Thuốc lá điện tử được quảng cáo nhiều trên mạng xã hội.
Theo ThS. BS Nguyễn Tuấn Lâm, cán bộ WHO tại Việt Nam, các nhóm sản phẩm thuốc lá mới trên thị trường hiện nay có thể kế đến: Thuốc lá điện tử có nicotine (Electronic nicotine delivery systems -ENDS): ENDS nung nóng một loại dịch chứa nicotine (e-liquid) tạo ra khí aerosol người sử dụng sẽ hít vào. Trong dung dịch thuốc lá điện tử thường có các chất tạo mùi và được pha trong chất Propylene Glycol và/hoặc Glycerin (đóng vai trò dung môi cho nicotine). Ngoài thuốc lá điện tử còn có các hình thức khác như xì gà điện tử (e-cigar), shisha điện tử (e-shishas); Thuốc lá điện tử không chứa nicotine (Electronic non-nicotine delivery systems -ENDS): ENNDS có cơ chế hoạt động tương tự ENDS, nhưng không chứa nicotine. Tuy nhiên một số mẫu vẫn có nicotine, có thể sếp chung nhóm ENDS.
Thuốc lá nung nóng (Heated tobacco products-HTP): HTPs nung sợi thuốc lá tới nhiệt độ nhất định bằng thiết bị làm nóng sử dụng pin. Nhiệt độ này thấp hơn nhiệt độ cháy ở đầu điếu thuốc lá (khoảng 600 °C). Ví dụ: iQOS (PMI), Glo (BAT), Ploomtech. Và nhóm sản phẩm hỗn hợp (hybrid): có cả sợi thuốc lá và dung dịch nicotine. Ví dụ: Li Hybrid, Ploomtech, Glo ifuse.
Trên thị trường Việt Nam hiện nay, khách hàng có nhu cầu dễ dàng tìm thấy sản phẩm thuốc lá thế hệ mới được giao bán trên mạng xã hội và con đường duy nhất chúng xuất hiện là nhập lậu, xách tay.
Xem các cách thức quảng cáo, tìm hiểu nội dung và hình thức của sản phẩm có thể thấy các sản phẩm thuốc lá lới đang nhằm vào giới trẻ để tạo ra một thế hệ nghiện thuốc lá mới.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhắm tới giới trẻ thông qua hình ảnh, phong cách tạo gu thẩm mỹ, xu hướng của giới trẻ, bán hàng qua mạng (bán qua app điện thoại thông minh, quảng cáo và mua bán trên internet ) là hình thức mà giới trẻ thường sử dụng.
Thông tin từ Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá cho biết: Nghiên cứu của 13 quốc gia Đông Âu cho thấy 2,6% thanh thiếu niên không hút thuốc lá đã từng thử hút ENDS ít nhất 3 lần. Nghiên cứu của Hàn Quốc báo cáo rằng 9,5% thanh thiếu niên chưa bao giờ hút thuốc lá nhưng đã sử dụng thuốc lá điện tử thường xuyên (nhiều hơn 10 lần mỗi tháng) trong đó 3,3% sử dụng mỗi ngày. Hai điều tra toàn cầu về tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh (GATS) năm 2014 và 2018 cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong nhóm 13-15 tuổi ở các quốc gia Châu Âu đều tăng nhanh, cả ở nam và nữ (San Marino tăng từ 5,9% năm 2014 lên 8,9% năm 2018; Italy tăng từ 8,4% năm 2014 lên 17,5% năm 2018; Georgiatăng từ 5,7% năm 2014 lên 13,2% năm 2018...).
Và tại Việt nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng lên 2,6% vào năm 2019
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có chứa các chất độc hại, gây bệnh tật, tử vong, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả người hút và người xung quanh, gây ra các tác hại về xã hội, kinh tế, môi trường. Bản chất sản phẩm này vẫn là lệ thuốc chất gây nghiện nicotine. Các chuyên gia cũng cho biết, các tác động có hại đến sức khỏe con người và các hệ lụy xã hội do sử dụng các loại sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng (chủ động và phơi nhiễm với khói thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng) gây ra không thấp hơn so với thuốc lá điếu thông thường.
Thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng ảnh hưởng xấu tới thanh thiếu niên và cả những người hút thuốc lá. Đặc biệt, nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng đến giới trẻ, nguy cơ sử dụng ma túy và các chất kích thích khác đồng thời với thuốc lá điện tử nghiêm trọng hơn rất nhiều so với thuốc lá điếu thông thường.
Chính vì vậy, tại Hội thảo về tình hình vi phạm quảng cáo, buôn bán và kinh doanh bất hợp pháp thuốc lá thế hệ mới được Bộ Y tế tổ chức mới đây, bà Trần Thị Trang - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế - cho Bộ Y tế đề xuất với Chính phủ không tổ chức thí điểm cho phép nhập khẩu cũng như kinh doanh thí điểm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng (ENDS) tại Việt Nam. Đây là một trong những mục tiêu bảo đảm phù hợp với mục tiêu giảm nguồn cung cấp, giảm tỉ lệ nhu cầu sử dụng thuốc lá, duy trì nỗ lực để thể hiện quan điểm về phòng chống tác hại thuốc lá, giảm tải nhu cầu sử dụng thuốc lá.
