Quảng Ngãi: Nhìn nhận từ đợt thanh tra thuê bao di động trả trước trên địa bàn tỉnh

Qua đợt thanh tra này có một số vấn đề nổi trội sau đây:
1. Chủ cửa hàng tự ý đăng kí và kích hoạt SIM trả trước để nhận tiền khuyến mãi của doanh nghiệp: Khi đoàn thanh tra tiến hành kiểm tra tại cửa hàng bán SIM điện thoại di động Đ.P trên đường Phan Đình Phùng, cửa hàng T.T trên đường Hùng Vương và một số cửa hàng khác đã phát hiện hiện tượng thẻ SIM trả trước được chủ cửa hàng đăng kí thông tin và kích hoạt trước bằng SIM đa năng, với việc đăng kí kích hoạt này thì chủ cửa hàng sẽ được tặng 10.000 đồng hoặc cao hơn tùy theo đợt khuyến mãi từ doanh nghiệp cung cấp dịch vụ. Có nơi chủ cửa hàng đã đăng kí và kích hoạt đến hàng trăm SIM, rất may là đoàn thanh tra đã tiến hành kiểm tra lập biên bản vi phạm hành chính và tịch thu toàn bộ số SIM này trước khi nó được tung ra thị trường. Tuy nhiên, khi được hỏi vì sao lại tự ý kích hoạt SIM như vậy, một số chủ cửa hàng cho rằng các SIM này được kích hoạt từ đại lý cấp cao hơn sau đó phân phát về và không hề biết các SIM này đã được kích hoạt?! Có chủ cửa hàng thì bảo là dù biết các SIM này kích hoạt rồi nhưng vẫn mua vì SIM số đẹp và nếu thay đổi thông tin đăng kí thì SIM đa năng vẫn được thưởng tiền khuyến mãi.
2. Tự ý nâng giá bán SIM điện thoại di động trả trước: Đa số các SIM khi được phân phối từ doanh nghiệp cung cấp dịch vụ có giá từ 65.000 đến 75.000 đồng, khi các chủ cửa hàng lấy SIM về thì được hưởng thành phần phần trăm chiết khấu theo số lượng mua nhưng phải bán theo giá đã được in sẵn trên thẻ SIM. Tuy nhiên qua thực tế thanh tra đoàn thanh tra đã phát hiện được tại một số cửa hàng như D. S trên đường Nguyễn Công Phương, N. B trên đường Nguyễn Nghiêm đã tự ý nâng cao giá bán SIM từ 35.000 đến 500.000 nghìn đồng, một số cửa hàng còn thu mua các số SIM đẹp về lưu trữ trong thời gian vài năm để có dịp bán với giá cao cho những người chuộng số đẹp, việc làm này không những vi phạm các quy định về giá cả, nhãn mác hàng hóa (khoảng 3, điều 23 Nghị định 06/2008/NĐ-CP) mà còn làm hạn chế việc sử dụng tài nguyên kho số viễn thông vì các thẻ SIM này được lưu trữ quá lâu kể từ lúc được phân phối ra thị trường.
3. Lỗ hổng trong việc đăng kí thông tin thuê bao di động trả trước của doanh nghiệp: Hiện nay, đa số các doanh nghiệp ủy quyền cho chủ cửa hàng đăng kí thông tin thuê bao di động trả trước qua thẻ SIM đa năng. Qua đợt thanh tra, đoàn thanh tra nhận thấy nhiều doanh nghiệp đã quản lý được SIM trả trước bằng cách cho đăng kí thông tin người sử dụng trước sau đó mới được kích hoạt sử dụng. Tuy nhiên, đoàn thanh tra đã phát hiện ra rằng đối với các thẻ SIM trả trước chưa được đăng kí kích hoạt của doanh nghiệp XY, để sử dụng được SIM này, người sử dụng chỉ việc lắp vào điện thoại di động và sử dụng bình thường. Như vậy SIM trả trước này chưa có thông tin đăng kí nhưng vẫn sử dụng được.
