Một bệnh nhân đang điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Ảnh:Internet
Trao đổi xung quanh về các tác hại của việc hút thuốc là thụ động, cũng như những biện pháp phòng ngừa những tác hại này, TS. Phan Thu Phương – Giảng viên Bộ môn Nội Tổng hợp – Trường Đại học Y Hà Nội. Bác sỹ khoa Hô Hấp- Bệnh viện Bạch Mai, đã cho biết những thông tin khá cụ thể.
- Xin bác sỹ cho biết thế nào là hút thuốc lá thụ động?
TS. Phan Thu Phương: Theo tổ chức Y tế thế giới, hút thuốc lá thụ động là người không hút thuốc lá hít phải dòng khói thuốc lá do người hút thuốc thải ra sau khi hút thuốc lá và dòng khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy tỏa vào không khí.
-Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe người hút như thế nào, thưa bác sĩ?
TS. Phan Thu Phương: Theo tổ chức Y tế thế giới, hiện tượng hút thuốc lá là mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất mà thế giới phải đối mặt. Mỗi năm có khoảng 6 triệu người chết do hút thuốc lá chủ động và 600 nghìn người chết do phơi nhiễm với khói thuốc lá.
Tại Việt Nam, có khoảng 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ cho biết, trong khói thuốc có chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có khảng 70 chất gây ung thư. Các hóa chất này khi vào cơ thể, tác động lên tế bào, gây viêm mãn tính, biến đổi tế bào dẫn đến loạn sản rồi các tính hóa. Nicotine trong khói thuốc lá là chất được cơ quan kiểm soát Dược và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp vào nhóm các chất có tính dược lý gây nghiện tương tự như Heroin và Cocain.
Với các thành phần độc tính trong khói thuốc, khói thuốc lá đã được khoa học chứng minh là một trong những nguyên nhân gây ra hơn 25 căn bệnh khác nhau: ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư khoang miệng, ung thư da và các bệnh tim mạch, các bệnh về đường hô hấp, nam giới hút thuốc làm giảm lượng tinh trùng, gây dị dạng tinh trùng, giảm lượng máu đến dương vật gây liệt dương.
Phụ nữ mang thai hút thuốc hoặc tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc có thể bị sảy thai, thai chậm phát triển hoặc trẻ sinh nhẹ cân.
Khói thuốc lá còn là một trong những nguyên nhân gây ra đột tử ở trẻ sơ sinh và các bệnh hô hấp như viêm tai giữa, hen, chậm phát triển các chức năng hô hấp ở trẻ.
Thưa bác sĩ, hút thuốc lá thụ động có hại bằng hút thuốc lá trực tiếp hay không? Và hút thuốc lá thụ động có gây ung thư?
TS. Phan Thu Phương: Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, người hút thuốc lá thụ động có tăng nguy cơ ung thư phổi từ 20-30%, lượng chất gây ung thư và chất độc hít phải tương tự như người đang hút thuốc lá. Càng tiếp xúc nhiều và trong thời gian dài với khói thuốc lá thì càng tăng nguy cơ ung thư phổi ở người không hút thuốc lá. Ở Trung tâm Hô hấp bệnh viện Bạch Mai, nghiên cứu về tỷ lệ hút thuốc lá trên bệnh nhân ung thư phổi gặp gần 90% và trong đó gồm cả hút thuốc lá chủ động và thụ động.
Bác sĩ cho biết rõ hơn, hút thuốc lá thụ động có nguy cơ mắc bệnh gì?
TS. Phan Thu Phương: Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hút thuốc lá thụ động gây ra bệnh ở:
-Trẻ em: nhiễm trùng tai, nhiễm trùng hô hấp (viêm phế quản và viêm phổi), hội chứng đột tử ở trẻ em (SID), khởi phát và làm trầm trọng bệnh hen ở trẻ em, tăng nguy cơ đẻ non và trẻ nhẹ cân. Các nghiên cứu đã cho thấy trẻ em ở những gia đình có người hút thuốc có tỷ lệ nhiễm trùng đường hô hấp cao.
-Người trưởng thành: Ung thư phổi, các bệnh về tim mạch, ung thư vú, bệnh động mạch vành, xơ vữa động mạch…
Vậy biện pháp phòng ngừa các bện do tác hại của thuốc lá là gì, thưa bác sĩ?
Vì một cộng đồng không khói thuốc, vì sức khỏe của mỗi người, vì tương lai con em chúng ta, hãy bỏ thuốc lá ngay từ bây giờ và Đừng:
-Đừng hút thuốc lá trong nhà, phòng làm việc
-Đừng hút thuốc lá nơi công cộng
-Đừng hút thuốc lá trước mặt trẻ em
-Đừng mời hoặc nhận thuốc lá từ bạn bè, đồng nghiệp
Và Hãy:
-Hãy giảm hút thuốc lá
-Hãy cai nghiện thuốc lá
-Hãy kiên quyết nói không với thuốc lá khi chưa từng hút
-Hãy để môi trường xung quanh không khói thuốc.
