Đoàn khảo sát của Bộ TT&TT, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam làm việc với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), lãnh đạo các cơ quan báo chí, tạp chí trực thuộc về việc sơ kết, đánh giá việc thực hiện Quyết định số 362/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025.
Ngay từ khi Quy hoạch báo chí được Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 3 tháng 4 năm 2019, Bộ Thông tin và Truyền thông đã thực hiện triển khai đồng bộ và bài bản. Sau 5 năm thực hiện, một số kết quả nổi bật đã được ghi nhận. Hệ thống báo chí quốc gia đã có những thay đổi rõ rệt, đặc biệt là trong cơ cấu tổ chức và cách thức hoạt động. Một trong những thành công đáng chú ý là sự phân công rõ ràng giữa báo chí và các tạp chí, giúp nâng cao chất lượng nội dung và chuyên sâu hơn vào từng lĩnh vực thông tin.
Việc sắp xếp lại các cơ quan báo chí được thực hiện song song với việc hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách, pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho báo chí phát triển một cách bền vững. Công tác quản lý nhà nước về báo chí được tăng cường, với các giải pháp chỉ đạo, định hướng cụ thể, phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Cùng với đó, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp báo chí đã được thực hiện nghiêm túc, góp phần xây dựng một môi trường báo chí lành mạnh, trong sạch.
Một trong những vấn đề lớn trước khi thực hiện Quy hoạch báo chí là tình trạng hoạt động báo chí thiếu định hướng rõ ràng, nhiều cơ quan báo chí hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, hay chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ. Quy hoạch đã giúp giải quyết những vấn đề này, đặc biệt là khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, không hiệu quả. Đồng thời, Quy hoạch cũng tạo điều kiện cho báo chí phát triển đúng hướng, đáp ứng kịp thời nhu cầu thông tin tuyên truyền của Đảng và Nhà nước, cũng như nhu cầu thông tin của công chúng, từ chính trị đến giải trí.
Việc sắp xếp, tinh gọn lại hệ thống báo chí đã giúp nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị, đặc biệt là trong các vấn đề nóng, quan trọng của đất nước như phòng chống tham nhũng, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế số. Điều này cũng góp phần nâng cao chất lượng thông tin, giảm thiểu tình trạng sai lệch thông tin và thông tin thiếu chính xác.
Tiến vào giai đoạn 2 (2023 - 2025), Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục triển khai các giải pháp sắp xếp báo chí, nhưng với một tầm nhìn rõ ràng hơn về cả phát triển và quản lý. Việc kết hợp hài hòa giữa giải pháp sắp xếp lại các cơ quan báo chí và các giải pháp thúc đẩy sự phát triển của báo chí lành mạnh, đúng hướng sẽ là mục tiêu chính trong giai đoạn này. Các bài học kinh nghiệm từ giai đoạn 1 sẽ được vận dụng để tiếp tục củng cố nền tảng phát triển báo chí, đồng thời siết chặt công tác quản lý, xử lý vi phạm và giải quyết dứt điểm các tồn tại, tiêu cực trong hoạt động báo chí.
Ngoài ra, công tác nâng cao năng lực, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ báo chí, đảm bảo sự phát triển bền vững và đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa báo chí trong kỷ nguyên số cũng sẽ được chú trọng. Các mô hình báo chí mới, như báo chí số, báo chí đa phương tiện, sẽ được khuyến khích và phát triển mạnh mẽ, để đáp ứng xu thế của công chúng hiện đại.
Qua 5 năm triển khai, Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đã có những bước đi đúng đắn và đem lại nhiều kết quả tích cực. Mặc dù còn một số thách thức phải vượt qua trong giai đoạn tiếp theo, nhưng có thể khẳng định rằng, việc triển khai Quy hoạch này đã và đang góp phần làm trong sạch, tinh gọn hệ thống báo chí, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đồng thời đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin của người dân./.
