Ngân hàng Nhà nước: Sự cố xảy ra với hệ thống thanh toán VN chỉ là hy hữu

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, qua số liệu thống kê, đánh giá và so sánh với các nước, có thể thấy hệ thống thanh toán của Việt Nam hiện vẫn được đảm bảo an toàn, với số lượng, tỷ lệ sự cố và vụ việc gian lận xảy ra ít, chỉ là hy hữu.

Đích ngắm hàng đầu của tội phạm mạng công nghệ cao

Hội nghị trực tuyến chuyên đề “Đảm bảo an ninh, an toàn trong thanh toán điện tử và thanh toán thẻ” vừa được Ngân hàng Nhà nước tổ chức ngày 8/9 với 64 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trên toàn quốc.

Được chủ trì bởi Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Kim Anh, mục đích của hội nghị này là nhằm đánh giá đúng thực trạng tình hình an ninh, an toàn trong thanh toán điện tử và thanh toán thẻ tại Việt Nam và trên thế giới trong thời gian qua; từ đó đề xuất các giải pháp tăng cường công tác đảm bảo an toàn an ninh trong thanh toán điện tử và thanh toán thẻ trong bối cảnh hiện nay.

Trong phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh nhận định, cùng với sự phát triển của CNTT và viễn thông, các phương thức thanh toán đã thay đổi nhanh chóng và đa dạng từ thanh toán tiền mặt là chủ yếu sang các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt truyền thống hiện diện dưới hình thức vật chất như séc, ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu…đến thanh toán điện tử và thanh toán thẻ ngân hàng và hiện nay đã chuyển qua các phương thức thanh toán hiện đại sử dụng hoàn toàn công nghệ tồn tại trên môi trường mạng như ví điện tử, Internet Banking, Mobile Banking hay thẻ phi vật lý…

“Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm vượt bậc như nhanh chóng, thuận tiện và tiết kiệm chi phí, các dịch vụ thanh toán điện tử hay thanh toán thẻ nói chung cũng tiềm ẩn rủi ro cho ngân hàng và cho khách hàng trong quá trình sử dụng dịch vụ khi phải đối mặt với các loại hình tội phạm công nghệ cao cùng phương thức và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Tấn công mạng hiện đã trở thành vấn đề an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu và là mối quan tâm chung của các quốc gia trên thế giới. Hệ thống tài chính, ngân hàng, trong đó xương sống là hệ thống thanh toán là hệ thống rất quan trọng và nhạy cảm của nền kinh tế, đã và đang là đích ngắm hàng đầu của các đối tượng phạm tội công nghệ cao trên toàn thế giới, trong đó có cả ở Việt Nam”, ông Nguyễn Kim Anh cho biết.

Ông Nguyễn Kim Anh cũng cho biết, trên thế giới, gian lận, rủi ro trong hoạt động thanh toán có thể xảy ra ở bất cứ quốc gia nào, kể cả những quốc gia có nền kinh tế, khoa học công nghệ phát triển như Mỹ, Anh, Đức, Nhật Bản... Đối với các tổ chức thẻ quốc tế lớn như Visa hay MasterCard, vấn đề an ninh, an toàn bảo mật nhằm hạn chế gian lận trong giao dịch thẻ cũng được đặt lên hàng đầu trong quá trình nghiên cứu, phát triển và cung ứng các sản phẩm, dịch vụ thẻ. Tuy vậy, tổng kết hàng năm về tình hình gian lận thẻ vẫn là vấn đề nổi cộm đối với các tổ chức này khi xu hướng phạm tội vẫn tiếp tục phát sinh, bất chấp việc áp dụng các giải pháp công nghệ bảo mật mới nhất.

Qua theo dõi, giám sát hoạt động thanh toán điện tử và thanh toán thẻ trong thời gian vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã nhận thấy các sự cố rủi ro và gian lận với phương thức và thủ đoạn mới xuất hiện tại Việt Nam. Nếu như trước đây, các vụ việc gian lận phát sinh chủ yếu đối với thẻ quốc tế và đối tượng tội phạm người nước ngoài thì hiện nay các vụ việc gian lận đã chuyển hướng sang cả đối với thẻ nội địa và hệ thống ATM/POS tại Việt Nam.

“Tuy nhiên, qua thống kê, đánh giá và so sánh với các nước trên thế giới, có thể thấy rằng hệ thống thanh toán của Việt Nam hiện nay vẫn được đảm bảo an toàn, với số lượng, tỷ lệ sự cố và vụ việc gian lận xảy ra ít, chỉ là hy hữu. Tuy vậy, hệ thống ngân hàng cần liên tục đấu tranh với loại hình tội phạm này, không chủ quan, không xem nhẹ, không lơ là với tình hình và xu hướng tội phạm công nghệ cao”, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cho hay.

