Thứ trưởng Đỗ Quý Doãn phát biểu khai mạc Hội thảo.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Đỗ Quý Doãn cho rằng, các văn bản quy định về phát thanh truyền hình rất quan trọng giúp cho các khái niệm trong lĩnh vực này được phân biệt một cách rõ ràng như: cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nhà cung cấp nội dung, dịch vụ truyền hình trả tiền... Tuy nhiên vấn đề về quy hoạch và phát triển dịch vụ PTTH, lộ trình phát triển PTTH đến năm 2020 cần có sự xem xét đánh giá kỹ lưỡng để có lộ trình phát triển truyền hình và đưa ra tiêu chí phát triển từng khu vực cho phù hợp là rất cần thiết…
Theo đại diện Viện Chiến lược Bộ TT&TT, hiện tại ở Việt Nam dịch vụ Phát thanh truyền hình gồm: truyền hình quảng bá và truyền hình trả tiền. Phát thanh truyền hình quảng bá là các dịch vụ phát thanh, truyền hình nhằm mục đích chủ yếu phát sóng cho mọi tổ chức, cá nhân tự do sử dụng mà không cố ý áp dụng các biện pháp kỹ thuật để quản lý, kiểm soát hoặc ràng buộc điều kiện với việc thu, xem tín hiệu PTTH; Dịch vụ truyền hình trả tiền là dịch vụ ứng dụng viễn thông để cung cấp các chương trình, kênh chương trình PTTH trả tiền và các dịch vụ giá trị gia tăng trên hạ tầng kỹ thuật đến thuê bao truyền hình trả tiền theo hợp đồng cung cấp dịch vụ hoặc thỏa thuận tương đương.
Ở Việt Nam, hiện nay toàn quốc có 3 Đài hiện có dịch vụ quảng bá: VTV, VTC, VOV; các bộ ngành có 8 Đài; 63 đài PTTH địa phương; dịch vụ PTTH quảng bá qua internet; dịch vụ PTTH quảng bá số mặt đất; dịch vụ PTTH quảng bá di động mặt đất. Dịch vụ truyền hình trả tiền có khoảng 40 đơn vị cung cấp trên phạm vi 63 tỉnh thành; Dịch vụ truyền hình vệ tinh có 3 đơn vị cung cấp: K+; VTC; AVG; Dịch vụ truyền hình IPTV có các nhà cung cấp thử nghiệm: My TV; FPT; VTC. Dịch vụ truyền hình di động (Mobile TV): Mobifone, Vinaphone, VTC.
Theo số liệu đến năm 2010, Số hộ gia đình có máy thu hình chiếm 91%; Truyền hình quảng bá chiếm 84%, đạt 10.000 tỷ; truyền hình trả tiền 2,8 triệu hộ chiếm 16% đạt khoảng 2.200 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện chưa có một định nghĩa rõ ràng nhất quán về dịch vụ PTTH bên cạnh khái niệm hạ tầng PTTH và nội dung kênh chương trình PTTH; Chất lượng chương trình nhiều đài PTTH, đặc biệt các đài vùng miền núi còn nghèo nàn, các chương trình tự sản xuất ít về số lượng, kém về chất lượng; Do mục tiêu tạo nguồn thu, các chương trình quảng cáo xuất hiện với tần suất cao trên các kênh truyền hình. Điều này tạo ra một thực tế không công bằng xã hội trong nhu cầu được thông tin cũng như nhu cầu thông tin giữa các tầng lớp, cộng đồng; Dịch vụ truyền hình cáp đồng trục được tổ chức theo các địa phương nhưng quy mô nhỏ mới có từ vài ngàn đến vài chục ngàn thuê bao; Các quy định quản lý thị trường dịch vụ truyền hình còn chưa đầy đủ, đặc biệt về nội dung quy mô thị trường, giá cước, các quy định về cạnh tranh, tập trung kinh tế mua bán, sáp nhập.
Về thị trường truyền hình thế giới, năm 2009 doanh thu ngành công nghiệp truyền hình đạt 268,9 tỷ EUR, giảm 1,2% so với năm 2008; Tính đến năm 2008, nguồn thu quảng cáo vẫn là nguồn thu chủ đạo trong nền công nghiệp truyền hình chiếm đến 50% tổng nguồn thu so với 40% của truyền hình trả tiền và 10% của quỹ công cộng; Trong năm 2009, tỷ lệ nguồn thu quảng cáo chiếm 45% tổng nguồn thu. Dự đoán đến năm 2013, tỷ lệ nguồn thu quảng cáo và truyền hình trả tiền là 47%. Sự phát triển nhanh chóng của các kênh truyền hình quảng bá trong khi quy mô thị trường quảng cáo đang có xu hướng tăng chậm là thách thức cho các đơn vị sẽ tham gia vào sân chơi này; Sự bùng nổ các video trực tuyến, các dịch vụ video trên mạng là thách thức cho sự phát triển của ngành công nghiệp truyền hình quảng bá trong việc thu hút quảng cáo; Thị trường dịch vụ truyền hình trả tiền tại Việt Nam với sự tham gia của các doanh nghiệp viễn thông trong việc cung cấp truyền hình cáp, vệ tinh… nên cần có một cơ chế kiểm soát của nhà nước để tránh sự phá vỡ thị trường.
Theo báo cáo của Viện Chiến lược, mục tiêu đến năm 2015, hầu hết các tỉnh, thành phố thuộc vùng đồng bằng, trung du có khả năng tiếp cận dịch vụ truyền hình số mặt đất. Đến năm 2020 dịch vụ truyền hình số mặt đất có mặt tại 63 tỉnh, thành phố. Đến năm 2015, đảm bảo 100% số hộ gia đình trên cả nước có khả năng tiếp cận dịch vụ truyền hình DTH của tối thiểu 2 doanh nghiệp cung cấp; 100% các thành phố, thị xã, thị trấn, các điểm sinh hoạt công cộng tại trung tâm có khả năng tiếp cận TH cáp bằng nhiều công nghệ khác nhau: tương tự, số, IPTV. Từ sau 2015, chấm dứt hoàn toàn công nghệ truyền hình cáp tương tự; Năm 2015, các thành phố trực thuộc trung ương và dọc quốc lộ Bắc Nam có thể tiếp cận dịch vụ truyền hình di động; Năm 2020, dịch vụ Truyền hình di động có mặt ở hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước; Đến năm 2015 phát triển khoảng 30 – 40% số hộ gia đình xem dịch vụ truyền hình trả tiền và phát triển đến 60 – 70% vào năm 2020; Tốc độ tăng trưởng dịch vụ truyền hình trả tiền khoảng 25-30% giai đoạn 2012 – 2015, đến năm 2020 doanh thu dịch vụ truyền đạt khoảng 800 – 1000 triệu USD…
Tại hội thảo nhiều ý kiến đã được các đơn vị, doanh nghiệp, hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình, chia sẻ, bày tỏ các quan điểm định hướng phát triển trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ phát thanh truyền hình và đóng góp nội dung cho bản Quy hoạch để hướng tới phát triển thị trường dịch vụ phát thanh, truyền hình lành mạnh và bền vững trong tương lại.
