuyển giao không mong muốn công nghệ, tài năng và vốn tri thức từ Hoa Kỳ cho các đối thủ cạnh tranh chiến lược. Mặc dù không loại bỏ được các mối đe dọa nhưng chúng có thể giúp giảm thiểu đáng kể rủi ro phản gián.
Đối với tổ chức
- Xác định, sắp xếp thứ tự ưu tiên và cam kết bảo vệ những giá trị tiềm năng của tổ chức bạn.
- Biết rõ đang kinh doanh với ai.
+ Xem xét kỹ lưỡng các nhà cung cấp, đối tác và nhà đầu tư; hiểu các phương thức bảo mật của họ và đặt ra các tiêu chuẩn tối thiểu cho họ.
+ Lưu ý tất cả các tổ chức ở Trung Quốc, bao gồm cả thương mại, nghiên cứu và khoa học, đều được luật pháp yêu cầu chia sẻ thông tin với bộ máy an ninh nhà nước Trung Quốc.
+ Tìm hiểu các thông tin bổ sung tại trang web quản lý rủi ro chuỗi cung ứng của NCSC.
- Thiết lập một thế trận an ninh toàn diện cho tổ chức của bạn.
+ Tính đến cả việc mua lại, mua mới giải pháp bảo mật và nguồn nhân lực trong trong kế hoạch bảo mật của bạn.
- Tăng cường an ninh mạng và bảo vệ mạng.
+ Thường xuyên vá lỗi, sử dụng xác thực đa yếu tố, bảo vệ thông tin đăng nhập của bạn, tách biệt mạng của bạn, liên tục giám sát hệ thống của bạn và duy trì nhật ký máy tính.
+ Tham khảo thêm thông tin tại trang web về không gian mạng của CISA.
- Hoàn thiện các chương trình đe dọa nội bộ.
+ Xem các nguồn bổ sung tại trang web của Lực lượng đặc nhiệm đe dọa nội gián quốc gia.
- Duy trì một danh sách các sự kiện hoặc sự bất thường không giải thích được. Đánh giá định kỳ để phát hiện các mẫu.
- Duy trì kết nối với Chính phủ Hoa Kỳ về thông tin mối đe dọa hiện tại và các phương pháp hay nhất về bảo mật.
+ Tham khảo các nguồn thông tin bổ sung tại trang web phản gián của FBI hoặc trang web của Trung tâm Phát triển an ninh xuất sắc của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Đối với cá nhân
- Các kế hoạch thu hút tài năng nước ngoài:
+ Hiểu các rủi ro liên quan đến các chương trình tuyển dụng nhân tài do chính phủ nước ngoài tài trợ.
+ Tham khảo các nguồn tài liệu của FBI về các kế hoạch chiêu mộ tài năng của nước ngoài.
- Bảo mật cá nhân:
+ Cẩn thận với các âm mưu lừa đảo; Không bao giờ nhấp vào các liên kết hoặc tệp đính kèm đáng ngờ.
+ Sử dụng xác thực đa yếu tố, tạo mật khẩu mạnh và thay đổi thường xuyên.
+ Tham khảo các thông tin tại trang web về không gian mạng của CISA.
- Truyền thông xã hội:
+ Không bao giờ chấp nhận lời mời kết nối trực tuyến từ những người bạn không biết.
+ Nếu có thể, hãy xác thực lời mời trực tuyến thông qua các phương tiện khác.
+ Xem lại cài đặt mạng xã hội để giới hạn số lượng thông tin của bạn cho phép công khai ra cộng đồng.
+ Hãy cẩn thận với những gì bạn đăng trên mạng xã hội, vì nó có thể thu hút sự chú ý từ bọn tội phạm hoặc kẻ thù.
+ Tham khảo thêm các thông tin từ NCSC và FBI về các mối đe dọa tình báo và mạng xã hội.
- Du lịch nước ngoài:
+ Luôn nhớ rằng bạn có thể là đối tượng bị nhắm đến khi đi du lịch nước ngoài, thậm chí nới đến là một quốc gia thân thiện.
+ Không mong đợi sự riêng tư khi đi du lịch nước ngoài, đặc biệt là trên các thiết bị điện tử.
+ Nếu thật sự không cần thiết, bạn có thể để các thiết bị của mình ở nhà và sử dụng tạm điện thoại khác khi đi nước ngoài.
+ Tránh sử dụng các mạng Wi-Fi khi ở nước ngoài, vì chúng thường xuyên được các dịch vụ an ninh giám sát.
+ Luôn mang theo các thiết bị điện tử của mình bên người, đừng để chúng trong két sắt khách sạn vì đó không bao giờ là nơi “an toàn”.
+ Tham khảo phần nâng cao nhận thức của NCSC để biết thêm các nguồn lực về du lịch nước ngoài và các mối đe dọa khác./.