Cần có sự chung tay của cơ quan, tổ chức

Tại hội nghị, bên cạnh việc đánh giá thực trạng công tác bảo đảm an ninh thông tin trong hoạt động ngân hàng, các nguy cơ rủi ro về an ninh thông tin trong thanh toán điện tử và thanh toán thẻ trên thế giới và Việt Nam; các đại biểu đến từ các Vụ, Cục chức năng thuộc Ngân hàng Nhà nươc, đại diện Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (C50) - Bộ Công an, Cục An toàn thông tin - Bộ TT&TT cùng đại diện các ngân hàng thương mại cũng đã tập trung thảo luận các biện pháp phòng ngừa, phát hiện và khắc phục các sự cố rủi ro về an ninh bảo mật thông tin, nhằm chủ động đối phó và giảm thiểu ảnh hưởng trước những xu thế và thách thức tấn công mới của tội phạm công nghệ cao.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng chia sẻ kinh nghiệm trong công tác phòng chống tội phạm công nghệ cao, công tác truyền thông đến khách hàng về các rủi ro và các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân trong việc sử dụng các dịch vụ ngân hàng điện tử và thanh toán thẻ và xử lý sự cố dịch vụ ngân hàng được chú trọng, đảm bảo quyền lợi của khách hàng theo đúng quy định của pháp luật.Qua thảo luận, nhiều đại biểu đều cho rằng việc quản lý và kiểm soát rủi ro trong hoạt động thanh toán nói chung và thanh toán điện tử nói riêng đã và đang được Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo sát sao cùng với sự tuân thủ, phối hợp chặt chẽ của các ngân hàng thương mại, các tổ chức thẻ quốc tế, công ty chuyển mạch thẻ, các tổ chức trung gian thanh toán và các bên có liên quan. Trong trường hợp có sự cố xảy ra, các tổ chức tín dụng phải phối hợp chặt chẽ với với các cơ quan chức năng để sớm thông tin đến khách hàng.

Chia sẻ tại hội nghị, đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) cho biết, Cục An toàn thông tin đang khẩn trương tổ chức triển khai các nhiệm vụ được giao nhằm tăng cường bảo đảm an toàn thông tin cho Việt Nam nói chung và ngành tài chính, ngân hàng nói riêng, trong đó có việc khẩn trương xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động an toàn thông tin tại Việt Nam. “Trong bối cảnh hiện nay, trước những nguy cơ về khả năng mất an toàn thông tin luôn thường trực, để có thể tăng cường khả năng bảo vệ trước các nguy cơ đó, các đơn vị ngoài việc tự xây dựng các hệ thống đảm bảo an toàn thông tin thì cũng rất cần sự chung tay, góp sức, chia sẻ, hợp tác lẫn nhau giữa các đơn vị, tổ chức”, đại diện Cục An toàn thông tin đề xuất.

Còn theo đánh giá Đại tá Trần Văn Doanh - Phó Cục Trưởng Cục C50, Bộ Công an, hiện nay hệ thống thanh toán điện tử, thanh toán thẻ của các ngân hàng Việt Nam được đảm bảo an toàn. Đối với những vụ việc hy hữu xảy ra, các đối tượng chủ yếu lợi dụng sơ hở phía người sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội.

Đại diện C50 cũng cam kết đơn vị này sẽ thường xuyên phối hợp với các ngân hàng trong việc trao đổi thông tin, phòng, chống tội phạm trong hoạt động thanh toán thẻ, thanh toán điện tử và thông báo các phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm trong hoạt động thanh toán điện tử, thanh toán thẻ trên thế giới và tại Việt Nam.

Nhằm hạn chế thấp nhất rủi ro, đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trong hoạt động thanh toán nói chung, thanh toán thẻ, thanh toán điện tử cũng như đảm bảo quyền lợi của khách hàng và ngân hàng, Thủ tướng Chính phủ vừa giao Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, trước ngày 15/10/2016 ban hành qui định các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, trung gian thanh toán cần ghi rõ trong các hợp đồng cung ứng dịch vụ nội dung cụ thể về trách nhiệm trong việc tiếp nhận thông tin từ khách hàng, thời gian xử lý, phương án đền bù đối với các trường hợp phát sinh rủi ro, sự cố trong hoạt động thanh toán; tăng cường công tác chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra đảm bảo việc chấp hành các qui định của pháp luật về hoạt động thanh toán; và có biện pháp khuyến khích, yêu cầu các ngân hàng đầu tư phát triển hạ tầng công nghệ nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo an toàn, an ninh các dịch vụ thanh toán; tuyên truyền sâu rộng, hướng dẫn cụ thể cho người dân về cách sử dụng các dịch vụ thanh toán an toàn, hạn chế rủi ro và phòng tránh tội phạm. Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đấu tranh, xử lý nghiêm, kịp thời theo qui định của pháp luật các hành vi vi phạm trong hoạt động thanh toán ảnh hưởng đến an toàn, an ninh của hệ thống thanh toán quốc gia và uy tín của hệ thống ngân hàng.