Estonia đã trở thành quốc gia điện tử như thế nào?

Cuộc cách mạng điện tử của Estonia bắt đầu từ những năm 1990, không lâu sau khi tách khỏi Liên Xô cũ. Toomas Hendrik Ilves hiện nay là Tổng thống Estonia đã từng là đại sứ của nước này tại Mỹ. Ông đã đọc một cuốn sách nói rằng vi tính hóa sẽ triệt tiêu nhiều việc làm. Cuốn sách đã lấy ví dụ về một nhà máy thép tại bang Kentucky (Mỹ) nơi có vài nghìn công nhân dư thừa sau khi nhà máy tiến hành tự động hóa. Với hệ thống máy móc mới, chỉ cần 100 công nhân vẫn sản xuất ra sản lượng thép như trước đây khi có vài nghìn công nhân.

 

“Nếu bạn là người Mỹ, điều này thật tồi tệ. Nhưng nếu nhìn từ quan điểm của Estonia, một đất nước nhỏ bé chỉ với 1.4 triệu dân, đây chính là điều Estonia cần. Chúng tôi cần phải vi tính hóa trên mọi phương diện”, Tổng thống Ilves cho biết.
 

Với sự hỗ trợ của tổ chức đầu tư công nghệ do chính phủ tài trợ Tiger Leap Foundation, tất cả các trường học của Estonia đều đã trở thành trực tuyến từ cuối những năm 1990.
 

Với sự hỗ trợ của Tiger Leap, tất cả các trường học đều dạy lập trình từ cấp trung học cơ sở. Và dự án mới đây nhất nhắm đến mục tiêu giới thiệu khái niệm cho trẻ em ở lứa tuổi nhỏ hơn (khoảng 7 tuổi).
 

“Đến tháng 9/2014 khi năm học mới bắt đầu, hy vọng mọi trường học đều nhận thấy sự cần thiết phải đưa môn lập trình vào giảng dạy”, theo Ave Lauringson, phụ trách dự án này của Tiger Leap.
 

Tại một trường học mới xây sơn màu vàng tươi ở Lagedi, ngoại ô thủ đô Estonia, một lớp học của các học sinh 10 tuổi đang tự thiết kế game máy tính dưới sự hướng dẫn của giáo viên công nghệ thông tin Hannes Raimets, thầy mới 24 tuổi và là thế hệ điện tử đầu tiên. “Tôi nghĩ rằng, dạy học sinh lập trình mang lại nhiều lợi ích vì giúp cho trẻ phát triển sự sáng tạo và tư duy logic. Lại còn vui nữa vì được thiết kế game của riêng mình. Tôi cho rằng đây là môn học ưa thích của các em”. Rõ ràng, việc lập trình ở mức độ cơ bản nhất không phải là công việc khó khăn. “Estonia đã triển khai dạy ngoại ngữ từ lớp 1 hoặc lớp 2. Nếu học sinh học cấu trúc ngữ pháp từ 7 hoặc 8 tuổi thì có thể học ngôn ngữ lập trình. Trên thực tế, lập trình còn logic hơn nhiều so với bất cứ ngôn ngữ nào”, theo thầy Raimets.
 

Tổng thống llves cho rằng, cải cách giáo dục phải mất 15-20 năm mới có kết quả. Điều này được chứng minh bằng số lượng lớn các công ty công nghệ mới thành lập tại Estonia ngày nay đang thu hút nhiều sự quan tâm của các công ty công nghệ đa quốc gia.
 

Một trong những công ty này là Frostnova. Giám đốc công ty là anh Mill Melder – 25 tuổi. Công ty của Melder thiết kế game cho trường tiểu học với tên gọi Ennemuistne, chú trọng sâu vào các làn điệu dân ca địa phương và các truyện thần thoại. Trong game này, người chơi sẽ mặc trang phục truyền thống cho các nhân vật của mình và cho chúng nhảy múa điệu nhảy dân gian jig đặc trưng của Estonia. “Đây là mục tiêu cao nhất của game. Đưa truyền thống cần gìn giữ của cha ông xưa vào thế giới ngày nay, vào kỷ nguyên số”.
 

Skype là một công ty công nghệ của Estonia trước khi vươn ra toàn cầu và được Microsoft mua lại năm 2011 với giá 8.5 tỉ USD. Tuy nhiên, Skype vẫn tuyển dụng 450 nhân viên tại khu ngoại ô Talinnn, chiếm khoảng ¼ tổng số nhân viên của Skype. Tiit Paananen, làm việc tại Skype cho biết Skype rất quan tâm đến giáo dục và luôn hợp tác chặt chẽ với các trường đại học và trường cấp 2. “Skype đã tạo ra một làn sóng sáng tạo công nghệ ở Estonia. Tất cả những công việc lương cao, cần nhiều tri thức sẽ cần đến những bộ óc xuất chúng trong tương lai”.
 

Người dân Estonia ngày nay bầu cử trực tuyến và đóng thuế trực tuyến. Y bạ của người dân cũng là trực tuyến. Người dân sử dụng chứng minh thư điện tử (hay chìa khóa truy cập cá nhân) để mua thuốc tại nhà thuốc. Chứng minh thư điện tử giúp người dân truy cập vào nhiều dịch vụ công khác của chính phủ.
 

Tất cả những điều này sẽ trở nên gần gũi, quen thuộc với thế hệ trẻ nhất của Estonia. Trẻ em sẽ liên lạc qua phương thức điện tử ngay từ khi bắt đầu đi học thông qua hệ thống eKool (trường học điện tử). Điểm thi, bài tập về nhà, điểm danh tại lớp đều được cung cấp cho phụ huynh chỉ sau một cái click chuột.
 

“Đối với hầu hết trẻ em ở Estonia, eKool là sự kết nối đầu tiên với công nghệ. Các em sẽ học ở trường từ 10-12 năm và sẽ học về sự phát triển của công nghệ trong suốt thời gian này. eKool không chỉ là đối tác công nghệ mà còn là đối tác giáo dục”, theo Sander Kasak, Giám đốc phụ trách eKool.
 

Đối với chị Mairi Tonsiver có cậu con trai Uku 11 tuổi đang học tại trường Lagedi, eKool đúng là phao cứu sinh. Cậu bé Uku bị ốm và nằm nhà 3 ngày nhưng nhờ việc kiểm tra trực tuyến, mẹ cậu bé biết chính xác cậu bị nhỡ những tiết học nào và cần học những gì để theo kịp các bạn. “Nếu không có eKool, mọi việc sẽ khó khăn và mất thời gian hơn nhiều”.
 

Công nghệ thông tin thực sự đã làm thay đổi bộ mặt kinh tế, giáo dục, xã hội của đất nước Estonia nhỏ bé. Nhưng liệu việc giảng dạy lập trình máy tính cho trẻ em ngay từ khi còn bé có phải là con đường để đi đến nền kinh tế số hay không? Chúng ta hãy cùng chờ xem.
 

Nguồn: (theo BBC)