Thách thức của quản trị số trong chính phủ điện tử

Tủ đựng hồ sơ đang trở thành di tích

Và mọi thứ đã được cải thiện sau việc Thái Lan thành lập Cơ quan Phát triển Chính phủ số (Digital Government Development Agency) vào vào năm 2018. Qua đại dịch COVID-19, người ta đã nhận thấy, những cơ quan chính phủ đầu tư vào kỹ thuật số, nền tảng, và quy trình làm việc đã hoạt động tốt hơn những cơ quan không đầu tư. Theo TS. Peerasit Kamnuansilpa, Trưởng khoa Quản trị Địa phương, Đại học (ĐH) Khon Kaen, kết quả chung rất đáng khích lệ. Trong bảng xếp hạng năm 2022, Thái Lan được xếp hạng 55, bằng Malaysia và xếp sau Trung Quốc không nhiều.

Thông qua ứng dụng "Thang Rath", người dân hiện có thể truy cập đầy đủ các dịch vụ của chính phủ. Một "BizPortal" song song, cung cấp điểm truy cập kỹ thuật số một cửa cho doanh nghiệp (DN). Trong khi đó, chính phủ Thái Lan đang giảm việc sử dụng các hoạt động tương tự trong nội bộ. Tủ đựng hồ sơ đang trở thành di tích của quá khứ.

Nhưng đây là vấn đề: quá trình chuyển đổi số (CĐS) ban đầu là tương đối dễ dàng vì các bên cùng có lợi, chính phủ, DN và người dân. Ngoài một số nhân viên đánh máy và bưu tá, mọi người đều được hưởng lợi khi sử dụng Internet để cắt giảm chi phí, tăng tốc độ giao hàng và nâng cao dịch vụ.

Giai đoạn tiếp theo sẽ khó khăn hơn vì nó đặt ra câu hỏi, làm thế nào để chuyển từ dịch vụ của chính phủ sang hoạt động của chính phủ? Thách thức "quản trị số" này có nghĩa là phải quản lý bằng các quy trình số, đồng thời quản lý được các quy trình số ấy.

Quản lý bằng các quy trình số là việc sử dụng các công nghệ số để tăng cường các quy trình quản lý. Ví dụ, chất lượng một cuộc họp có thể được cải thiện thông qua công nghệ thời gian thực, giúp nắm bắt các chủ đề chính xuất hiện từ các cuộc thảo luận tốt hơn và nhanh hơn so với việc dùng người ghi chép theo cách truyền thống; Hoặc đánh giá rủi ro đối với người và hàng hóa qua biên giới có thể nhắm được nhiều mục tiêu hơn bằng cách sử dụng mô hình rủi ro tích hợp nhiều điểm dữ liệu thông qua trí tuệ nhân tạo (AI). 

Trong khi đó, Metaverse (vũ trụ ảo) cung cấp khả năng vẽ lại các khu vực pháp lý chính trị theo một số tiêu chí khác ngoài địa lý, như nghề nghiệp của một người, chẳng hạn như ngư dân hoặc sinh viên ĐH. Điều này có thể cải thiện tần suất và tác động đến sự tham gia của người dân.

Ví dụ, việc quản lý các quy trình số bao gồm các đảm bảo rằng, chính phủ số bảo vệ quyền riêng tư của công dân và cơ sở hạ tầng số được bảo vệ trước các cuộc tấn công mạng ngày càng tăng. Một vụ tấn công duy nhất có thể khiến hàng triệu công dân bị tống tiền, trong khi một thiết bị Wi-Fi không an toàn trong phòng hội nghị có thể cung cấp một cổng cho hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ. Trong khi đó, tin tức bịa đặt trên Internet có thể gây hại cho xã hội trừ khi bị các nguồn đáng tin cậy nhanh chóng vạch trần.

Rủi ro trong quản trị số 

TS. Bruce Gilley là Giáo sư Khoa học Chính trị tại ĐH Portland, Mỹ, cho biết, thách thức quản trị số sẽ có người thắng cũng như người thua, đó là lý do tại sao nó sẽ gây tranh cãi. Ví dụ, đối phó với các mối đe dọa mạng sẽ có nghĩa là nhiều hoạt động mở rộng của chính phủ số bị trì hoãn hoặc thậm chí bị hủy bỏ vì rủi ro, điều này sẽ khiến một số công dân và công ty thất vọng. Trong khi đó, sự chuyển dịch quyền và sự tham gia của công dân sang lĩnh vực số sẽ khiến xã hội phải đánh đổi rõ rệt giữa hiệu quả và công bằng.

Có một rủi ro là quản trị số sẽ gây bất lợi cho những công dân thiếu kỹ năng kỹ thuật và các phong trào chống lại hệ thống kỹ thuật số. Chống lại những tin tức bịa đặt bằng AI có thể dễ dàng, nhưng đôi khi nó lại hạn chế quá mức về quyền tự do ngôn luận. Cuối cùng, công dân của Thái Lan được hướng dẫn về hành vi đạo đức khi tham gia không gian mạng.

Các quốc gia khác cũng đang phải vật lộn với việc chuyển đổi từ các dịch vụ của chính phủ số sang các quy trình quản lý số. Để tạo điều kiện thuận lợi cho sự thay đổi này, vào ngày 18 - 19/11 sắp tới, ĐH Khon Kaen tại Thái Lan sẽ tổ chức hội nghị Quốc tế về Chính quyền Địa phương (International Conference on Local Government - ICLG) lần thứ 7, nhóm họp các học giả toàn cầu và khu vực tại Phuket để chia sẻ kinh nghiệm về các giải pháp cho những thách thức trong quản trị số. 

Hội nghị năm này có chủ đề chính là "Lãnh đạo quản trị số: Xây dựng các nhóm triển khai công nghệ". "Các tổ chức không thể thay đổi nếu không có các nhà lãnh đạo cam kết ở cấp cao nhất và việc tìm kiếm các nhà lãnh đạo quản trị số rất khó khăn vì sự chống lại thay đổi và sự thiếu hụt công chức hiểu biết về công nghệ", TS. Peerasit Kamnuansilpa cho biết.

Được biết, tại hội nghị này, Andrew Greenway, người dẫn đầu quá trình CĐS của chính phủ Anh, sẽ có bài phát biểu quan trọng về "Xây dựng đội ngũ triển khai công nghệ". Brady Deaton, Thủ hiến danh dự của ĐH Missouri và là cựu cố vấn của chính phủ Hoa Kỳ về nông nghiệp và an ninh lương thực, sẽ phát biểu về "Giáo dục ĐH trong kỷ nguyên số". Những người khác sẽ đưa ra ý tưởng về cách các cơ quan chính quyền địa phương truyền thống có thể áp dụng quản trị số và quan hệ trung ương - địa phương sẽ cần thay đổi như thế nào trong kỷ nguyên số. Việc quản lý các quy trình số sẽ được thảo luận trong các phiên họp về các rào cản kiến thức trong chính phủ và về tương lai của người cao tuổi.

Chúng ta sẽ quản lý thành công quá trình chuyển đổi sang quản trị số nếu tiến hành công việc này ngay bây giờ để đảm bảo nó đang đi đúng hướng. Chuyển từ ứng dụng giấy sang biểu mẫu điện tử thật dễ dàng, nhưng đảm bảo rằng quản trị số tiếp tục phục vụ lợi ích của người dân lại là một thách thức lớn hơn.