Luật Hợp tác xã 2012 đã bổ sung một số quy định theo nội dung phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Kế hoạch và Đầu tư được Chính phủ ban hành tại Nghị quyết số 70/NQ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2010. Cụ thể: Đối với các quy định về thủ tục Đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Luật Hợp tác xã 2012 đã sửa đổi quy định thời hạn giải quyết thủ tục theo hướng rõ ràng và rút gọn hơn.Thay vì quy định "Trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh phải xem xét hồ sơ và cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho hợp tác xã; trường hợp từ chối thì phải trả lời bằng văn bản" tại Luật Hợp tác xã 2003 thì nay tại Điều 23 Luật Hợp tác xã 2012 đã quy định thành "Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ theo quy định tại Khoản 2 điều này trường hợp từ chối phải trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do".
Đồng thời, tại quy định về hồ sơ đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đổi tên Mẫu "Đơn xin đăng ký kinh doanh hợp tác xã" thành "Giấy đề nghị đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã".
Ngoài ra, tại Luật hợp tác xã 2012 đã bổ sung thêm quy định về thủ tục thay đổi nội dung đăng ký của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Đây là các thủ không mới, nhưng trước đây được quy định tại Nghị định của Chính phủ. Các thủ tục này được chia ra làm 02 hình thức bao gồm thủ tục đăng ký thay đổi và thủ tục thông báo thay đổi. Thủ tục đăng ký được áp dụng đối với các thay đổi về tên, địa chỉ trụ sở chính, ngành, nghề sản xuất, kinh doanh, vốn điều lệ, người đại diện theo pháp luật; tên, địa chỉ, người đại diện chi nhánh, văn phòng đại diện và việc thay đổi chỉ được thực hiện sau khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký. Với các thay đổi về nội dung điều lệ, số lượng thành viên, hợp tác xã thành viên, thành viên hội đồng quản trị, ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên, địa điểm kinh doanh thì hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải gửi thông báo đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã cấp giấy chứng nhận đăng ký trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày thay đổi.
Đối với thủ tục về giải thể hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo hình thức tự nguyện, Luật Hợp tác xã mới cũng đã có nhiều sửa đổi mang tính mở hơn, tạo chủ động cho các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Thay vì phải gửi Đơn xin giải thể cùng Nghị quyết đại hội xã viên đến cơ quan đăng ký kinh doanh đã cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho hợp tác xã để xin sự phê chuẩn chấp thuận hoặc không chấp thuận cho giải thể, thì nay các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã chỉ cần gửi thông báo về việc giải thể tới cơ quan nhà nước cấp giấy chứng nhận đăng ký cho hợp tác xã trong vòng 60 ngày kể từ ngày Đại hội thành viên ra Nghị quyết giải thể tự nguyện. Tại Điều 56 Luật Hợp tác xã mới này cũng đã bổ sung thêm quy định về các trường hợp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Đối với các quy định về thủ tục đăng ký thành lập văn phòng đại diện, chi nhánh và địa điểm kinh doanh ở trong và ngoài nước; quy định về cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký; trình tự, thủ tục cấp và nội dung của giấy chứng nhận đăng ký... được Quốc hội giao cho Chính phủ hướng dẫn chi tiết và hiện nay Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang hoàn thiện Dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hợp tác xã 2012 trình Chính phủ ban hành trong thời gian tới.
Kinh tế hợp tác không phải là khu vực chính để tạo ra nhiều lợi nhuận và tăng trưởng kinh tế, nhưng là khu vực có vai trò, vị trí quan trọng trong việc giải quyết việc làm, đảm bảo đời sống cho đông đảo người lao động, tạo sự ổn định về chính trị - xã hội góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển Kinh tế - Xã hội. Vai trò của mô hình kinh tế này là không thể phủ nhận, do đó việc hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động này là đòi hỏi tất yếu, tuy nhiên để đảm bảo tính cần thiết, hợp lý, hợp pháp của các thủ tục hành chính được ban hành thì trong quá trình dự thảo, hoàn thiện văn bản hướng dẫn Luật Hợp tác xã 2012 các cơ quan nhà nước cần phải nghiên cứu, xem xét một cách cẩn trọng việc ban hành những quy định hành chính mới, tránh tạo thêm quá nhiều gánh nặng hành chính cho các cá nhân, tổ chức./.
