Thu hút đầu tư vào nông nghiệp: Doanh nghiệp vẫn chờ mở rộng cửa

Nhằm khởi động phong trào, kết nối doanh nghiệp triển khai các dự án đầu tư nông nghiệp với các địa phương theo định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp nhằm nâng cao đời sống dân cư nông thôn, Ban Chỉ đạo liên ngành về tái cơ cấu ngành nông nghiệp tổ chức hội nghị "Thu hút doanh nghiệp đầu tư cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn" (28/6/2015, Hà Nội). Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát và bà Victoria Kwakwa - Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đồng chủ trì hội nghị

Nhiều DN lớn vào cuộc

Báo cáo của Bộ NNPTNT cho thấy, sự đầu tư của khối tư nhân trong nước vào nông nghiệp, nông thôn đã tăng đáng kể những năm gần đây với tốc độ tăng gấp 1,9 lần so với năm 2009. Đặc biệt, theo Bộ trưởng NNPTNT Cao Đức Phát, đã có nhiều nhà đầu tư thành công và trở thành những đầu tàu về ứng dụng khoa học công nghệ cao, phát triển thị trường, tạo động lực phát triển cho nhiều vùng, địa phương như: Vinamilk, Minh Phú, TH true Milk, Bảo vệ thực vật An Giang, Vĩnh Hoàn, DABACO, Tổng Công ty Giống cây trồng Thái Bình, Hoàng Anh – Gia Lai... “Hiện có xu hướng nhiều DN, tập đoàn lớn tìm hiểu cơ hội và mong muốn đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn như Vingroup, Himlam, Viettel, FLC, Hòa Phát…”- ông Phát nhận định.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, đầu tư tư nhân vào nông nghiệp, nông thôn thời gian qua còn rất hạn chế và chưa tương xứng với tiềm năng, cũng như nhu cầu phát triển của ngành. Hiện tỷ trọng doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp năm ngoái chỉ chiếm 1,01% trong tổng số doanh nghiệp trên cả nước, chủ yếu là quy mô nhỏ. Liên kết “4 nhà” trong chuỗi giá trị còn chưa chặt chẽ dẫn đến chi phí cao, khả năng cạnh tranh thấp; Đầu tư công – tư mới ở giai đoạn thí điểm, quy mô nhỏ nên doanh nghiệp chưa mặn mà…
Chia sẻ về chiến lược thu hút DN tư nhân đầu tư vào nông nghiệp, ông Simon Bell- chuyên gia đầu tư của Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết: “Tôi cho rằng, 90% thách thức của nông nghiệp Việt Nam là vấn đề giá cả, khi hàng hóa nông sản của Việt Nam thường có mức chênh lệch tới hơn 20% so với thế giới bởi chất lượng chưa cao và thiếu thương hiệu”. Theo ông Simon Bell, tại Việt Nam các DN đang có cơ hội lớn để đầu tư vào sản phẩm thịt, sữa, dầu thực vật…

Các địa phương chào đón

Tại hội nghị, lãnh đạo các địa phương đã cam kết và mời gọi các DN đầu tư vào nông nghiệp, như lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp đã đưa ra 7 lĩnh vực với 13 danh mục như chế biến nông sản phụ phẩm, ứng dụng công nghệ cao, xây dựng thung lũng lúa gạo... Ông Đặng Huy Hậu- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cũng cho biết, hiện tỉnh đã kêu gọi được Vingroup đầu tư và đã giao cho DN này hơn 200ha đất để đầu tư làm khu nông nghiệp công nghệ cao tại Đông Triều. Hàng loạt DN khác cũng đang tham gia đầu tư vào lĩnh vực thủy sản, chế biến dược liệu, thậm chí các DN Nhật Bản cũng đã tìm cơ hội đầu tư tại Quảng Ninh.
Là một trong những DN đầu tư mạnh vào nông nghiệp, bà Thái Hương- Chủ tịch Tập đoàn TH cho biết, đến nay tập đoàn đã hoàn thành xây dựng giai đoạn 1 trang trại chăn nuôi bò sữa tại Nghệ An với 45.000 con. Theo bà Hương, thực tế không phải không có cơ hội cho các DN đầu tư vào nông nghiệp ở Việt Nam, điều quan trọng là DN phải có các đề án khả thi, như với dự án nuôi bò sữa giai đoạn 2, TH đã lựa chọn và để người nông dân tham gia vào khâu trồng, chế biến thức ăn cho bò và cam kết sẽ mua hết cho họ với giá trị cao...
Hầu hết đại diện các DN đều kiến nghị với nhà nước có các chính sách thông thoáng về đất đai, vốn, hạ tầng, thúc đẩy liên kết với nông dân để DN có đủ điều kiện đầu tư vào nông nghiệp…

Chính phủ sẽ tạo điều kiện tối đa

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải khẳng định, Chính phủ sẽ tập trung đầu tư về cơ sở hạ tầng như thủy lợi, giao thông nông thôn… để phục vụ nông nghiệp. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng cho rằng không phải việc gì cũng đợi Nhà nước khi mà rất nhiều mô hình, dự án thực hiện theo mô hình đối tác công-tư (PPP) đã thành công. Thế nên, DN cần phát huy sáng tạo, tìm ra hướng đi để phát triển bởi “không có con đường nào trải sẵn cả”.