Ảnh minh họa
Hiện nay, có rất nhiều quảng cáo được đưa ra gây hiểu nhầm rằng thuốc lá thế hệ mới, cụ thể là thuốc lá điện tử ít độc hại hơn so với thuốc lá truyền thống, thậm chí có thể được sử dụng như một phương pháp giúp cai nghiện thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, trên thực tế, nó không những có tác hại như thuốc lá truyền thống mà còn có nguy cơ gây tác động xấu tới xã hội, môi trường như có thể gây cháy nổ, tai nạn cho người sử dụng do dụng cụ hút không bảo đảm an toàn, hoặc ngộ độc do sử dụng nguyên liệu kém chất lượng.
Cấu tạo của thuốc lá điện tử gồm pin lithium, công tắc kích hoạt làm nóng tinh dầu, bộ vi xử lý, bình chứa tinh dầu, bộ phận đốt tinh dầu và cuối cùng là tẩu thuốc. Tuy nhiên, đó chỉ là thiết kế phần cứng. Phần quan trọng nhất của mỗi điếu thuốc lá điện tử là tinh dầu chứa các chất nicotine, propylene glycol, glycerine, các hương liệu vị bạc hà, anh đào, sôcôla, cà phê… Những chất này gây ra những hệ lụy khôn lường cho sức khỏe người dùng. Các chất formaldehyde, benzene, nitrosamines hay acetaldehyde… đều là những chất gây ung thư trực tiếp khi xâm nhập cơ thể người.
Cũng như thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử đưa một lượng nicotine (được hấp thu qua phổi vào máu) vào cơ thể. Ngoài việc là một loại thuốc gây nghiện cao, nicotine trở nên rất độc hại khi sử dụng với nồng độ cao. Trên thế giới đã có trường hợp tử vong khi chất lỏng nicotine trong thuốc lá điện tử hấp thu qua da. Nicotine ảnh hưởng đến não và hệ thần kinh, làm tăng huyết áp và nhịp tim. Lượng nicotine càng lớn thì huyết áp và nhịp tim càng cao. Điều này có thể gây loạn nhịp tim. Trong một số trường hợp hiếm gặp, đặc biệt là khi dùng liều lượng lớn nicotine, loạn nhịp tim có thể gây suy tim và tử vong.
Nguy hiểm hơn, hiện nay các đối tượng còn đưa ma túy vào thuốc lá điện tử để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng và dễ dàng tiếp cận người sử dụng, bởi hiện nay, có nhiều người, đặc biệt là giới trẻ cho rằng thuốc lá điện tử là vô hại, không gây nghiện, sử dụng thuốc lá điện tử là cách để thể hiện “đẳng cấp” của bản thân, là một “trào lưu” thời hiện đại.
Thượng tá Trương Thế Hiển, Phó Trưởng phòng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh cho biết, qua công tác nắm tình hình, trên địa bàn tỉnh hiện nay có nhiều trường hợp, nhất là học sinh, sinh viên sử dụng các loại thuốc lá điện tử. Cơ quan công an đánh giá đây là một trong những nguồn nguy cơ làm lây lan tệ nạn và tội phạm về ma túy trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.
Để chủ động trong công tác đấu tranh phòng, chống sự xâm nhập của thuốc lá điện tử, Ban Giám đốc Công an toàn tỉnh chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, công an các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác nắm tình hình, phối hợp các lực lượng liên quan đồng loạt ra quân kiểm tra các cơ sở kinh doanh, mua bán thuốc lá điện tử, qua đó, phát hiện nhiều trường hợp vi phạm.
Do nhầm tưởng thuốc lá điện tử không gây hại đối với người dùng, anh D, ngụ Phường 1, thị xã Duyên Hải đã đặt hàng trên sàn thương mại điện tử Shopee số lượng lớn thuốc lá điện tử với mục đích bán lại cho các em học sinh trên địa bàn để kiếm lời. Qua công tác nắm tình hình, Công an thị xã Duyên Hải đã kịp thời phát hiện và tuyên truyền, vận động anh D giao nộp toàn bộ số thuốc lá điện tử đã mua, không để lưu hành trên thị trường.
Xác định thuốc lá điện tử có nguy cơ cao xâm nhập học đường, ảnh hưởng trực tiếp đến học sinh, sinh viên, công an các đơn vị, địa phương phối hợp chặt chẽ với Ban Giám hiệu nhà trường và giáo viên trong việc quản lý các em học sinh, sinh viên cũng như thường xuyên tuyên truyền về hậu quả, tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử. Nhờ làm tốt công tác này đã góp phần quan trọng trong việc ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập học đường.
Thầy Dương Quang Khởi, Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An, thị xã Duyên Hải cho biết, trong các buổi sinh hoạt dưới cờ, nhà trường chỉ đạo Tổng phụ trách, đồng thời phối hợp Công an thị xã, đặc biệt là Đội Xây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc để tuyên truyền cho học sinh thấy rõ tác hại của tệ nạn xã hội đặc biệt là vấn đề sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha để học sinh nắm và có biện pháp phòng ngừa. Tuy nhiên, đến cuối năm 2022, nhà trường đã phát hiện vài em học sinh có vi phạm vấn đề hút thuốc lá điện tử. Nhà trường đã trực tiếp mời phụ huynh, đồng thời phối hợp Công an Phường 1 để tuyên truyền, giáo dục, đồng thời cho học sinh, phụ huynh cam kết không vi phạm vấn đề sử dụng thuốc lá điện tử. Hiện các em học sinh này không còn sử dụng thuốc lá điện tử.
Trước đây, tại quán bán nước giải khát và đồ ăn vặt tại Khóm 4, Phường 1, thị xã Duyên Hải có một số học sinh đến ăn, uống rồi lén lút sử dụng thuốc lá điện tử. Từ khi được Công an thị xã Duyên Hải tuyên truyền, vận động, quán đã lập bảng cấm hút thuốc lá điện tử, đồng thời nhắc nhở học sinh chấp hành nghiêm, đến nay không còn trường hợp học sinh nào sử dụng thuốc lá điện tử tại quán.
Theo quy định hiện hành, Việt Nam không cho cấp phép nhập thuốc lá điện tử, do đó, tất cả các loại thuốc lá điện tử trên thị trường đều là hàng nhập lậu. Người dùng không thể kiểm soát được chất lượng cũng như những thành phần bên trong thuốc lá điện tử, điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử. Thời gian tới, lực lượng chức năng sẽ tiếp tục triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn những tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe con người.
Để phòng, chống tác hại của thuốc lá, đặc biệt là đối với học sinh, sinh viên, cần phát huy vai trò, trách nhiệm của Tổ tư vấn tâm lý học đường, phát huy tinh thần, trách nhiệm của mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên trong việc nắm bắt tâm lý, kịp thời phát hiện, hỗ trợ, ngăn chặn hành vi hút thuốc lá điện tử của học sinh, sinh viên, đồng thời phối hợp giáo dục, định hướng các em nhận thức được tác hại đối với sức khỏe và tương lai, từ đó các em thay đổi hành vi theo những chuẩn mực tốt đẹp.
Lực lượng chức năng cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có việc tuyên truyền về hậu quả, tác hại của việc sử dụng thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng, tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh thuốc lá và xử lý nghiêm nếu phát hiện vi phạm.
Đối với các bậc phụ huynh cần quan tâm, gần gũi, nắm bắt tâm lý con, em để có biện pháp quản lý, giáo dục phù hợp; phối hợp với nhà trường và lực lượng công an để kịp thời ngăn chặn hành vi sử dụng thuốc lá điện tử của các em.
