Sự phát triển mạnh mẽ của CNTT làm xuất hiện nhiều nguy cơ mới đe dọa an ninh quốc gia từ không gian mạng

Ngày 5/4/2018, tại Hà Nội, đã diễn ra Hội thảo – Triển lãm Quốc gia về An ninh Bảo mật (Security World) với chủ đề “Tăng cường bảo mật dữ liệu và an toàn, an ninh mạng trong thế giới kết nối”. Hội thảo do Cục An ninh mạng, Bộ Công an, phối hợp cùng Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế (IDG Việt Nam) tổ chức dưới sự chủ trì của Bộ Công an và sự bảo trợ của Bộ Thông tin và Truyền thông cùng Ban Cơ yếu Chính phủ.

Tham dự Hội thảo có đại diện Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ TT&TT, Ban Cơ yếu Chính phủ, Bộ Tài chính, các Giám đốc Công nghệ thông tin (CIOs) và Giám đốc An ninh thông tin (CSOs) các doanh nghiệp CNTT và an toàn thông tin Việt Nam và quốc tế.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Trung tướng Hoàng Phước Thuận – Cục trưởng Cục An ninh mạng, Bộ Công an nhận định: Trong những năm qua, bên cạnh những nhân tố tích cực, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến mới, phức tạp, khó dự báo, tác động đến hòa bình, ổn định của mỗi quốc gia. “Đặc biệt, sự phát triển mạnh mẽ của CNTT đã làm xuất hiện nhiều nguy cơ mới đe dọa an ninh các quốc gia từ không gian mạng”.
 
Cục trưởng Hoàng Phước Thuận cảnh báo, hoạt động tấn công, xâm nhập hệ thống mạng thông tin, đánh cắp, làm thay đổi hoặc phá hoại các thông tin, dữ liệu trong hầu hết các lĩnh vực là mối lo ngại thường trực đối với tất cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Các cuộc tấn công mạng, phát tán thông tin sai lệch mang màu sắc chính trị liên tục diễn ra tác động không nhỏ đến an ninh và chính trường của nhiều quốc gia.
 
20180405-pg1-tc.jpg
 
Toàn cảnh Hội thảo
 
Không gian mạng đã và đang trở thành môi trường thuận lợi để các cá nhân, tổ chức khủng bố liên lạc, tuyển mộ lực lượng, gây quỹ, truyền bá tư tưởng chống đối cực đoan, kích động sự hận thù và bạo lực. Phòng chống tấn công mạng, tội phạm mạng, gián điệp mạng, khủng bố mạng, chiến tranh mạng và ứng phó với những nguy cơ mới đến từ không gian mạng đã trở thành vấn đề toàn cầu, được nhiều quốc gia xác định là nội dung cốt lõi trong bảo vệ, phát triển đất nước, Trung tướng Hoàng Phước Thuận nhấn mạnh.
 
Đồng quan điểm với Trung tướng Hoàng Phước Thuận, ông Nguyễn Thanh Hải,  Cục trưởng  Cục  An toàn thông tin – Bộ TT&TT cho rằng: Các cuộc tấn công mạng đang ngày càng dai dẳng, đa dạng, thường xuyên và nguy hiểm hơn. Trong đó, “các mục tiêu tấn công đang dần chuyển dịch từ các mục tiêu cá nhân, sang các mục tiêu là các tập đoàn kinh tế lớn hay nghiêm trọng hơn là các hệ thống thông tin quan trọng của các quốc gia”.
 
Cũng theo ông Nguyễn Thanh Hải, Việt Nam hiện còn gặp nhiều khó khăn trong công  tác bảo đảm an toàn thông tin. Đó là sự thiếu hụt nguồn nhân lực an toàn thông tin, sự nhận thức chưa đầy đủ của  các cá nhân, tổ chức về an toàn thông tin đã vô tình tạo ra các điểm yếu để các sự cố vẫn xảy ra hàng ngày trong các hệ thống thông tin.
 
Ông Nguyễn Thanh Hải cũng đề cập đến vụ lộ lọt dữ liệu của hơn 50 triệu người dùng của một mạng xã hội nổi tiếng vài tuần trước đây đã gióng hồi chuông cảnh báo không chỉ đối với các cơ quan quản lý mà phần nào tác động mạnh đến nhận thức mỗi người dùng mạng  xã hội. Các sự cố này đã cho thấy nguy cơ về an toàn thông tin đang ngày càng trở nên nguy hiểm và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng đó.
 
Về hành lang pháp lý trong lĩnh vực an toàn thông tin tại Việt Nam, ông Nguyễn Thanh Hải nhận định, đang cơ bản được hoàn thiện. Ngay sau khi Luật An toàn thông tin mạng có hiệu lực năm 2015, trong năm 2016 đã có 5 Nghị định liên quan đã được Chính phủ ban hành. Trong năm 2017, Bộ TT&TT tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và trình Chính phủ ban hành các Quyết định 632/QĐ-TTg năm 2017 ban hành Danh mục lĩnh vực quan trọng cần ưu tiên bảo đảm an toàn thông tin mạng và hệ thống thông tin quan trọng quốc gia; Quyết định 05/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về Hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin mạng quốc gia. Đồng thời, trong năm 2017, Bộ TT&TT đã ban hành các văn bản nhằm hướng dẫn hoạt động bảo đảm an toàn thông tin trên phạm vi toàn quốc: Thông tư 20/2017/TT-BTTTT quy định về điều phối, ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng  trên toàn quốc; Thông tư 31/2017/TT-BTTTT quy định hoạt động giám sát an toàn hệ thống thông tin.
 
