Hành trình phát triển Internet Việt Nam luôn có dấu ấn song hành của tài nguyên Internet, hạ tầng Internet quan trọng quốc gia. Với mong muốn cung cấp một bức tranh toàn cảnh của Internet Việt Nam, phục vụ công tác thông tin, nghiên cứu của các chuyên gia, tổ chức, doanh nghiệp, VNNIC công bố Báo cáo Internet, tài nguyên Internet Việt Nam 2024 với chủ đề "An toàn, bền vững hạ tầng Internet trước sự phát triển các công nghệ mới", kỷ niệm 25 năm thành lập Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC).
25 năm đồng hành cùng Internet Việt Nam
Internet đang bước vào kỷ nguyên thông minh với sự phát triển các công nghệ mới (IPv6, 5G/6G, IoT, AI, IDC/Cloud, SDN/NFV, Blockchain ...) dẫn tới sự bùng nổ thiết bị kết nối, đòi hỏi nhu cầu chuyển dịch sang địa chỉ Internet thế hệ mới IPv6. Hiện tại, các tiêu chuẩn mới cho IPv6, IPv6 only đã được hoàn thiện, ứng dụng rộng rãi để phát triển Internet thế hệ mới, Internet công nghiệp, IoT, Cloud, 5G, 6G …IPv6 là yếu tố cơ bản, thiết yếu của hạ tầng Internet, hạ tầng số, các dịch vụ số, dựa trên ứng dụng công nghệ IPv6 có thể sáng tạo, tạo ra nhiều giá trị mới
Với chiến lược phát triển và chương trình hành động thiết thực và hiệu quả, Việt Nam luôn đi đầu trong chuyển đổi Internet sang thế hệ mới IPv6. Tỷ lệ sử dụng IPv6 tại Việt Nam đạt 65.5%, đứng thứ hai ASEAN và top 7 quốc gia cao nhất toàn cầu (tăng 2 bậc so với năm 2023), vượt chỉ tiêu năm (65%). Tổng số mạng ASN độc lập là 864, số mạng sử dụng IP độc lập đạt 1.148, vượt chỉ tiêu giai đoạn 2021-2025.
Phát triển tên miền quốc gia ".vn" trở thành thương hiệu quốc gia tiếp tục là mục tiêu chiến lược của VNNIC, bám sát định hướng của Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Năm 2024 kỷ niệm 30 năm tên miền quốc gia Việt Nam ".vn" hiện diện chính thức, thể hiện chủ quyền quốc gia trên không gian mạng. Số lượng tên miền ".vn" đạt ~630.000, thứ hai ASEAN, thứ 10 châu Á-Thái Bình Dương, hạng 40 toàn cầu (tăng sáu bậc so với năm 2020).
Đặc biệt, thực hiện Chương trình phổ cập tên miền quốc gia Việt Nam".vn" năm 2024, theo Quyết định số 826/QĐ-BTTTT ngày 21/5/2024 của Bộ Thông tin và Truyền thông, VNNIC phối hợp với 63 Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đồng loạt triển khai thúc đẩy tên miền ".vn" tại địa phương, kết hợp với Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phát động Chương trình hiện diện trực tuyến với tên miền quốc gia "id.vn" dành cho thanh niên Việt Nam, các cơ sở đoàn trên toàn quốc, đồng thực hiện chuỗi sự kiện Unitour tới 25 trường đại học, với sự phối hợp của Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM), nhận được sự hưởng ứng tích cực từ sinh viên cả nước.
Đến hết tháng 11/2024, đã có khoảng 60.000 tên miền thuộc không gian tên miền mới như "id.vn", "io.vn", "ai.vn", "biz.vn" được đăng ký và sử dụng, phản ánh sự chuyển mình tích cực của cộng đồng, hướng tới việc tận dụng tối đa giá trị của tên miền quốc gia ".vn" trong môi trường số.
Ngoài ra, hạ tầng lõi Internet hoạt động ổn định với hiệu suất SLA (Service level agreement) đạt trên 99,99%. Khoảng 845/1.148 thành viên địa chỉ IP của VNNIC tham gia ký số tài nguyên ROA/RPKI với tỷ lệ triển khai trung bình là 96,4%, cao hơn đáng kể so với toàn cầu (48%) và châu Á (53%). Với công nghệ RPKI, lượng sự cố về an toàn định tuyến năm 2024 tại Việt Nam giảm 73% so với năm trước đó. Ngoài ra, hệ thống DNS ROOT được triển khai trong nước đã giúp tăng tốc truy vấn tên miền lên tới 5 lần.
