ASEAN ra tuyên bố quan ngại diễn biến gần đây ở Biển Đông
Trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã ra Tuyên bố của Chủ tịch hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 36 (ngày 26/6).
Theo Tuyên bố, các lãnh đạo ASEAN hoan nghênh quá trình đánh giá giữa kỳ ba kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN 2025.
Khẳng định cam kết duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực, các lãnh đạo nhấn mạnh giải quyết hoà bình các tranh chấp, bao gồm tôn trọng hoàn toàn các quy trình pháp lý và ngoại giao, không sử dụng hoặc đe doạ sử dụng vũ lực, phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận phổ biến của luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).
Các vấn đề quốc tế và khu vực, Tuyên bố viết: "Các nhà lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông và đảm bảo Biển Đông là một vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng".
Các lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, sớm xây dựng COC hiệu quả và thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.
"Lo ngại về việc cải tạo, những diễn biến gần đây và những sự cố nghiêm trọng xảy ra gần đây tại Biển Đông, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng và có thể làm suy yếu hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực, các lãnh đạo khẳng định sự cần thiết phải tăng cường lòng tin và sự tin cậy lẫn nhau, tự kiềm chế trong các hoạt động và tránh các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình và giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982", theo Tuyên bố.
Các lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phi quân sự hóa và tự kiềm chế trong việc thực hiện mọi hoạt động của các bên yêu sách và tất cả các quốc gia khác có thể làm phức tạp thêm tình hình và leo thang căng thẳng ở đây.
Về bán đảo Triều Tiên, các lãnh đạo ASEAN cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc đối thoại hòa bình, kêu gọi hợp tác giữa các bên để tạo lập hòa bình và ổn định lâu dài, thực hiện đầy đủ tất cả các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và ghi nhận những nỗ lực quốc tế nhằm phi hạt nhân hóa tại Bán đảo Triều Tiên.
ASEAN sẵn sàng đóng vai trò xây dựng thông qua việc sử dụng các cơ chế do ASEAN dẫn dắt như ARF trong thúc đẩy đối thoại hoà bình giữa các bên liên quan.
Tuyên bố của Chủ tịch ASEAN cũng nêu ra các quan điểm của lãnh đạo khối về những lĩnh vực xây dựng cộng đồng, kết nối, xây dựng mạng lưới thành phố thông minh ASEAN và nhiều vấn đề khác.
Tại cuộc họp báo chiều qua nhân dịp kết thúc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, các lãnh đạo ASEAN đã nhất trí cao với Tuyên bố do nước chủ nhà Việt Nam soạn thảo.