Cần nhân rộng mô hình nông thôn mới kiểu mẫu

Ghi ở “vựa” na Đông Triều

Các xã Việt Dân, An Sinh và Bình Khê là những xã vùng đồi núi phía Bắc, “vựa” trồng cây ăn quả lớn của Đông Triều. Đây cũng là 3 xã được chọn làm điểm xây dựng NTM kiểu mẫu của thị xã trẻ. Chưa có mô hình cụ thể, các xã phát triển theo đặc thù riêng địa phương trên cơ sở định hướng chung của Đông Triều. Qua tìm hiểu, được biết phong trào xây dựng NTM kiểu mẫu lên khá mạnh, cùng với phát triển sản xuất, hiện nay các xã chủ yếu tập trung cho việc chỉnh trang, nâng cấp hoặc xây mới nhà văn hoá, xây dựng tuyến đường mẫu, xanh hoá hàng rào và các tuyến đường thôn.

Bên đường dẫn vào thôn Khê Thượng (xã Việt Dân), dọc chân tường rào được trồng hoa, cây cảnh trong phong trào xây dựng NTM kiểu mẫu.

Điểm đến đầu tiên của chúng tôi là xã Việt Dân, nơi nổi tiếng từ lâu với sản phẩm na dai. Vượt qua cánh đồng, đi sâu vào khu vực đồi là những vườn na nối nhau trải dài ngút tầm mắt, cành lả ra xoà trên bờ tường, quả sai đầy cành cho thấy bà con năm nay được mùa na. Đang vào vụ thu hoạch nên từ các gia đình cho đến những điểm đóng gói, bảo quản na đều nhộn nhịp; các tuyến đường bê tông hun hút chốc chốc lại có người, xe chuyên chở na. Việt Dân năm nay đăng ký xây dựng 20 vườn mẫu, chủ yếu cũng là vườn na. Các vườn mẫu được lựa chọn dựa trên 2 yếu tố chính là vườn đẹp và có giá trị kinh tế cao.

Ghé thăm vườn na của gia đình anh Nguyễn Quốc Huy, chủ một vườn na tại thôn Khê Thượng, anh cho biết, xây dựng vườn na mẫu, gia đình anh dự kiến đổ 3 đường bê tông rộng 1m trong vườn để làm đường thu hoạch và lắp hệ thống tưới tự động. Để nâng cao chất lượng na thương phẩm, gia đình áp dụng theo đúng quy trình phun tưới, sử dụng thuốc trừ sâu; đồng thời, ngâm ủ đỗ tương để tưới cho cây. Với khoảng 4.000m2 trồng na dai, vụ này gia đình anh ước thu được khoảng 5 tấn quả, trừ chi phí cho lãi trên 100 triệu đồng.

Không chỉ Việt Dân chú trọng phát triển cây na trên diện tích khoảng 200ha, An Sinh cũng xem đây là cây thế mạnh với diện tích trồng na hiện nay lên tới 700ha. Nhiều vườn na cũng được lựa chọn xây dựng thành vườn mẫu của xã. Anh Trần Quốc Hương, chủ vườn na rộng 1ha cho tổng thu nhập 400 triệu đồng/năm tại thôn Đìa Mối, xã An Sinh, thẳng thắn bảo: “Gia đình tôi trước cũng trồng nhiều loại cây kết hợp chăn nuôi nữa, giờ thì chỉ đi sâu vào cây na. Kể cả chương trình xây dựng NTM kiểu mẫu không xây dựng vườn của gia đình thành vườn mẫu thì gia đình tôi cũng tự làm, vì mình làm thì mình hưởng thôi. Bây giờ từ cây giống, kỹ thuật đã khác trước nhiều, nếu quy hoạch vườn thành hàng lối, có các đường thu hoạch, hệ thống tưới tự động... thì không chỉ chăm bón, thu hoạch dễ dàng mà lợi nhuận cũng cao hơn”.

Quả thật, thăm vườn na của gia đình anh, chúng tôi thấy khác hẳn với những luống na được quy hoạch thành hàng lối. Cây na xanh mơn mởn, quả na ở đây to hơn hẳn. Anh cũng đã xây 2 đường mương dẫn nước chạy dọc, ngang trong vườn. Xung quanh vườn có những ống dẫn nước để có thể tưới trong phạm vi khoảng 20m. Theo anh chia sẻ thì từ khi đầu tư chuyên sâu vào cây na vào năm 2005 đến nay, gia đình anh đã đầu tư gần 400 triệu đồng vào vườn. Hiện nay, na của gia đình bao giờ cũng bán cao hơn 10 giá so với thị trường chung; riêng na bở đạt từ 4 đến 5 lạng/quả, giá đắt hơn 2-3 lần na dai nhưng bao giờ thương lái cũng đặt trước để mua.  

Không chỉ hộ anh Huy, anh Hương mà thực tế các “triệu phú na” ở vùng này không hiếm. Phát triển mạnh vùng cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, kết hợp giữa trồng lúa chất lượng cao, cây màu các loại và chăn nuôi gia súc, gia cầm áp dụng tiến bộ KHKT trong sản xuất đã giúp nhiều, rất nhiều hộ ở 3 xã An Sinh, Việt Dân, Bình Khê giàu lên, từ đó nâng cao cả về đời sống vật chất và tinh thần của bà con.

Đẹp nhà, đẹp ngõ, đẹp làng...

Quan sát dọc các tuyến đường chạy vào thôn Khê Thượng, xã Việt Dân, chúng tôi nhận thấy chân bờ tường của các hộ gia đình phần lớn đã trồng cây chuỗi ngọc thành hàng dài, cao khoảng 30cm. Nhiều đoạn, bà con trồng cây bóng mát rồi cây hoa cúc, mười giờ, hoa mặt trời, trâm tím trổ hoa rất đẹp. Dẫn chúng tôi đi thực tế, ông Đỗ Đình Thế, Bí thư Đảng uỷ kiêm Chủ tịch UBND xã Việt Dân, chia sẻ: Các tuyến đường thôn của xã đã được san gạt mở rộng lề, mặt đường nhưng mới bê tông hoá làn đường chính, hai bên vẫn là đường đất. Vừa rồi, mưa kéo dài cả tháng nên cỏ mọc lên nhanh, có chỗ lấn cả hoa, cây cảnh bà con trồng. Sau vụ thu hoạch na, tới đây bà con sẽ dọn cỏ và tiếp tục trồng bổ sung các loại cây như chuỗi ngọc, trâm tím... là những loại cây dễ sống, xanh quanh năm và cho hoa đẹp ở các bờ tường.

Cây na dai đem lại thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm cho nhiều hộ gia đình các xã Việt Dân, An Sinh.