Hình: Số liệu nổi bật Internet Việt Nam năm 2024
Internet Việt Nam lớn hơn, an toàn hơn và phẳng hơn
Hướng tới nền Internet Việt Nam "lớn hơn, nhanh hơn, an toàn hơn và phẳng hơn", thực hiện đồng bộ Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, VNNIC xác định các nền tảng, dịch vụ tài nguyên số là yếu tố quan trọng, tạo đà phát triển cho hạ tầng Internet Việt Nam; xác định các nội dung chiến lược về thúc đẩy, phát triển tài nguyên Internet Việt Nam sẵn sàng cho giai đoạn "dồn lực về đích" của Internet Việt Nam:
Hình: Quy hoạch hạ tầng Thông tin và Truyền thông thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050
Tên miền quốc gia Việt Nam ".vn" – thương hiệu Việt Nam trên Internet, thúc đẩy sử dụng tên miền ".vn" và các dịch vụ số website/email/hosting, với mục tiêu phổ cập tên miền quốc gia ".vn", góp phần thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số của đất nước, hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2025 tối thiểu đạt một triệu tên miền".vn".
Chuyển đổi mạng Internet Việt Nam sang IPv6 là xu thế tất yếu để phát triển Internet vạn vật, Internet công nghiệp với các dịch vụ mới như IoT, Cloud Computing, 5G/6G. 2025 là năm cuối cùng để thực hiện 03 bước cuối trong 03 Giai đoạn – 10 bước chuyển đổi IPv6 trong cơ quan nhà nước. Đối với cơ quan nhà nước, chuyển đổi IPv6 cho hạ tầng số kết hợp với tái cấu trúc hạ tầng mạng theo hướng hiện đại, an toàn từ gốc, phục vụ phát triển lâu dài hoạt động mạng, dịch vụ của CQNN.
Đặc biệt, trong giai đoạn tới, Việt Nam thực hiện giai đoạn chuyển đổi IPv6 only, tiến tới ngừng sử dụng IPv4, sẵn sàng cho giai đoạn Internet vạn vật (IoT). Chuyển đổi IPv6 only gắn với việc đổi mới về công nghệ, tạo ra các giá trị mới, đột phá, ngừng sử dụng IPv4 sẽ diễn ra dần dần, đồng bộ với thế giới, ngừng sử dụng IPv4 từng phần hướng tới chỉ sử dụng IPv6 only.
Hình: Dự kiến lộ trình triển khai, chuyển đổi IPv6 only, ngừng sử dụng IPv4 trên mạng Internet Việt Nam
Phát triển các hạ tầng Internet quan trọng quốc gia (VNIX, DNS), đảm bảo chất lượng, an toàn kết nối Internet. Mở rộng kết nối Internet trong nước thông qua các kết nối trực tiếp ngang hàng (peering), kết nối tới trạm trung chuyển Internet (IXP), tới trạm trung chuyển Internet quốc gia VNIX, tham gia kết nối quốc tế, với các trạm trung chuyển Internet khu vực và quốc tế, góp phần đưa Việt Nam thành trung tâm dữ liệu khu vực. Hệ thống DNS quốc gia bảo đảm khả năng hoạt động ổn định, liên tục cho tên miền quốc gia Việt Nam ".vn", ứng dụng công nghệ mới như DNSSEC, IPv6,…
Ấn phẩm Báo cáo Internet, tài nguyên Internet Việt Nam 2024 giới thiệu hành trình 25 năm, trong đó VNNIC, với vai trò là NIC quốc gia, đã phát triển vững mạnh, gắn cơ hữu trong cấu trúc quản lý tài nguyên Internet toàn cầu. Với thông điệp hành động "Internet For All", tầm nhìn "tiên phong, dẫn dắt thúc đẩy phát triển Internet Việt Nam, kết nối khu vực, VNNIC đã trở thành người bạn đồng hành cùng sự phát triển của tài nguyên Internet, hạ tầng Internet quan trọng quốc gia, cộng đồng Internet Việt Nam, nỗ lực thúc đẩy Internet quốc gia phát triển an toàn, bền vững; phổ cập, ứng dụng hiệu quả tài nguyên Internet, phát triển Internet "Lớn hơn, nhanh hơn, an toàn hơn, phẳng hơn", nâng cao thứ hạng trong khu vực, quốc tế.
