Không chỉ trồng, ông Nguyễn Văn Đẳng còn đầu tư chế biến dong riềng tại chỗ cho thu nhập hàng trăm triệu đồng
Sinh ra và lớn lên trên quê hương Thái Bình, năm 1983, ông Đẳng rời quê hương lên định cư ở xã Yến Dương, huyện Ba Bể. Nhớ lại những ngày đầu về sinh sống tại vùng đất mới, gia đình ông gặp rất nhiều khó khăn. Hai vợ chồng phải bươn chải kiếm sống bằng đủ thứ nghề từ việc làm thuê làm mướn, lên rừng chặt củi… để nuôi các con ăn học. Túp lều tranh của vợ chồng ông không che nổi những lúc nắng mưa. Làm lụng cực khổ nhưng cái nghèo mãi đeo đẳng, sau nhiều đêm suy nghĩ, trăn trở, ông bàn với vợ tìm cách thoát nghèo.
Từ suy nghĩ mộc mạc của người nông dân “tấc đất tấc vàng”, ruộng nương vườn tược là tài sản quý giá để trồng trọt và chăn nuôi, phát triển kinh tế gia đình, vươn lên ổn định cuộc sống, nghĩ là làm, vợ chồng ông đã quyết định lên khu đồi Nà Stha thuộc địa phận thôn Phiêng Khăm, cách trung tâm xã Yến Dương khoảng 7km để khai hoang, lập nghiệp. Hai vợ chồng đã khai phá được khoảng 8ha vườn đồi để trồng trọt. Ban đầu do chưa có vốn làm ăn nên vừa khai hoang ruộng nương đến đâu trồng cây ngô, lúa đến đó. Tuy nhiên, việc trồng ngô, lúa ở trên vùng cao thời tiết khắc nghiệt nên cây trồng cho năng suất thấp, thu nhập của gia đình được chẳng là bao. Ông lại bàn với gia đình tìm tòi học hỏi kinh nghiệm, phương thức làm ăn mới từ sách, nghe đài, kết hợp với việc tham quan tìm hiểu các mô hình kinh tế trong và ngoài xã.
Qua tham quan tại các nơi, cuối cùng ông đi đến quyết định đầu tư vào trồng cây dong riềng. Từ chỗ ban đầu chỉ trồng vài nghìn mét vuông, sau ông Đẳng dần dần mở rộng diện tích đến 4ha mỗi năm. Để phát triển cây trồng hiệu quả, ông tích cực tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật trồng trọt để áp dụng vào thực tế. Nhờ được chăm sóc tốt, có kỹ thuật, cây trồng phù hợp chất đất nên đem lại nguồn thu nhập đáng kể. Từ đó, gia đình ông lại có vốn để quay vòng, đầu tư mở rộng diện tích, thuê hàng chục lao động địa phương giúp việc theo mùa vụ, đầu tư mua 6 con ngựa vận chuyển dong từ bãi về xưởng sản xuất, đầu tư gần trăm triệu đồng để mua máy, xây bể lọc, bể chứa chế biến củ dong tại chỗ. Do cách xa trung tâm xã nên chưa có điện, gia đình ông lại đầu tư khoảng 70 triệu đồng kéo điện về xưởng sản xuất…
Ông Đẳng tâm sự, lúc đầu khi trồng dong cũng chỉ nghĩ là bán dong củ nhưng khi trồng nhiều, dong củ có năm giá cả bấp bênh, thậm chí không bán được nên gia đình quyết định mở xưởng sản xuất sơ chế làm bột tại chỗ. Qua tính toán, bán bột thu lợi nhuận cao hơn bán củ. Bên cạnh đó, nhờ tận dụng được nguồn bã thải từ chính củ dong riềng để làm phân bón, đất vườn đồi thêm tơi xốp, màu mỡ, giảm được một phần chi phí mua phân bón lại vừa góp phần làm sạch môi trường xung quanh.
Đất không phụ công người, những giọt mồ hôi và công sức của gia đình ông Đẳng đã được đền đáp xứng đáng. Sản phẩm từ dong riềng đã mang lại cho vợ chồng ông khoản thu nhập khá ổn định, mỗi năm trừ chi phí thuê lao động trồng, chăm sóc, sản xuất, tiền lãi từ bán bột dong thu về từ 100 - 200 triệu đồng. Nhờ nguồn thu nhập này, gia đình ông đã có của ăn của để, xây được nhà tầng khang trang, mua sắm đầy đủ vật dụng, tiện nghi sinh hoạt. Vụ dong mới đây nhất, ông ước tính thu được khoảng 270 tấn củ dong, sơ chế ước đạt trên 20 tấn bột. Trừ chi phí thuê lao động, phân bón, tiền điện… gia đình thu được trên 200 triệu đồng, chưa kể thu mua dong ở các thôn lân cận về sơ chế thêm.
Phó Chủ tịch UBND xã Yến Dương Nông Thị Uyến cho biết: Gia đình ông Đẳng là hộ có truyền thống lâu năm trồng cây dong riềng và cũng là hộ có thu nhập cao của xã. Không chỉ gia đình ông Đẳng, từ nhiều năm nay, cây dong riềng được bà con nhân dân xã Yến Dương phát triển rất tốt mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực, giúp người dân nâng cao thu nhập, giảm nghèo. Điều đặc biệt ở xã Yến Dương, những năm gần đây người dân trồng dong riềng không bán củ dong mà gần như nhà nào cũng tự chế biến bằng máy thủ công hoặc bằng máy sát nhỏ làm bột bán ra thị trường. Nhờ duy trì cách thức làm ăn hiệu quả nên cây dong riềng ở Yến Dương ngày càng được mở rộng diện tích. Năm 2016, xã trồng được 79,8ha, sản lượng ước đạt trên 5.000 tấn củ. Với giá thu mua từ 2.000 đồng/kg dong củ và 20 - 24.000 đồng/kg bột dong, nông dân đã có nguồn thu nhập đáng kể.
Cây dong riềng thực sự đã trở thành cây giảm nghèo bền vững không chỉ đối với gia đình ông Đẳng mà còn giúp cho nhiều hộ dân xã Yến Dương vươn lên phát triển kinh tế. Sự chịu khó, dám nghĩ dám làm của ông Đẳng là tấm gương sáng để cho nông dân các địa phương học tập và làm theo./.