20180405-m6.jpg
 
Ông Nguyễn Thanh Hải - Cục trưởng Cục An toàn thông tin phát triển tại Hội thảo
 
Tại Hội thảo, ông Hoàng Phước Thuận, Cục trưởng Cục An ninh mạng Bộ Công an đã có báo cáo quan trọng với chủ đề “Xây dựng quy tắc ứng xử vì một không gian mạng an toàn và lành mạnh”. Cục trưởng Cục An ninh mạng nhận định: Tình hình lộ bí mật nhà nước, lộ thông tin cá nhân của người dùng Internet diễn ra đáng lo ngại. Mỗi năm, cơ quan chức năng phát hiện hàng chục vụ lộ, lọt bí mật nhà nước trên Internet. Thực tế có thể còn vượt xa con số đã phát hiện do tính chất nặc danh, khó phát hiện của môi trường mạng dẫn tới những hậu quả khôn lường. Thông tin cá nhân, dữ liệu về tài khoản của người sử dụng mạng không được bảo vệ và bị lạm dụng vào mục đích thương mại, chính trị, thể hiện rõ nhất là vụ 50 triệu tài khoản của Facebook đã bị chia sẻ trái phép cho Công ty Cambridge Anlytica để sử dụng vì mục đích thương mại và chính trị, dẫn đến Mỹ và Liên minh châu Âu phải mở cuộc điều tra khẩn.
 
Sự thiếu lành mạnh và sự nhiễu loạn thông tin trên không gian mạng gây nhiều thiệt hại cho tổ chức, cá nhân. Theo số liệu thống kê đến cuối năm 2017, Việt Nam đứng trong Top 10 quốc gia có nhiều người dùng mạng xã hội nhất thế giới.
 
Các cuộc tấn công mạng không ngừng gia tăng, đặc biệt tấn công bằng mã độc tống tiền ngày càng trở nên phổ biến và nguy hiểm. Mỗi năm, có hàng nghìn trang mạng của Việt Nam bị tin tặc tấn công, chỉnh sửa chèn thêm nội dung, cài đặt mã độc. Trong đó, có hàng trăm trang tên miền .gov.vn của các cơ quan Nhà nước. Hoạt động tấn công mạng vào hệ thống thông tin của các cơ quan nhà nước, các tập đoàn kinh tế, tài chính, ngân hàng nhằm chiếm đoạt thông tin, tài liệu diễn ra nghiêm trọng. Các hệ thống giám sát, điều khiển tự động  bị tấn công ngày càng nhiều, tính chất nguy hiểm ngày càng cao.
 
Tình hình tội phạm mạng có tổ chức hoạt động trên môi trường mạng gia tăng được tổ chức tinh vi với mạng lưới liên kết tại nhiều địa phương, quy mô lớn, có vụ lên đến hàng chục tỷ đồng. Đầu tháng 3/2018, Bộ Công an Việt Nam đã phá một đường dây tội phạm xuyên quốc gia, có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, chuyên tổ chức đánh bạc, cá độ, rửa tiền qua mạng internet. Qua vụ việc này cho thấy, hoạt động thương mại điện tử, thanh toán trực tuyến và các dịch vụ trực tuyến ở nước ta phát triển mạnh mẽ nhưng công tác quản lý còn chưa theo kịp, thậm chí lỏng lẻo, tạo sơ hở cho hoạt động lừa đảo, đánh bạc, chiếm đoạt tài sản, xâm phạm nghiêm trọng đến chủ quyền không gian thanh toán và hệ sinh thái kỹ thuật số. Đây là vấn đề cần phải được xem xét chấn chỉnh trong thời gian tới.
 
Thúc đẩy xây dựng Bộ quy tắc ứng xử trên không gian mạng là rất cần thiết để hình thành ý thức tự giác tạo dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh của mỗi người dân và toàn xã hội, Cục trưởng Hoàng Phước Thuận nhấn mạnh.
 
Cũng tại Hội thảo, các chuyên gia khách mời đến từ các công ty như Huawei, Samsung … đã có các bài tham luận đề cập đến các chủ đề như: Hướng tới nền kinh tế di động thế hệ kế tiếp (Samsung), Nguy cơ an ninh mạng từ hệ thống IoT và các dự báo cho Việt Nam (Huawei)....
 
* Song song với chương trình Hội thảo là Triển lãm Công nghệ Bảo mật 2018 giới thiệu những giải pháp, sản phẩm bảo mật tiên tiến, hiện đại như: Bảo mật mạng, Bảo mật điện toán đám mây, Mã hóa, Dữ liệu lớn, Ảo hóa, Quản lý nhận dạng và Kiểm soát truy cập. Tham gia Triển lãm có các công ty CNTT và ATTT Việt Nam và quốc tế như: Samsung, Cisco, Kaspersky, Parasoft, NetNam, CMC…/.