Luật sư Trần Đình Triển
"Bộ TT&TT có quyền thanh tra đột xuất"
Báo Người cao tuổi (NCT) cho đăng tải 3 trang báo khẳng định đoàn thanh tra của Bộ TT&TT đã có nhiều sai phạm nghiêm trọng: thanh tra trái luật Thanh tra, các nghị định, thông tư của Chính phủ, trái luật Báo chí sửa đổi, luật Khiếu nại, pháp lệnh Bảo vệ bí mật nhà nước, quyết định 558/2004 của Bộ Công an, nghị định 78/2013/NĐ-CP của Chính phủ... Thanh tra không thông báo cho cơ quan chủ quản của báo (Hội NCT), vụ việc chưa giải trình đã ký kết luận, họp báo đưa tin quy chụp, trái pháp luật, vi phạm bộ luật Hình sự, bôi nhọ danh dự báo NCT. Ý kiến của luật sư về việc này?
Trước hết, căn cứ mục 4, Quyền và nghĩa vụ của đối tượng thanh tra tại điều 57 và 58 luật Thanh tra thì đối tượng thanh tra có quyền khiếu nại, tố cáo về quyết định thanh tra, kết luận thanh tra và hành vi của người tiến hành thanh tra, trưởng đoàn thanh tra, thanh tra viên,…
Việc báo NCT thấy rằng kết luận đó của Bộ TT&TT không chuẩn xác theo quy định của pháp luật thì họ có quyền khiếu nại, tố cáo.
Tuy nhiên, những viện dẫn được nêu trên báo NCT cho rằng Bộ TT&TT đã vi phạm các văn bản pháp luật nói trên tôi cho rằng không đúng.
Bởi lẽ, đây là hoạt động thanh tra chuyên ngành về quản lý nhà nước, chấp hành pháp luật, khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, mà Bộ TT&TT là cơ quan quản lý nhà nước về báo chí thì có quyền thực hiện thanh tra theo kế hoạch, thanh tra thường xuyên hoặc thanh tra đột xuất đối với cơ quan báo chí.
Trong trường hợp này, Bộ TT&TT phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật tại báo NCT nên ra quyết định thanh tra đột xuất là hoàn toàn đúng đắn.
Việc thanh tra này đã áp dụng đúng quy định tại luật Thanh tra, luật Báo chí và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đây là việc thanh tra tuân thủ pháp luật, làm rõ các dấu hiệu vi phạm mà không phải cơ quan thanh tra thực hiện chức năng giải quyết khiếu nại tố cáo.
Trong luật Thanh tra không có quy định, khi thanh tra đối tượng bị thanh tra thì phải trao đổi, thông báo với cơ quan quản lý cấp trên của cơ quan báo chí đó.
Kết luận thanh tra thì luật Thanh tra quy định phải công bố, do đó việc công khai kết luận thanh tra của Bộ TT&TT cũng là hoàn toàn đúng pháp luật.
Pháp luật quy định, trong quá trình thanh tra, đối tượng bị thanh tra có quyền giải trình các nội dung trong quyết định thanh tra và nội dung thanh tra, mà pháp luật không quy định cho đối tượng thanh tra có thời gian giải trình kết luận thanh tra.
Vì vậy, việc báo NCT cho rằng Bộ TT&TT đã vi phạm các quy định của pháp luật được nêu trên báo là không có căn cứ.
Chấn chỉnh, xử lý nghiêm những việc làm chưa đúng
Luật sư có theo dõi việc Bộ TT&TT công bố kết luận thanh tra đối với báo NCT hôm qua không? Ông đánh giá thế nào về những sai phạm mà đoàn thanh tra của Bộ TT&TT công bố?
Ngày 9/2/2015, Bộ Thông tin & Truyền thông tổ chức họp báo công bố kết luận thanh tra đột xuất về việc tuân thủ pháp luật đối với báo NCT. Thông tin này được đăng tải trên các cơ quan ngôn luận, tôi cũng có theo dõi.
Về nhận xét của cá nhân đối với kết luận thanh tra, tôi đánh giá rất cao trách nhiệm và hình thức xử lý mà Bộ TT&TT đã nêu lên. Đây là việc làm đúng pháp luật, nhằm chấn chỉnh báo NCT nói riêng và có tác động đến lĩnh vực báo chí nói chung, nhằm định hướng cơ quan truyền thông phải thực hiện đúng luật Báo chí.
Việc gì đúng thì khuyến khích, khen thưởng, việc gì chưa đúng, sai phạm thì phải chấn chỉnh, xử lý nghiêm khắc - đó chính là trách nhiệm của Bộ TT&TT mà Nhà nước đã giao cho - quản lý báo chí và các cơ quan truyền thông.
Đối với báo NCT, theo cá nhân tôi đánh giá, trong những năm qua đã có nhiều thành tích nhất định, đáng trân trọng, tuy nhiên chưa đi đúng tôn chỉ, mục đích, rất nhiều bài báo mang tính thương mại hóa, không ít bài vu khống, bịa đặt, dựng chuyện, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân, uy tín của tổ chức, lãnh đạo Đảng và Nhà nước trong đó có cả lực lượng vũ trang...
Nhiều bài viết giật tít mang tính câu khách, đăng thông tin không được kiểm chứng, thông tin làm tiết lộ bí mật nhà nước, không ít bài mang tính định kiến, nhỏ nhen, trả thù…Từ ngữ dùng trên nhiều bài báo rất thiếu văn hóa… làm cho bạn đọc bức xúc.