4. Chưa sẵn sàng cho việc thực hiện Thông tư 22/2009/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và truyền thông. Theo quy định mới này của Bộ Thông tin và Truyền thông, các điểm giao dịch được ủy quyền của doanh nghiệp phải có trang bị máy tính kết nối mạng internet hoặc mạng viễn thông (đối với điểm giao dịch trong nội thành thành phố hoặc thị xã), có trang bị tối thiểu mội trong các thiết bị: máy tính, máy điện thoại cố định, máy Fax, máy điện thoại di động… được kết nối internet hoặc mạng viễn thông tại các vùng còn lại để thực hiện đăng kí thông tin khách hàng; quy định về việc chỉ được đăng kí thông tin thuê bao trực tiếp tại điểm giao dịch được ủy quyền thông qua “bản khai thông tin thuê bao di động trả trước”. Tuy nhiên qua kiểm tra thực tế cho thấy có rất ít điểm giao dịch có máy tính kết nối mạng internet trong địa bàn thành phố, bên cạnh đó việc đăng kí thông tin thuê bao qua bản khai hầu như chỉ được các chủ điểm giao dịch thực hiện chiếu lệ, ghi thông tin không rõ ràng đầy đủ và không được lưu giữ cẩn thận. Đa số các chủ điểm giao dịch đăng kí thông tin và kích hoạt SIM trả trước thông qua SIM đa năng mà không lưu hồ sơ gốc.
5. Không nắm rõ các quy định của pháp luật về thuê bao di động trả trước: Không những người sử dụng dịch vụ, chủ điểm giao dịch được ủy quyền của doanh nghiệp mà còn cả doanh nghiệp cung cấp dịch vụ đa số đều không nắm rõ các quy định này. Khi đoàn thanh tra hỏi một số nhân viên của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên địa bàn là có biết Thông tư mới ban hành 22/2009/TT-BTTTT và Nghị định 50/2009/NĐ-CP về việc bổ sung điều 12a của Nghị định 142/2004/NĐ-CP (quy định việc quản lý và xử phạt hành vi vi phạm hành chính đối với thuê bao di động trả trước) thì đa số đều không biết các quy định này dù các quy định này đã được Sở Thông tin và Truyền thông in gửi cũng như phổ biến cho đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp. Do vậy có thể thấy rằng các doanh nghiệp chỉ lo chú trọng đến vấn đề kinh doanh mà chưa đặt nặng vấn đề chấp hành pháp luật.
6. Biết sai nhưng vẫn làm: Thậm chí một số chủ điểm giao dịch biết rằng việc mình tự kích hoạt SIM điện thoại trả trước và tự ý nâng giá bán SIM là hành vi vi phạm pháp luật những vẫn cố tình làm. Việc này cũng dễ hiểu vì mỗi lần kích hoạt là mỗi lần chủ điểm giao dịch được thưởng tiền khuyến mãi. Nhưng không may cho các cửa hàng này vì đã bị đoàn thanh tra phát hiện và đã lập biên bản niêm phong hiện vật vi phạm.
Từ những vấn đề nổi trội phân tích ở trên, có thể thấy rằng tình trạng vi phạm pháp luật đối với việc quản lý, mua bán và sử dụng SIM điện thoại di động trả trước vẫn còn diễn ra mạnh mẽ công khai trên thị trường, từ đó nhiều hành vi tống tiền, gọi điện nặc danh, đe dọa, quấy rối, lừa đảo….. vẫn còn diễn biến phức tạp mà các cơ quan chức năng vẫn chưa thể kiểm soát hết. Hi vọng sau đợt thanh tra vừa rồi cũng như trong các đợt thanh tra trong thời gian sắp tới, hiện tượng vi phạm trong vấn đề nhạy cảm này sẽ giảm xuống và việc quản lý, mua bán và sử dụng SIM điện thoại di động trả trước sẽ đi vào nề nếp, từ đó gián tiếp hạn chế các hành vi vi phạm pháp luật thông qua điện thoại di động trả trước.